بنای قلعه دختر با عملکرد ترکیبی کاخ و قلعه، به عنوان مرجع ارزشمند معماری دوره گذار از اشکانی به ساسانی، مظهر تجلی طرح های بدیع بسیار مهمی است که در طول سالیان دراز الگوی بناهای عظیمی در ایران زمین شده است. بنابراین باید به عنوان سند تکامل بخشی از تاریخ معماری این سرزمین به درستی شناخته شود که پژوهش حاضر در پی آن است که این هدف را در قالب نقد معماری که بر اساس بهترین شیوه منتج از فصل دوم پایه ری...

شهرستان فراهان در استان مرکزی به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، دارای وضعیتی است که شناخت کم و کیف تطور فرهنگی آن در دوره اشکانی می تواند ما را در درک بهتر تحولات فرهنگی غرب کشور در دوره اشکانی یاری دهد. این پژوهش در قالب یک بررسی میدانی و به منظور روشن نمودن وضعیت فرهنگی منطقه در دوره اشکانی انجام گرفته است که نتیجه ی آن شناسایی 30 محوطه مربوط به این دوره می باشد. بیشتر استقرارهای اشکانی شهرستان ف...

بقاع متبرکه و اماکن آرامگاهی همواره از جایگاه ویژه ای در معماری ایران برخوردار بوده اند. یکی از مهم ترین عناصر و پدیده های معماری دوره صفویه در مشهد، بنای آرامگاهی گنبدسبز می باشد. نفاست و ویژگی های هنری و معماری بنای مذکور که جلوه ای خاص به آن بخشیده است از جنبه های گوناگون تاریخی، هنری، مذهبی و اجتماعی قابل بحث و بررسی می باشد. شاخصه هایی چون عناصر معماری ممتاز و تزیینات آن به فراخور اهمیتی ک...

مذهب و اعتقادات مذهبی یکی از بنیادی ترین عوامل در شکل گیری زندگی بشر از زمان های گذشته تا به امروز بوده است که نقش بسیار مهمی را در جنبه های مختلف زندگی انسان ایفا کرده است. با ورود اسلام و گسترش آن در ایران نقش مذهب به خصوص در معماری و شهرسازی جلوه ی دیگری یافت. در دولتهای شیعی جلوه های مذهبی به خصوص در ساختار شهری نمایان شدند که از جمله ی آن ها می توان به کتیبه ها، کاخ ها، مساجد و مدارس که بر...

این پژوهش به بررسی چگونگی تاثیر اعتقادات شیعی بر هنر و معماری مازندران با تاکید بر برج های آرامگاهی این منطقه تا انتهای دوره قاجار می پردازد. روش گردآوری اطلاعات، تلفیقی از شیوه کتابخانه ای و میدانی بوده و از عکاسی و نویسه برداری برای این کار استفاده شده است. تعداد نمونه هایی که بصورت میدانی مورد بررسی قرار گرفته اند، 290 مورد بود که از میان آنها، 10 مورد بعنوان نمونه های دارای ارزش های فرهنگی ...

در عصر جهانداری مغول ها یا دوره ایلخانی، پدیده نوینی در عرصه های معماری و شهرسازی موسوم به ابواب البر معمول می گردد که در این طرح مقبره بانی به عنوان عنصر سازمان دهنده سایر فضاهای اقماری مجموعه مشهود است. دو شهرک اقماری در قرن هفتم هجری در دو طرف تبریز بر اساس یک ایده منطقی شهر سازی احداث می گردد که یکی شنب غازان در سمت غرب و دیگری رشیدی در شرق تبریز است. وضعیت ساختمانی شنب غازان به رغم شهرت...

آرایه های معماری مذهبی گنجینه های غنی از نقوشی می باشند که علاوه بر ارزشها و زیبایی صوری بیانگر راز و رمزهای فرهنگی و دینی نهفته در خود می باشند. این نقشمایه ها بیانگر مفاهیم والایی می باشند که در قالب هنرهای تجسمی ساده شده اند و به صورت شکلهایی ساده و پر مایه در طول دوره های تاریخ باقی مانده اند. بازیافت مجدد این گنجینه هاست که مارا در شناخت هرچه بیشتر اصول و مبانی فرهنگ و سنت جامعه یاری می رس...

طراحی مشارکتی از جمله مقوله های بسیار مهم در طراحی معماری می باشد ، توجه به خواسته های کاربران آن هم در محیط های کوچک که با اعمال نظر های غیر حرفه ای موجب تخریب هویت فضایی می شوند می تواند یکی از عوامل جلوگیری از رشد معماری یک منطقه – شهر و حتی در مقیاس های کلان تر باشد. از این رو با در نظر گرفتن خواسته های عوام و البته خواص یک منطقه وترکیب آن با قواعد علمی معماری و شهر سازی وهمچنین پیش بینی ن...

سقاتالار یا سقانفارها بناهایی به ظاهر کوچک هستند که بیان کننده نوعی معماری آیینی می باشند که به پیروی از معماری بومی و سنتی استان مازندران ساخته شده اند. این بناها به یاد قمر بنی هاشم حضرت ابوالفضل ساخته شده اند و از نظر مذهبی در بین مردم هر منطقه دارای ارزش بسیار زیادی هستند. بنا در دو طبقه ساخته می شده است که امروزه نیز در ایام محرم و صفر مراسم عزاداری همچنان در این بناها برپا می گردد، محدوده...

اشکانیان در طول حیات سیاسی خود دارای پایتخت های متعددی بودند که به فواصل مختلف از یکدیگر قرار داشتند وشهرهای مختلف، قلمرو وسیع آنان را به هم پیوند می دادند. این اصل، با توجه به خصوصیت کوچ نشینی پارتیان موجب تسهیل در امر تجارت ودفاع در برابر دشمنان داخلی وخارجی می گردید. نسا به عنوان اولین تختگاه اشکانیان، خاستگاه قومی وتکیه گاه ملی آنها و نمایانگر به رسمیت شناختن سرزمین پدری و آرامگاه شاهان پار...