بیداری اسلامی و در پی آن تغییر در نظام­های سیاسی و بروز بحران در برخی از کشورهای منطقه، تأثیرات وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه‌ خلیج فارس گذاشته، به نحوی که محورهایی از بازیگران منطقه­ای و فرامنطقه­ای در جهت شکل­دهی تحولات به نفع خود در مقابل یکدیگر صف­بندی کرده­اند. این حادثه نقطه عطفی در شکل‌گیری‌ ساختار جدید نظام منطقه­ای خاورمیانه به حساب می‌آید، زیرا از یک سو به تغییر و جابجایی نقش،...

رشد نوسلفی‌گری و ظهور پدیدۀ داعش در خاورمیانه، نشان‌دهندۀ بروز نوعی از تهدیدهای جدید است که نه‌تنها در درون کشوری خاص، بلکه به‌صورت بی‌سابقه‌ای در خاورمیانه گسترش یافته است. هدف نوشتار حاضر روندپژوهی تهدیدهای امنیت منطقه‌ای ایران در اثر پیدایش تهدیدهای نوین امنیتی در سایۀ ظهور و گسترش نوسلفی‌گرایی است. پرسش اصلی آن است که «پیشران‌های اثرگذار بر حیات نوسلفی‌گری و شکل‌گیری روند تهدیدهای امنیت منط...

امنیت ملی یکی از مهمترین دلمشغولی های کشورها در سیستم منطقه ای و جهانی است. این موضوع با شکل-گیری سیستم بین الملل به مفهوم وستفالیایی آن از برجستگی و اهمیت زیادی در روابط بین الملل برخوردار گردیده است و یکی از دغدغه های اصلی آن چگونگی مواجه شدن با چنین معضلی است. اما امنیت تحت تأثیر عوامل متعددی قرار داردکه در این میان یکی از مهمترین متغیرهای تأثیرگذار بر امنیت ملی کشورها حوزه های منطقه ای و وی...

در پی تحول ساختار نظام بین‌الملل، به واسطة فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، پرسش از روندهای اساسی‌ای که در دستور کار برنامه امنیت در سطح بین‌الملل قرار خواهد گرفت؛ مورد توجه بسیاری از تحلیلگران قرار می‌گیرد. نوشتار حاضر نیز با هدف ارایة پاسخی برای این سؤال نگارش یافته و نویسنده این فرضیه را مطرح می‌سازد که: برنامه امنیت نوین، دربردارنده دو دستور کار اصلی می‌باشد. دستور نخست ناظر بر محتوای برنامه قدر...

جایگاه روابط فراآتلانتیکی در ساختار اصلی نظام بین‌الملل و نقش این روابط در شکل‌دهی به رویه‌های قدرت از اهمیت بالایی برخوردار است. اهمیت این روابط در جریان جنگ‌های جهانی و پس از جنگ سرد نمود بیشتری پیدا کرده است. دو طیف قدرتی که در ساختارهای نظام بین‌الملل بیشترین میزان هماهنگی را با یکدیگر دارند؛ اما این روابط در دوران ترامپ شکل دیگری به خود گرفته و در برخی از موارد موجب تزلزل شده است. هدف ...

برمبنای رویکرد رئالیسم تهاجمی قدرتهای بین المللی به صورت دائم در پی افزایش قدرت خود هستند و این می تواند با توجه به مشکلات امنیتی و مشکلات نظام بین الملل تغییر کند،به این معنی که دولتی به سمت تغییر وضع موجود حرکت یا خواهان حفظ وضع موجود باشد. روسیه به عنوان یک قدرت برتر (سابق)، خواهان تغییر وضع موجود برای بازگشت به وضعیت سابق و دست یافتن به امنیت منطقه ای و جهانی خود می باشد. به این ترتیب این ن...

خاورمیانه و به­ویژه جهان عرب از سال 2011 میلادی با دگرگونی و تحولات بسیاری مواجه شده است. این دگرگونی که از آن به «بهار عرب» و یا «بیداری اسلامی» تعبیر می‌شد، به جای ساخت دولتی نوین بر پایه­ی‌ یک نظم منطقه‌ای، با ورود متغیرها و عوامل متعددی چون گروه‌های تروریستی-تکفیری، پویش قومی کردها، پویش ترکیه در صحنه­ی بازی خاورمیانه، تلاش عربستان برای تغییر توازن قوا، دکترین اوباما و رقابت‌های منطقه‌ای، ب...

خاورمیانه با یک دوران آشفته و بی ثبات روبرو است. یک مانع جدی برای صلح و توسعه پایدار در منطقه ، رقابت شدید بین ایران وکشورهای مخالف آن ، شامل امارات متحده عربی و اسراییل به رهبری عربستان سعودی می باشد ، که به شدت توسط ایالات متحده حمایت می شوند و موضع تهاجمی دولت دونالد ترامپ در مورد ایران باعث افزایش تنش های منطقه ای شده است . پرسش این است که «پیامدهای رقابت ژئوپلتیک ایران و عربستان برکشورهای ...

هدف این مقاله، بررسی رویکرد عربستان در دوره ملک‏ سلمان درخصوص ایران و راهبرد جمهوری اسلامی ایران در برابر اقدامات سعودی‏هاست. فرضیه مقاله این است که عربستان سعودی در دوره ملک سلمان، در نقش «بازیگر کارکردی» در نظریه امنیتی‏سازی، بیش از هر زمانی در راستای امنیتی‏سازی جمهوری اسلامی ایران تلاش کرده است. یافته اصلی مقاله این است که حمایت از امنیتی‏سازی نقش منطقه‏ای ایران در خاورمیانه، محور اصلی سیاس...

عربستان سعودی به علت برخورداری از منابع عظیم نفتی و موقعیت فرهنگی بالقوه ای که در بین کشورهای عربی دارد، یکی از تاثیرگذارترین کشورهای خاورمیانه محسوب می شود. به همین جهت این کشور برای آمریکا نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. حجم عظیمی از درآمدهای نفتی این کشور صرف خرید تجهیزات وتسلیحات مدرن از آمریکا گردیده که پیامد آن ایجاد همکاری های نظامی و روابط امنیتی گسترده بوده است. با وجود برخوردار بودن د...