بر طبق نظر ژاک لاکان، ایجاد آرمان‏شهرِ بی‏نقص و مطلق در نظام نسبی جهان نمادین محال است، زیرا چارچوب گستره نمادین تحت سیطره قوانین از پیش تعیین‏شده (دال‏ها) است. نظام‏های سیاسی که درصدد ایجاد آرمان‏شهراند به دلیل عدم باور به محال بودن امکان برپایی آن در این جهان محدود، تصور می‏کنند که وجود گروه‏های مخالف علت اصلی عدم توفیق آن‏هاست، از این‏رو، اقدام به حذف مخالفان می‏کنند. چنین رویه‏ای در نهایت سب...

در مقالۀ پیش رو، برای بررسی استدلال‌های مخالفان اصلاحات در بازة‌ زمانی 1267-1264 ق یعنی اصلاحات میرزا تقی‎خان امیرکبیر، با بهره‎گیری از رویکردِ انتخاب عقلانی به‌مثابۀ یکی از نظریه‌های عمومی جامعه‎شناسی تاریخی، به روایت علّی استدلال‎های مخالفان در قالبِ چهار گروهِ روحانیان، درباریان، دیوانیان و زنان حرم‎سرا پرداخته‌ایم. نظریۀ انتخاب عقلانی، که در آن فرد (در این‌جا مخالفان اصلاحات) عامل علّی و عقلانیتِ...

احزاب سیاسی در نظام‌های مردم‌سالار معاصر از نهادهای اساسی‌اند که کارویژه‌های متعددی چون انتقال مطالبات مردم به حکومت، متشکل‌کردن افکار پراکنده، معرفی نامزدهای انتخاباتی و تدوین برنامۀ حرکت آیندۀ حکومت را بر عهده دارند. در دهه‌های اخیر به دلیل بی‌رغبتی مردم به عضویت حزبی و کمک به این نهاد، منابع مالی آن‌ها به شدت کاهش یافته است. تأمین مالی احزاب از منابع دولتی به‌منزلۀ بدیل یا جایگزین معرفی شده ...

یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دکتر علی شریعتی «ایدئولوژیک کردن دین» است که نقش مهمی در پیروزی انقلاب اسلامی و به‌حرکت درآوردن توده‌های ایران داشت. این اندیشه ایدئولوژیک در دهه نخست پس از انقلاب اسلامی نیز آبشخور روشنفکران دینی بود و بسیاری از احزاب و گروه‌های سیاسی از این اندیشه ایدئولوژیک و جهان‌بینی ارزشی حمایت می‌کردند. در این مقاله سعی بر آن است نتایج مترتب بر ایدئولوژیک کردن دین و عوارض و پیا...

پیدایش اپوزیسیون قانونی از تبعات پارلمانتاریسم، نظام نمایندگی و انتخابات آزاد بوده است. اما با نگاهی به تاریخ معاصر ایران، ما شاهد آنیم که علی رغم ورود دموکراسی ، پارلمانتاریسم، قانون اساسی ، نظام نمایندگی و انتخابات آزاد، به درون نظام سیاسی ایران به دنبال انقلاب مشروطه که در حدود صد سال از آن می گذرد، اما در ایران چندان اثری از اپوزیسیون قانونی جهت مهار گروه حاکم دیده نشده است. در همین راستا ر...

از جمله مسائل مهم و قابل تأمّلی که در عصر ظهور به وقوع می پیوندد، مسأله رجعت است. رجعت به معنای حیات مجدد گروهی از مومنان راستین و عدّه ای از کافران محض، به دنیا است تا مومنان به درک حکومت عدل الهی نائل گشته و کافران به سزای پاره ای از اعمال خود برسند. این اعتقاد مسأله ای نو ظهور و جدید نبوده، در آیین ها و ادیان دیگر نیز به چشم می خورد. بازگشت شخصیّت های مهّم تاریخ که دارای ایمان و یا کفر خالص بود...

شیعیان، با وجود دفاع معقول و منظم از شریعت اسلام و پایبندی به اصول و ارزش‌های آن، گاه از جانب مخالفان، به‌‏ویژه برخی از اهل‏سنت، در معرض تهدید و اتهامات گوناگون قرار می‏گرفتند. یکی از مهم‏ترین این اتهامات، انتساب آنان به زندقه بود که به مثابه ابزاری از جانب دشمنان برای حذف شیعیان به‌کار می‌رفت. زندقه از جریان‌های پیش از اسلام در ایران بود که در عصر اول عباسیان گسترش یافت و خلفا، گروه‌ها و شخصی...

پژوهش حاضر باهدف شناخت عملکرد مجلس شورای ملی در سقوط سلسله قاجار وبرپایی رژیم پهلوی انجام شده است و نیزچگونگی انتقال قدرت را درایران ارزیابی کرده است وهمچنین تاثیر عملکرد سیاسی مجلس شورا را در معادلات سیاسی بررسی کرده است وبا در نظر گرفتن نقش فراکسیونهای داخل مجلس درسقوط سلسله قاجاریه واستقرار پهلوی صورت گرفته است.که برای این منظور از اسناد ومنابع کتابخانه ای بهره بردیم .انقلاب مشروطه به دلیل ن...

نگرش جامع گرایانه به سوره‌های قرآن یا «نظریه هدفمندی سوره‌ها» یکی از مباحث چالش برانگیز در حوزه علوم قرآن و تفسیر است که در دوره معاصر مورد توجّه ویژه قرآن پژوهان قرار گرفته است. در این نوشتار دلایل و دیدگاه‌های مخالفان و موافقان این نظریه ارائه شده است و در پایان دلایل مخالفان نقد و بررسی گشته است.