پرسش از کیستی و هویت افراد و ملت ها، از دغدغه های فکری بشر در طول تاریخ است. صاحب نظران در قالب های گوناگون و از زوایای متفاوت با این پرسش مواجه بوده و پاسخ های متفاوتی نیز به آن داده اند. هویت ملی از مفاهیم بنیادین علوم اجتماعی و فراتر از سایر هویت ها، به ایجاد پیوستگی و همانندی در سطح اجتماعی سیاسی مبادرت می ورزد.

نهاد شناسایی از فرایند تحول در حقوق بین‌الملل مستثنا نیست؛ تدقیق در رویۀ دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و محاکم قضایی چنین تحولی را نشان می‌دهد. با تحول در این نهاد، معیار جدیدی در حوزۀ شکل‌گیری دولت جدید به وجود آمده است. درواقع، امروزه دیگر برخورداری از معیارهای کلاسیک حقوق بین‌الملل به‌تنهایی نمی‌تواند موجبات ایجاد دولت برای نهاد داعی تشکیل دولت را فراهم کند. دولت خودخواندۀ اسلامی که داعش بن...

نسبت روش‌شناسانه میان دو الگوی شناختی الهیات اسلامی و جامعه‌شناسی مدرن از دو بعد تزاحم‌ها و تعامل‌ها موضوع مقاله حاضر است. پرسش اصلی به چگونگی تمایز روش‌هایی بازمی‌گردد که متألهان مسلمان و جامعه‌شناسان در قرائت کلاسیک هر دو رویکرد به کار می‌برند. نتیجه بررسی‌ها بیانگر آن است که خاستگاه تزاحم یا تعامل میان روش‌های به‌کار رفته در قرائت کلاسیک از دو حوزه الهیات اسلامی و جامعه‌شناسی مدرن به اهداف م...

در مقاله حاضر تلاش شده است پس از بیان مفهوم اخلاق زیستی، رابطه آن با حقوق بشر تبیین گردد. گروهی بر این باورند که اخلاق زیستی می تواند به تمامی در حیطه حقوق بشر قرار گیرد و اصولاً تفاوتی ماهوی میان این دو مفهوم وجود ندارد. از طرف دیگر برخی با انتقاد از حقوق بشر در عصر حاضر آن را بازیچه حکومت ها و پیرو سیاست های آن ها دانسته و خواهان استقلال اخلاق زیستی از حقوق بشر می باشند. در ادامه ضمن تلاش برای...

هدف مقاله حاضر پاسخ دادن به این سوال است که آیا مسائل حقوق بشر در حوزه صلاحیت سازمان جهانی تجارت قرار می گیرد یا خیر؟ نویسنده با استفاده از اسناد و منابع سازمان جهانی تجارت و همچنین آثار نویسندگان حقوقی به این نتیجه رسیده که نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت یک نظام حقوقی مستقل و خاص است و رکن حل اختلاف این سازمان تنها می تواند به بررسی انطباق یا عدم انطباق اقدامات اعضای این سازمان با مقررات و مواف...

در این مقاله جنگ 22 روزه غزه از منظر نظام حقوق بشر تحلیل شده است. حقوق بشر در طول مخاصمات مسلحانه به‌عنـوان مکمـل موازین حقوق بشردوستـانه قـابل اجـرا است. حال از آن‌جا که رژیم صهیونیستی معاهدات حقوق بشری متعددی را تصویب کرده، اقدامات وی در جنگ اخیر غزه مشمول تعهدات آن براساس معاهدات مزبور و قواعد عرفی بین‌المللی است. حقوق بشر، شامل حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مدنی و سیاسی است و بنابر گزارش‌ه...

جاسوسی در پرتو حقوق بشر اهمیت بسیار زیادی دارد و این اهمیت زمانی آشکار می‌شود که افراد در لوای حقوق بشر مرتکب جاسوسی می‌شوند یا آنکه حکومت‌ها به بهانۀ جلوگیری از جاسوسی حقوق بشر را نادیده می‌گیرند. کاوش حقوقی در این موضوع ضمن رفع نکات مبهم می‌تواند راهگشای تعارضات حاکم نیز باشد، به‌نحوی که نه به حقوق اساسی افراد لطمه‌ای وارد شود و نه آنکه امنیت ملی دولت‌ها خدشه‌دار شود. التزامات حقوق بشری به‌دل...

شرکت‌های فراملی یکی از بازیگران اصلی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دنیای معاصر هستند. این شرکت‌ها افزون بر دستاوردهای مناسب و مطلوبی که در عرصه‌های مختلف به‌جا گذاشته‌اند، آسیب‌هایی به‌ویژه در حوزۀ حقوق بشر رقم زده‌اند. این موضوع به یک مسئلۀ اختلاف‎برانگیز در حوزۀ حقوق بین‎الملل بشر منجر شده است که آیا شرکت‎های فراملی تعهدات حقوق بشری دارند؟ در پاسخ به این پرسش، دو رویکرد اصلی شکل گرفته است؛ نخست، ر...

امروزه کشورهای دنیا نسبت به شناسایی ارزش ها، اصول، قواعد و هنجارهای حقوق بشر، راهکاری تضمین، اجرا و نظارت بر آن ها از رهگذر مجموعه ای از اسناد، آموزه ها، رویه ها و نهادها اقدام کرد ه اند که از آن تحت عنوان نظام بین المللی حقوق بشر یاد می کنند. بر اساس این نظام، در پرتو مجموع مقررات بین المللی مربوط به حقوق بشر، یک نظام حمایتی به وجود آمده که با تمام اصول و نهادهایش درصدد استفاده همگان از ارزش ه...

در حقوق کشورها یا حقی کلی با عنوان «حق بر شخصیت» به رسمیت شناخته شده یا قوانینی خاص در خصوص برخی از مصادیق این حق به تصویب رسیده است و یا قواعد مرسوم مسئولیت مدنی اجرا می شود. از آنجا که پاره ای از مصادیق حقوق معنوی مربوط به شخصیت در قلمرو حقوق بشر نیز قرار می گیرد؛ لازم است به این پرسشها پاسخ داده شود که آیا این حقوق، علاوه بر ضمانت اجرای مدنی از ضمانت اجرای حقوق عمومی هم برخوردار خواهند بود ی...