فضای سیاسی حاکم بر روسیه در دهه ی 1920 و مخالفت آشکار حکومت شوروی با جنبش صورتگرایی عرصه را بر دست اندرکاران محافل مسکو و پطرزبورگ تنگ کرد. در نتیجه برخی از فعالان این انجمن ها از روسیه خارج شدند. از جمله رومن یاکوبسن (1982-1896) که در سال 1920 روسیه را به مقصد پراگ ترک کرد. حلقه ی زبان شناسی پراگ در سال 1926 به همت رومن یاکوبسن و تنی چند از زبان شناسی چک تشکیل شد. این محفل نقش بسزایی در روند ح...

چکیده روابط روسیه و آمریکا در سال‏های اخیر با فراز و فرود بسیار همراه بوده و مسائلی مانند حفظ و گسترش نفوذ در مناطق پیرامونی روسیه، ژئوپلیتیک خطوط انتقال انرژی، استقرار سامانه دفاع موشکی امریکا و ناتو در شرق اروپا، مسئله هسته‏ای ایران و کره شمالی تأثیر فراوانی بر این روابط داشته ‏است. در این بین می‏توان بحران اوکراین را نقطه عطفی در تحول روابط روسیه و امریکا دانست که بیانگر اوج اختلافات و رقاب...

موج گسترده ملی گرایی افراطی ناشی از تحول نظام بین المللی در پایان جنگ سرد‘ اروپای شرقی و به ویژه یوگسلاوی را به کام جنگی خونین کشاند. بحران بالکان زمینه مداخله اکثر بازیگران و سازمانها منطقه ای و به ویژه سازمان ملل متحد را فراهم آورد؛ مسکو از این جنگ برای احیای نقش خود بهره جست؛ واشنگتن به منظور گسترش نفوذ خود در اروپا و محک زدن توانایی اتحادیه اروپا در بحرانهای منطقه ای‘ در نهایت‘ سررشته امورر...

آژانس ملی اطلاعاتی «خاور» تاجیکستان یکی از مهم‌ترین و بانفوذ‌ترین مرکز اطلاعاتی جمهوری تاجیکستان است. در سال 1925م، این مرکز در اوان فعالیت مقدماتی خود به‌عنوان شعبۀ آژانسی تلگرافی اتحاد شوروی خدمت می‌کرد. از روز‌های اول استقلال تاجیکستان، به پیشنهاد اهل علم و ادب و فرهنگ ضرورت تغییر نام آژانسی تلگرافی تاجیکستان به میان آمد و در 10 آوریل سال 1992م آژانسی مرکز اطلاعاتی تاجیکستان «خاور» نامیده شد...

فرهنگ زبان تاجیکی که در دو جلد در سال ۱۹۶۹م در مسکو چاپ شد و در سال ۲۰۰۶م در تهران به‌نام فرهنگ فارسی تاجیکی به‌طبع رسید، براساس اصول تازۀ علمی ترتیب یافته است. در این فرهنگ کوشش شده است تا سنت‌های ملی لغت‌نامه‌نگاری از برخی جهات به درجۀ دستاوردهای علم جهانی عصر برده شود. راه و روش مؤلفان این فرهنگ را «سفارش اجتماعی زمان»، خواست‌های یک دورۀ مهم تاریخ تاجیکستان ورارود ...

روسیه در پی بازیافتن جایگاه از دست‌رفتۀ خود در نظام بین‌الملل است. از دید کرملین ظهور روسیه در نظام بین‌الملل، شکل‌گیری یکی از قطب‌های این نظام حول محور روسیه و ایجاد موازنۀ راهبردی در برابر غرب نیازمند گسترش نفوذ روسیه در حوزۀ خارج نزدیک و سرانجام ایجاد ساختارها و ترتیبات منطقه‌ای با رهبری این کشور است. بنابراین روسیه حضور نهادهای غربی در جمهوری‌های جداشده از اتحاد  شوروی را تهدیدی برای امنیت ...

چکیده پس از فروپاشی شوروی، روسیه و ایالات متحده درگیر رقابت بر سر نفوذ در حوزه خارجه نزدیکِ روسیه شده اند. از چشم انداز مسکو، گسترش ناتو و اتحادیه اروپا به شرق، هدف تحدید نفوذ منطقه ای روسیه را پیگیری می کند. روسیه بر این باور است که در پس سیاست گسترش به شرق ناتو و اتحادیه اروپا و هم چنین انقلاب های رنگین در حوزه قفقاز و آسیای میانه، تلاش های ایالات متحده برای گسترش نفوذ در حوزه ژئوپلیتیکی اش ن...

این مقاله به تاثیر بازتعریف هویت ملی روسیه بر سیاست خارجی این دولت در حوزه دریای سیاه در دوره پس از جنگ سرد متمرکز است. روندهای منطقه ای در حوزه دریای سیاه پس از فروپاشی شوروی گسترش یافته است. در عصر جنگ سرد، شوروی، مجارستان و بلغارستان به عنوان اعضای بلوک شرق و ترکیه به عنوان عضوی از بلوک غرب  دولت های ساحلی دریای سیاه محسوب می شدند، و تفوق شوروی بر این حوزه مانع از گسترش حضور فعال دیگر دولت ه...

در سال‌های اخیر جمهوری اسلامی ایران در گفتمان سیاست خارجی روسیه جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. بخشی از این اهمیت را می‌توان به سبب نفوذ گفتمان  نظریۀ چهارم سیاست که به رویکرد غالب این کشور تبدیل شده است دانست که در سه دهۀ اخیر تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر سیاست‌های کرملین داشته است. پایه‌گذار این نظریه، الکساندر دوگین فیلسوف روس است که نام نواوراسیاگرایی را بر آن نهاده است. طرفداران این گفتمان بر این...

چکیده با استناد به شواهدی که برخی منابع آمریکایی‌ ارائه می‌کنند روسیه با تکیه بر توان سایبری و عملیاتی از پیش طراحی شده توانست بر انتخابات ریاست جمهوری 2016 آمریکا اثرگذار باشد و با بکارگیری تکنولوژی‌های فضای سایبری، اهداف سیاسی خود را در زمانی که به آن عصر پساحقیقت می‌گویند تعقیب نماید. از اینرو پرسش اصلی مقاله حاضر آن است که روسیه چگونه در انتخابات 2016 ریاست جمهوری آمریکا ...