دو نظام فقه و حقوق در عین استقلال از یکدیگر شباهت‌هایی دارند؛ اصول استنباط فقهی و قواعد استدلال حقوقی در بسیاری موارد از منطق واحد پیروی می‌کنند. وحدت مفهوم و ماهیت قانون یکی از مشترکات دو نظام است و نیز اوصاف و عوارض قانون ازجمله نسخ آن در فقه و حقوق یکی است. شارع و قانون‌گذار هر دستوری که صادر می‌کند در پی منظوری معین است و آن هدف و منظور با مفاد و مدلول قانون محقق می‌شود. از این معنی در لسان...

این مقاله، برآن است تا تمایز علم اخلاق با فقه را مورد بررسی قرار دهدکه عبارت‏اند از: 1. محمول گزاره‌های فقهی احکام پنج‌گانة تکلیفی است و محمول گزاره‌های اخلاقی، خوب/ بد، بایسته/ نابایسته و درست/ نادرست؛ 2. حکم فقهی دغدغة استحقاق ثواب و عقاب دارد، اما حکم اخلاقی دغدغة سعادت؛ 3. گزاره‌های فقهی دارای جعل و اعتبار شرعی از ناحیة خداست، درحالی‌که گزاره‌های اخلاقی انشای قانونی الهی و جعل و اعتبار ...

بینه (دو شاهد عادل) در فقه و قوانین موضوعه به عنوان یکی از ادلة معتبر اثبات دعوا و حکم مطرح بوده و  در لسان فقها به عنوان اماره‌ای که از سوی شارع اعتبار یافته، شناخته می‌شود. فقها و  اصولیین عموماً (انسدادیون و انفتاحیون) امارات را به لحاظ افادة ظن معتبر، حجت می دانند و در عین حال اکثر آنها بینه را – که مصداقی از اماره است- نه به لحاظ افادة ظن، که به لحاظ اعتبار بخشی از سوی شارع، معتبر می شناسند...

در فلسفۀ مشائیان مسلمان، کندی و فارابی نگاهی نوافلاطونی به نحوۀ ارتباط نفس با بدن دارند و آن را از سنخ رابطۀ صورت با ماده‌ می‌پندارند. ولی ابن‌سینا اگرچه در برخی مواضع این نگاه را تأیید نموده ولی با توجه به اینکه نفس ناطقۀ انسانی را محل دریافت معقولات کلی مجرد می‌داند، نفس را ذاتاً جوهری مجرد می‌پندارد و بر همین اساس، نگاهش به نحوۀ ارتباط نفس با بدن آن است که بدن نمی‌تواند محل برای نفس باشد و نف...

قاعده فقهی «من ملک شیئاً ملک الإقرار به»، از قواعد اصطیادی و مشهور نزد فقهای شیعه و اهل سنّت است. هرچند در کلام معصومین (ع) تصریحی به این قاعده نشده امّا فقهای بزرگی مانند: شیخ طوسی، ابن ادریس، ابن براج، محقّق، علامه، فخر المحققین و شهید اوّل به آن تمسک کرده و بر اساس آن فتوا داده‌اند.     بر اساس این قاعده، هر کس که قدرت تسلّط و تصرّف در یک شیء را داشته باشد، اختیار اقرارِ نسبت به آن را هم دارد. بن...

یکى از جنبه هاى اعجازى و زیباشناختى قرآن کریم، زبان قرآن و توجه به ابعاد گوناگون آن است و از آن جا که خداوند متعال، حقایق غیبى و قرآنى را لباس «بیان» پوشانیده و همه آن ها را در قالب «لسان» در دسترس عارف و عامى قرار داده است. بر اهل فن است که با عمق و بصیرتى افزون، به تتبع پرداخته و حجاب هاى پدید آمده بین قرآن و انسان ها را هر چه بیشتر بزدایند و زمینه تجسم حقیقت «هذا بیان للناس» را در برابر دیدگ...

عالم طبیعت به عنوان قسمتی از هستی از اهمیت به سزایی برخوردار است. بنابراین این پژوهش با هدف آشنایی با نظام جهان از منظر آیات و روایات صورت گرفته است تا اولاً بررسی شود قرآن کریم و روایات معصومین تا چه اندازه به این بحث پرداخته اند و چه جنبه هایی از آن را باز کرده اند. ثانیاً زمینه ای برای شناخت آفریننده این آفرینش عظیم باشد. در این تحقیق سعی شده است به گردآوری آراء مختلف مفسران در تفسیر آیات مر...

حدیث به عنوان ثقل اصغر از موقعیت و اعتبار خاصّی در دین اسلام برخوردار است. فهم دُرست حدیث، دراعتبار بخشیدن به جایگاه حدیث، نقشی اساسی دارد، و برداشت نادرست از حدیث، علاوه بر این که ازمقام و منزلت حدیث می کاهد، ممکن است که منجر به گمراه کردن بعضی افراد از دین گردد. یکی از علومی که ما را به شناخت صحیح و درست از حدیث کمک می کند، علم سبب ورود حدیث است. سبب ورود حدیث، همان عاملی است که معصومین)ع)، د...

هجرت در لغت به معنای مفارقت بوده، و در اصطلاح به معنای مهاجرت از سرزمین کفر به سرزمین اسلامی است؛ سرزمینی که مهاجر بتواند با کتاب و سنت پیامبر اسلام( آشنا شود و به آن عمل نماید. بر این اساس، هجرت در لسان قرآن و روایات، به عنوان یک اصل سازنده که دارای ابعاد مختلف اخلاقی، سیاسی، مذهبی، فرهنگی، علمی، تربیتی و اقتصادی می باشد، مطرح شده است. با توجه به پیامدهای مثبت هجرت می توان گفت که هجرت می تواند...

الملخص انّ للأمثال مکانتها السامیه لدی کلّ الشعوب و الامم ،و لها اَهمیه کُبری من الناحیه البلاغیه و الحضاریه و التربویه و الوطنیه و غیرها، فکلُ مثل مستودع ذکری و قصّه عن الأجداد و الاسلاف و جزء من التاریخ، و قد أعتزَّ الانسان العربی بلغته، و الأمثال جزءٌ مهمٌّ من هذه اللغه،قد جاء ت فی القرآن و علی لسان الانبیاء و الائمه و العلماءوالشعراءواصحاب الحکمه، فقد اعتنی ابناء خوزستان قدیماً و حدیثاً بالامثال و الفّو...