امروزه، شهرهای تاریخی-فرهنگی به دلیل برخورداری از جاذبه­های همچون معماری، فرهنگ، المان­ها و نمادهای شهری، بازار و هنر ساخت انواع صنایع­دستی، از مقاصد خاص گردشگری به شمار می­آیند. بسیاری از این مقاصد که به­طور همزمان ماهیت شهری و کارکرد گردشگری دارند، با تاکید بر منابع موجود خود برای رسیدن به توسعه، برنامه­ریزی می­شوند. خلاقیت مرتبط با گردشگری مانند جاذبه­های محیطی، اجتماعی- فرهنگی و نیز عملکرد ...

طبیعت در فرهنگ و هنر و به‌ویژه نگارگری ایرانی نقش و جایگاه مهمّی دارد. به همین دلیل، این پژوهش با مطالعه منابع مکتوب و تاریخی، به تحلیل و بررسی جایگاه و چگونگی تغییر سیر زیبایی‌شناختی طبیعت، به‌منزله یکی از ارکان نگاره‌های ایرانی در مکتب اصفهان می‌پردازد. پیش‌فرض این پژوهش نیز این بوده است که طبیعت در تک‌نگاره‌های مکتب اصفهان، تا حدّ زیادی کارکرد سابق خود را ازدست می‌دهد و در بسیاری از نگاره‌ها ا...

این نوشتار درباره سیستم رنگی در معماری ایرانی است که از پژوهش "درمانگری مقامات رمزی رنگ در معماری مقدس ایران برای تدوین چهارچوب درمانگری رنگ در معماری" استخراج شده است. در این پژوهش که به صورت کیفی و با روش پدیدارشناسانه انجام شده است از حدود ۲۰۰ نفر مصاحبه انجام شده است. بعد از بازدیدِ بازدیدکنندگان از سه بنای اصفهان دوره صفوی، کاخ باغ چهلستون، مسجد شیخ لطف الله و بقعه هارونیه یک سؤال از آنان پ...

ابیانه، ماسوله، کندوان و میمند چهار روستای تاریخی و استثنایی ایران هستند که بدلیل معماری جالب توجه، مناظر زیبا و قدمت تاریخی از مجموعه‌های قابل بررسی به شمار می‌روند. روستای ابیانه در چهل کیلومتری شمال غربی شهرستان نطنز و هفتاد کیلومتری جنوب کاشان در استان اصفهان و در دامنة کوه کرکس واقع شده است. این روستا را به اعتبار آثار و بناهای تاریخی پرتنوعش باید از زمرة استثنایی‌ترین روستاهای ایران...

کاشی معرق مشبک یکی از انواع کاشی های معرق است؛ که در معماری سنتی مساجد به خصوص مساجد بزرگ اصفهان بسیار مورد استفاده قرار گرفته است.این نوع تزیین امروزه مورد بی مهری معماران معاصر واقع شده وشیوه کار آن به صورت یکی از اسرار کاشی کاران سنتی قدیمی اصفهانی در آمده است. دراین پژوهش نگارنده سعی بر این داشته است که با بیان پیشینه،ویژگی های فنی و مسایل زیبا شناسانه کاشی معرق،شباهت ها و تفاوت های موجود ...

مناره ها ی سلجوقی ایران از عناصر مهم معماری اسلامی از نظر حکمی، فرم معماری، سازه و تزئینات هستند که در این چهار حوزه، نیاز به بررسی و تحقیق دارند. احداث مناره در ایران، به عنوان راهنما و هدایت معنوی و مادی، از دورۀ پیش از اسلام، آغاز و در عصر سلجوقی به اوج تکامل خود رسید. آن ها ابتدا به صورت منفرد در دشت ها، در کنار راه های مهم و مسیر کاروان ها و سپس در نزدیکی مساجد و مدارس، به عنوان یک عنصر مه...

یکی از مهمترین ویژگی معماری ایران عصر صفوی تزیینات بسیار قوی است این تزیینات ریشه در فرهنگ، اعتقادات و اندیشه های ملی مردم این سرزمین دارد. از مهمترین آثار معماری مکتب اصفهان مسجد شیخ لطف الله می باشد که از نظر فرم و رنگ و نقش دارای عالی ترین پیام ها می باشد و تا به امروز در مورد ریشه نقوش این بنای مهم تحقیق صورت نگرفته است. باتوجه به بررسی که صورت گرفته شد ریشه بسیاری از نقوش این اثر تاریخی در...

چکیده: مدرسة خان شیراز یکی از مهم‌ترین مدارس دورة صفوی است که از نظر معماری و تزیینات معماری، خصوصا کاشی‌کاری حائز اهمیت است. یکی از خصوصیات بارز در تزیینات کاشی‌کاری این بنا، وجود نقوش متفاوت با سبک‌های مختلف است. با توجه به تاریخ ساخت بنای این مدرسه و تنوع در نقوش و رنگ‌های استفاده شده در تزیینات کاشی‌کاری آن، این سوال مطرح می‌شود که آیا این تزیینات مربوط به دورة صفوی هستند و یا در دوره‌های ب...

شیراز یکی از شهرهای مهم مذهبی ایران است و این اهمیت به دلیل وجود مقبره شاهچراغ احمد بن موسی(ع) برادر امام رضا(ع) است. این مقبره از لحاظ معماری چند قرن سابقه دارد. طی دو قرن اخیر چند بار گنبد شاهچراغ آسیب دید که مرمت و بازسازی شد و اکنون به یکی از مهم ترین مجموعه‌های زیارتی شیعیان تبدیل شده است. مرمت گنبد و بارگاه شاهچراغ به شکل کنونی آن در دوره پهلوی و با همکاری آستان قدس انجام گرفت؛ موضوعی که ...

پیرامون مطالعات تاریخ معماری اسلامی، تحلیل فضایی و گونه‌شناسیِ کاربری‌های غیر مذهبی از جمله «کاخ»، شامل فضایی به جهت ترفیع زیاده‌خواهی‌های شاهانه، به دلیل ماهیت آن، با ابهاماتی مواجه بوده است. نتایج به دست آمده از نوآوری‌های معماری ایرانی، ابداع کاخی با طرح «هشت‌بهشت» را مربوط به دوران صفویه دانسته‌اند، در حالی که بر‌اساس متون تاریخی، نخستین گونه از سبک مزبور، ضمن شکل‌گیری ترکمانان در تبریز، به ...