در اشعار احمد شاملو و فروغ فرخزاد در قالب صورخیال گوناگون از زن تصاویر بسیاری به نمایش گذاشته شده است. تصاویری مربوط به عناصر طبیعت، حیوانات، امور معنوی و موجودات وهمی، اشیا و اجسام و... . این صورخیال و تصاویر در اشعار شاملو و فرخزاد گاه متفاوت و گاه مشابه اند.

طریقت رفاعیه، یکی از قدیم ترین سلسله های تصوف است که در عراق شکل گرفته است. سید احمد رفاعی(512-578 ه.ق) موسس این طریقت، صوفی و فقیهی بود که در جنوب عراق می زیست. وی تمام عمر خود را در زادگاهش بطائح گذراند. پیروان و شاگردان وی طریقت وی را در جهان اسلام گسترش دادند؛ تا جایی که طریقت رفاعیه تا قرن 8 و 9 هجری، گسترده ترین سلسله ی تصوف جهان اسلام بود که تا مصر، فلسطین، سوریه، ایران، هند، آناتولی و ح...

هم زمان با پیدایش نخستین نشانه های فرمالیسم روسی در 1914 در روسیه، رویکردی نوین به سبک و ساختار شعر آغاز شد. تأکید این گروه بر جنبه های صوری شعر باعث شد تا آنان چیزی جز خود متن را به کار نگیرند، بنابراین به دنبال ابزاری برای درک زیبایی اثر هنری بودند. آنان از این ابزار با اصطلاح «هنجارگریزی» یاد می کنند. دانش واژة «هنجارگریزی» از اصطلاحات پربسامد در نظریة صورت گرایان روسی است که امروزه این کارب...

کهن الگو تمایل ساختاری نهفته ای است که بیانگر محتویات و فرایندهای پویای ناخودآگاه جمعی در سیمای تصاویر ابتدایی است و در همه دوران ها و نژادها مشترک است. کهن الگوها در اشکال نمادین در رؤیا و اساطیر و دین و ادبیات، موضوع مطالعه اند. معنای کاربردشناختی،بخشی از معنا است که فوق العاده متغیر است و در بافت کلامی مشخص می شود و به عوامل زیادی وابسته است. در این مقاله، برجسته ترین کهن الگوها در شعر شاملو...

سرگذشت کندوها نوشته‏ای است تمثیلی در قالب یک قصة عامیانه که شرایط هیچ یک از قالب های داستان و رمان کوتاه و رمان را ندارد. نویسنده بیش از اینکه در قیدوبند ساخت قالب باشد، درصدد طرح یک آرمان‏شهر یا لااقل طرح یک زندگی مستقل و آزاد است بر مبنای اصول فرهنگی و شرایط محلی ایران. انگیزة نوشتن این قصه احساس رسالت نویسنده و دغدغه‏های فکری او از وابسته شدن حکومت و فرهنگ ایرانی به صنعت و تمدن غرب است به عل...

جلال آل احمد و سیمین دانشور پیش از رابطه ی زناشویی ظاهراً دو دیدگاه متفاوت داشته اند، ولی پس از آن، در آثار این دو به رغم یکسان بودن نسبی دیدگاه ها، با دو سبک و برداشت جداگانه روبرو می شویم. در این مقاله تفاوت ها و تشابهات این دو را بررسی میکنیم. در بخش تفاوت ها، ابتدا تفاوت تجارب و دیدگاه ها و سپس تفاوت برداشت ها و سبک ها را، و در بخش تشابهات أتحاد دیدگاه، یگانگی ها و شباهت های مشاهدات و تجارت ...

احمد عزیزی به دلیل خلق سبک و زبانی نو و مخصوص به خود، آفرینش مضامین وترکیبات مبتکرانه و سرشار بودن آثارش از موضوعات اجتماعی متنوع، در میان شعرایپس از انقلاب، چهره ای شاخص و ممتاز به شمار می آید. یکی از مهمترین موضوعاتاجتماعی مطرح در آثار عزیزی، موضوع زن و مسائل مرتبط با زنان است. هدف اینجستار آن است که با رویکردی توصیفی – تحلیلی به تبیین جنبه های گوناگون اینموضوع در گستره آثار ادبی منظوم و منثو...

چکیده کارکرد گفتمانی سکوت در ادبیات معاصر فارسی (انتشارات نقش جهان: 1392) اثر لیلا صادقی به بررسی «سکوت» از منظری زبان­شناختی می­پردازد و رویکردها و دیدگاههای تازه­ای را از افرادی چون دنیس کورزون، توماس برونو، توماس هاکین، ژاک دریدا، سوزان سانتاگ، میشل افرات و دیگران بررسی می­کند و آنها را در پیکره­ای متنوع از ادبیات داستانی معاصر می­آزماید. در این مقاله، برخی کاستیهای کتاب از منظر صوری و محتو...

بهرام بیضایی را می‏توان از دهۀ چهل تاکنون در زمرۀ معدود نویسندگان صاحب‌سبکی منحصر به خود دانست که نامش بیش از هر چیز با نمایشنامه و فیلمنامه پیوند خورده است. این پژوهش در چارچوب نظری «الگوی سفر قهرمان مؤنث» مورین مرداک به بررسی سه فیلمنامۀ سگ‏کشی، اشغالل، و حقایق ىرباره لیلا ىختر اىریس می‌پردازد. نظریۀ مرداک نگاهی نو به مدل جوزف کمبل برای سفر اسطوره‏ای قهرمان به شمار می‏آید که در آن سفر قهرمان ...

چکیده شیخ احمد جام نامقی ملقّب به ژنده پیل (440- 536) یکی از مشایخ بزرگ و در عین حال بحث انگیز تاریخ عرفان و تصوّف است. از دوران کودکی و نوجوانی او اطّلاعی در دست نیست، بجز اینکه وی دوران جوانی خود را به باده نوشی و عشرت طلبی گذراند؛ امّا در بیست و دو سالگی بر اثر بارقه ای الهی توبه کرد و پس از توبه نصوح خویش، هجده سال در کوههای اطراف جام به زهد و ریاضت پرداخت. او پس از این دوره طولانیِ عزلت و ریاض...