هر یک از اقشار مختلف جامعه به سهم خود در تعیین سرنوشت کشور و رقم خوردن تحولات آن به ایفای نقش می­پردازند. قشر روشنفکر نیز از جمله اقشار جامعه است و از این قاعده­ی کلی مستثنا نیست. در ایران هم یکی از عناصر مؤثر در تاریخ سیاسی معاصر کشور، قشر روشنفکر است. نسل اول روشنفکران ایران به عنوان طلایه­دار جریان روشنفکری کشور به تأمل در مسئله­ی انحطاط و عقب­ماندگی  کشور پرداختند و چرایی این وضعیت را در قا...

رئالیسم، مکتبی ادبی‎، تاثیر‎گذار، عینی و بیرونی است که در اواسط قرن نوزدهم در فرانسه ظهور کرد و به سرعت گسترش‎یافت و شاعران،  نویسندگان و هنرمندان را به سوی خود کشاند. در ایران نیز همگام با حرکت مشروطه‎خواهان، در عرصۀ هویّتی نیز دگرگونی‎هایی در عناصر هویّت‎بخشی ایرانی به‎وجود‎آمد و شاعران و نویسندگان به هویّت ملّی و انحطاط و عقب‎ماندگی کشور توجّه نشان‎دادند. فرّخی‎ یزدی و عارف‎ قزوینی شاعران انقلابی ...

"گفتمان زیبایی" را می توان شیوه ای تلقی نمود که افراد و گروه ها برای سخن گفتن درباره زیبایی به عنوان نظامی از رمزگان و نشانگان مرتبط با بدن به کار می گیرند. این نظام طی فرایند تاریخی، درون بافت اجتماعی- فرهنگی خاصی از طریق اعمال قدرت های موجود اجتماعی شکل می گیرد. در پژوهش حاضر سعی شده است با برگزیدن نظریه و روش تحلیل گفتمان براساس خوانش لاکلا و موفه سیر تحول تاریخی پدیده ی زیبایی و تاثی...

چکیده اتحاد اسلام یا پان اسلامیسم مهمترین اصل سیاست داخلی و خارجی امپراطوری عثمانی در قرن نوزدهم مصادف با عصر عبدالحمید دوم را تشکیل می داد. پس از ناکامی نظریه عثمانیت یا ایجاد ملت واحد عثمانی که اساس حرکت های اصلاح طلبانه از تنظیمات تا مشروطه اول را به خود اختصاص می داد، نگاه دولتمردان و روشنفکران عثمانی معطوف به سیاست پان اسلامیسم شد. از نظر دولتمردان عثمانی، اتحاد شیعه و سنی در تحقق این سیا...

واژۀ آرشیو، از جمله کلماتی است که در اثر مراودات ایرانیان با کشورهای اروپائی متداول شد. بنابراین آگاهی از جنبه های مختلف طرح آن، اهمیت بسزائی در مطالعات آرشیوی دارد. سفرنامه های ایرانی، از جمله منابعی هستند که آگاهی های اولیۀ ایرانیان دربارۀ پدیده های نوظهور را انعکاس می دهند. از این رو، این منابع در بررسی آرشیو نیز شایان توجه هستند. در این مقاله نویسنده می کوشد با بررسی سفرنامه های ایرانیانی ک...

در این مقاله جنبش مشروطه خواهی به عنوان نتیجه تلاش های اصلاح طلبان ا یرا نی در فرآیند تاریخ اصلاح طلبی در دوران قاجار مورد بررسی قرار گرفته است.پیروزی جنبش مشروطه خواهی نتیجه شرایط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ایران، و به بار نشستن تلاش های اصلاح طلبانه ای در نظر گرفته شده است که از سالها قبل ازآن انجام گرفته بود. این پژوهش با توجه به ویژگی های این جنبش، بر فهم و آگاهی رهبران مشروطه از مؤلفه های تج...

یکی از مهمترین دستاوردهای رخداد مشروطه در عثمانی و ایران، تدوین قانون اساسی است. این دستامد گران مایه علی­رغم محاسن زیادی که داشته، به نسبت چشم­اندازی که واضعان آن به نحوه پیشبرد جریان نوگرایی و اصلاحات داشتند، خود باعث تند یا کند شدن جریان مشروطه خواهی شده است. یکی از مصادیق مدعای فوق، مسأله اختیارات پارلمان در دو قانون مذکور است. به سبب قبض و بسط­های موجود در خصوص اختیارات پارلمان در قوانین م...

چکیده: تحول عمده و اساسی در زمینه نوگرایی ادبی و هنری زبان فارسی با آغاز قرن چهاردهم و شکل گیری انقلاب مشروطه به وجود آمد و برای آنکه بدانیم این جریان نوگرایی در ادبیات و هنر دارای چه ویژگی هایی است، لازم است به مطالعه زندگی و آثار هنرمندان این عصر بپردازیم تا بدانیم اکنون کجا هستیم و بر چه تجربیاتی تکیه زده ایم. پیدایش این تحول تحت تأثیر گرایش های جدید، دیدگاه های تازه و اندیشه های نو در خا...

مرکز ایالت قومس (دامغان) با تمدن شش هزار ساله، یکی از شهرهای بزرگ و آباد شرق ایران محسوب می شد. عبور جاده ابریشم از یک سو و موقعیت جغرافیایی آن از سوی دیگر و همچنین رود بزرگ چشمه علی همراه با خاک حاصلخیز که باعث رشد و شکوفایی این شهر بود، همواره مورد توجه پادشاهان ایران باستان و خلفای مسلمین در قرون اولیه اسلام قرار گرفت. به دنبال هجوم مهاجمان خارجی و جنگ های متعدد داخلی از قرن چهارم تا قرن ده...