مثنوی مولوی با وجود شباهت های معنایی و فکری با مثنوی های تعلیمی پیش از خود و حتی با وجود برتری نسبی آثاری چون حدیقه سنایی و مثنوی های عطار از دیدگاه زبان ادبی و ظرافت های هنری، بیش از آنها مورد استقبال خوانندگان و مخاطبان خاص و عام قرار گرفته و شهرت بیشتر یافته است. نظر نگارنده بر آن است که یکی از عوامل اصلی بقا و تداوم شهرت روزافزون مثنوی به سبب خروج از عادت،عادت گریزی مثنوی، به خصوص در نظم...

نفوذ قرآن و تفسیر قرآن در مثنوی بسیار زیاد است؛ به­گونه‌ای­که مثنوی را به گنجینة تفسیر قرآن بدل ساخته است، امّا در میان تفسیرهای مختلفی که مورد استفادة مولانا بوده تاکنون به تفسیرهای عرفانی چهار قرن اوّل کم‌توجّهی شده است. در این مقاله با تکیه بر تفسیر سهل بن عبدالله تستری (وفات: 283ق) و ابوعبدالرّحمن سُلَمی (وفات: 412ق) نشان می‌دهیم که رویکرد باطنی مولانا به قرآن و شیوۀ تأویل آیات قرآنی در مثنوی، مت...

چکیده به فارسی: عبودیت و بندگی به معنی تسلیم محض بودن در مقابل اراده و مشیّت الهی و توأم با آگاهی از عظمت معبود و به انگیزه ی تقرّب به او است. موضوع این پایان نامه، بررسی عبودیت و بندگی در مثنوی معنوی است. که دو محور شریعت و طریقت را شامل می گردد. شریعت همان راه و طریقی است که به خدا منتهی می شود و اصول و فروع دین و دستورهای اخلاقی را دربرمی گیرد که در این پایان نامه تنها اصول و فروع دین مورد ...

در ابتدای تشکیل دولت صفویه با توجه به شرایط جهان اسلام، تحولاتی در گفتمان های مذهبی ایجاد گردید. صفویان با رسمی کردن تشیع، جدایی مذهبی و استقلال ایران را در مقابل جهان تسنن بنیاد نهادند. با اعلام رسمی تشکیل حکومت شیعی، ازبکان، همسایگان شرقی ایران به عنوان یکی از نمایندگان گفتمان تسنن به مخالفت با آن پرداختند. به همین سبب جنگ و درگیری میان ایشان آغاز گردید. در ابتدای تشکیل دولت صفویه، هنگامی که...

هدف: هدف از این مقاله نقد و بررسی نامۀ ارسالی شاهوردی خان، خان گنجه به دولت عثمانی و با تاکید بر روابط ایران است. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش با تکیه بر اسناد و مدارک و با رویکرد توصیفی – تحلیلی به نقد و بررسی این نامه پرداخته است. یافته‌ها و نتایج: پس از فروپاشی دولت صفوی برخی از ایالت‌های منطقۀ قفقاز به فکر تجزیه‌طلبی و جدایی افتاده و تلاش‌های زیادی را برای بدست آوردن استقلال از خود نشان دادن...

حسام‌الدین چلبی از مریدان و نزدیکان ویژه مولانا بوده، نقشی بارز در آفرینش مثنوی و جهت‌دهی و گسترش آن داشته است. تأثیر او بر حضرت خداوندگار بحدی بوده است که به خواهش او سرودن مثنوی را آغاز کرد و هرگاه حسام‌الدین حضور نداشت، مولانا رغبتی به سرودن نداشت. از آن جا که جاذبه‌های انسان‌های از خود رسته می‌تواند انگیزه بخش عارفان در بیان لطیفه‌های عشق الاهی باشد، مولانا در دوران مصاحبت با او از جاذبه‌ها...

به هر دو-مدول که روی یک طرف متناهی تولید شده و تصویری باشد می توان یک هم-حلقه نسبت داد که به هم-حلقه هم-ماتریسی معروف است. در این پایان نامه توصیف جدیدی از هم-حلقه های هم-ماتریسی آورده شده است. همچنین در این پایان نامه چگونگی انعکاس خصوصیات دو-مدول ها در هم-حلقه های هم-ماتریسی متناظر مورد مطالعه قرار گرفته است. برای مثال نشان داده شده است که اگر یک دو-مدول جدایی پذیر (فروبنیوس) باشد در این ...

روح­العاشقین شاه شجاع اثری غنایی از نوع ادبی ده­نامه­هاست که بین قرن­های هفتم تا دهم هجری رواج­گونه­ای داشته است. این نوع ادبی عاشقانه، از ترکیب مثنوی و غزل ساخته شده و مجموعۀ 10 نامه است که عاشق و معشوق به هم می­فرستند. به طور معمول در هر نامه مطلبی طرح می گردد؛ ابراز عشق و طلب عشق در نامه­های اول طرح می­شود و در بخش میانی با طلب رحم و گاه تهدید از سوی عاشق ادامه می­یابد که در پاسخ آن نامه های...

این پایان نامه در بردارنده داستانهای قرآنی در دفتر دوم مثنوی، همراه با برداشت های مولانا و دیدگاه تفاسیر مجمع البیان، کشف الاسرار، مفاتیح الغیب و المیزان می باشد. در این پژوهش نخست آیه یا آیات قرآنی مربوط به داستان های قرآنی دفتر دوم مثنوی استخراج گردید، سپس برداشت های مولانا از داستان های قرآنی مورد بررسی قرار گرفته است و شخصیت های مثبت و منفی داستان های قرآنی معرفی شده اند. برای پر بار شدن مو...

اروپا با روند چالش برانگیز جدایی طلبی رو به روست و برآورد شده احتمالا در قرن بیست و یکم این قاره با ظهور 10 کشور از درون این جریان های جدایی طلب مواجه شود. از سال 2000 تاکنون جریان های جدایی طلب مانند کوزوو و کریمه در اروپا از دولت مرکزی خود مستقل شده اند. مبنای چنین گرایش های واگرایانه ای عوامل قومی، زبانی و احساس محرومیت نسبی است. گسل های هویت طلبی و جدایی طلبی در اروپا فعال شده و یکپارچگی ات...