اثر تفسیری ملاصدرا در میان دیگر آثارش، مزیت ویژه ای در رهیافت قرآنی او دارد. صدرا دو پایه اساسی تفسیر را نقل صریح و کشف تام می داند؛ از این رو، نه جمود بر لفظ را می پسندد نه فراموشی آن را، بلکه با حفظ ظاهر باید به مشاهد حقایق و بطون معانی پرداخت. ملاصدرا روش های تفسیری را به چهار قسم عمده تقسیم می کند و روش صحیح را روش راسخین در علم می داند؛ یعنی کسانی که به دور از افراط فلاسفه و تفریط اهل حدیث...

تفسیر اجتماعی از رویکردهای بسیار مهم تفسیری است که در دوره معاصر پدیدار گشته و بسیاری از اثار تفسیری مطرح، با این رویکرد نگاشته شده است. با این همه، بحث از تفسیر اجتماعی با چالشهای جدی¬ای در عنوان، تعریف و ویژگی¬ها روبروست. از این جریان تفسیری در هر یک از تفسیرپژوهی ها با عنوانی متفاوت یاد شده است. تمدنی، اجتماعی، عقلانی، تربیتی و حرکتی عناوین مختلفی هستند که برای آن به کاررفته¬اند، درعین حال ا...

0

بداء آموزه ای مهم در مذهب شیعه امامیه به شمار می رود. اهل تسنن، گویی، در کتب اعتقادی روایی خود این آموزه را بدعتی آشکار در مبانی اعتقادی اسلام انگاشته و آن را مورد رد و انکار قرار داده اند. امامیه بر این باور است که تبیین درست و حقیقی بداء می تواند راه را برای پذیرش آن از سوی تمامی مسلمانان بویژه اهل تسنن هموار سازد. بر این اساس تلاش های چشمگیری در رسیدن به این هدف از خود نشان داده است. در این ...

سهروردی در رسائل و مکتوبات مختلف خویش، تعاریف مختلفی برای لذت ارائه کرده است. این تعاریف از جهت کمیت و کیفیت قیودی که در آن به کار رفته با یکدیگر متفاوت هستند. وی معتقد است میان لذت و نور ارتباط وثیقی وجود دارد. سهروردی در برخی آثارش، لذت را به حسی (جسمانی) و روحانی، و در برخی مکتوبات دیگرش، آن را به بدنی و قدسی تقسیم می کند و در برخی مواضع دیگر از لذت سرمدی سخن می­گوید. او از جهت دیگر لذت را ب...

این مقاله در نظر دارد با بررسی گسترۀ شمول توانایی معرفتی شهود عقلی در رسائل مشرقی ابن‎سینا نشان دهد که چه دسته‎ای از افراد جزو واجدان توانایی معرفتی شهود عقلی هستند و (به قول ابن‎سینا در داستان رسالة الطیر) در جرگۀ «برادران حقیقت» وارد می‎شوند و چه دسته‎ای از افراد فاقد این نوع توانایی معرفتی‎اند. بر این اساس، نخست می‎کوشیم در این رساله‎ها مخاطبان داستان‎های مشرقی را شناسایی کنیم و سپس با بررسی...

قدرت تولید مثل دو گونه از زنبورهای براکونید، Apanteles subandinus و Orgilus lepidus، پارازیتوئیدهای داخلی لارو بید سیب‌زمینی ،Phthorimaea operculella موردبررسی‌قرار گرفت. نتایج آزمایش‌ها، کارایی دو گونه را در مقایسه با یکدیگر به شرح زیر نشان داد که: 1) تولید مثل واقعی گونه O. lepidus در جمعیت‌های مختلف میزبان و در 24 درجه سانتیگراد بیشتر از گونه A. subandinus است, 2) زنبور ماده O. lepidus ت...

اینمقالهبهموضوعاعتبارسنجیادراکاتعقلیومراتبشناختازنظرغزالی،کهنقطهعزیمتنزاعاوبافیلسوفاناست،می پردازد. پرسشمقالهایناست: وقتیعقلفلسفی (شناختآزادعقلانی) ازمحدودهمعرفتیخودفراترمی رودومی کوشدباروشخود،مفهومیدینیراتبیینکند،اعتبارشتاچهحداست؟غزالیمعتقد است عقل برای شناخت چنین اموری اعتبار کافی ندارد، زیرا این امور فراترازتوانعقل اند.عقلبایدبرایشناساییاینقسممفاهیم،بهتعبیراو،منوّربهنورنبوتشود.عقل،درنظراو،منب...

در این نوشتار، پس از اشاراتی کوتاه و گذرا به تعریف و مبانی تفسیر اجتهادی قرآن و بیان تفاوت های آن با سایر شیوه های تفسیری، سه مؤلفه  مهم در تفسیر عقلی ـ اجتهادی، بیان، شرح و نمونه یابی شده است، که عبارتند از: 1. توسعه  مفهومی و الغای خصوصیت؛ 2. تطبیق مصداقی ؛ 3. تحلیل گری  و مفهوم شکافی.مراد از توسعه مفهومی، گسترش مفهوم آیه و سرایت آن از «مورد» به غیر آن است.مفهوم شکافی نیز به معنای شکافتن مفهو...

اینمقالهبهموضوعاعتبارسنجیادراکاتعقلیومراتبشناختازنظرغزالی،کهنقطهعزیمتنزاعاوبافیلسوفاناست،می‌پردازد. پرسشمقالهایناست: وقتیعقلفلسفی (شناختآزادعقلانی) ازمحدودهمعرفتیخودفراترمی‌رودومی‌کوشدباروشخود،مفهومیدینیراتبیینکند،اعتبارشتاچهحداست؟غزالیمعتقد است عقل برای شناخت چنین اموری اعتبار کافی ندارد، زیرا این امور فراترازتوانعقل‌اند.عقلبایدبرایشناساییاینقسممفاهیم،بهتعبیراو،منوّربهنورنبوتشود.عقل،درنظراو،منب...