در بحث از تمایز sense از مدلول (reference)، اگر چه بحثهائی را در زمینه معرفت شناسی ملاحضه می کنیم، اما به نظر می رسد انگیزه اصلی فرگه ارائه نظریه ای در معناداری بوده است ، هر چند بیان صریحی از این نظریه را در آثار وی ملاحضه نمی کنیم. فرگه فیلسوفی رئالیست بوده است و نظریه وی رد مورد sense و مدلول نیز رئالیستی می باشد. sense مستقل از زبان و ادراک کننده زبان وجود دارد، اما در قالب الفاظ بیان شده و...

شناخت خداوند متعال و نحوه رسیدن به موجود نامتناهی همواره ازدغدغه های فیلسوفان بزرگ بوده است. از نظر ملاصدرا ادراک ذات الهی برای انسان ها مقدور نیست اما برهان آوری برای خداوند متعال به صورت برهان شبیه به لم ممکن است. دربراهین اثبات خدا تنها چیزی که ثابت می شود این است که این مفهوم دارای مصداق است اما شناختی به مصداق برای ما حاصل نمی شود. مقصود ملاصدرا از برهان صدقین، شناخت ذات خداوند متعال از رو...

کفر از اصطلاحات کلیدی قرآن است که در طول تاریخ و در حوزه‌های مختلف اسلامی از نظر مفهوم و مصداق تغییراتی زیاد داشته و معنی­هایی گوناگون یافته‌ است. در این مقاله سعی شده‌ است عقاید ونظریات مولانا در مورد مسألة کفر ـ با تکیه بر مثنوی معنوی و دیوان شمس ـ که طی موقعیت‌های کلام و از زوایای گوناگون بیان شده  است، استخراج و ارائه شود. 

فیلسوفان مسلمان همچون ابن سینا، فارابی، غزالی و دیگران با عنایت به آشنایی با مفهوم نفس در یونان باستان در مورد مفهوم نفس در قرآن کریم سخن گفته و در باب قدم یا حدوث، جسمانی یا روحانی بودن و دیگر صفات آن بحث کرده اند. این موضوع موجب بروز اختلاف در مصداق نفس در متون ادب پارسی شده است تا جایی که علاوه بر این که اکنون برای واژه ی نفس بیش از بیست معنی ذکرمی­شود در یک متن واحد هم نفس مصداق های متعدد و...

دیدگاه‌های مختلفی درباره آزادی دینی وجود دارد؛ یکی از آیاتی که به آن استناد می‌شود، آیه «لَا إ‌ِکْراهَ فِی الدِّین‌ِ» است. با این وجود، تفسیرآزادی دینی در مفهوم «لااکراه» یکسان نیست و تعیین مصداق‌های متفاوت در نوع آزادی، لوازم متعدد و گاه متضاد را دربر خواهد گرفت. در این تحقیق که با تکیه بر آرای علامه طباطبایی، شهید مطهری و آیت‌الله جوادی آملی می‌‌باشد، درصدد تعیین مصداق آزادی مورد نظر آیه است. از عوام...

در این مقاله، یکی از مقولات نظری هنر و ادبیات با نامِ «گروتسک» (grotesque) از جهاتی بررسی می شود. گروتسک به مثابه نوعی نگاه به دنیا، انسان، و رفتارهای آدمیان از دیرباز در میان آثار ادبی ـ هنری دنیا نمونه هایی دارد. در قرن های پیشین توجه بسیار اندکی به این مقوله شده است، اما در قرن اخیر نظریه پردازان نام داری چون میخائیل باختین (m. bakhtin) به طور گسترده ای به آن پرداخته اند. در این مقاله علاوه ب...

حدیث سالاری یا ترجیح مقتضای احادیث بر مقتضای ظاهر آیات قرآن کریم، دربسیاری ازتفسیرها وتعبیرهای مفسران و محققان علوم قرآنی دیده می‌شود که در مفهوم نظری و از حیث مصداق و نمونه نیازمند بررسی و کنکاش است. در زمینه مصداق یابی، شاید بتوان پذیرش رابطه معنایی بین دو اصطلاح قرآنی «شهید» و «مقتول فی سبیل الله» در متن قرآن را یکی از بارزترین مصادیقی برشمرد که ریشه در حدیث سالاری دارد. قرآن علی رغم کثرت اس...