-

.

بارزترین صفت الهی، «علم» است. انسان از هر طریق پی به وجود خدا ببرد و از هر راه که با او آشنا شود، از او به عنوان حقیقتی یاد می کند که از همه چیز آگاه است؛ زیرا علم کمالی است که آدمی -گرچه به نحو محدود- در خود می یابد، ولی برایش ارزشی نا محدود قایل است. به همین دلیل یکی از موضوعات پر دامنه ای که در فلسفه و کلام اسلامی حائز اهمیت می باشد، بحث علم الهی، به خصوص علم قبل از ایجاد خداوند است. در تب...

این مقاله تحول در علم را به لحاظ فرهنگی از علم دانشگاهی تا پسادانشگاهی با روش مطالعه اسنادی و استدلالتحلیلی مورد بررسی قرار می­دهد. هدف از این بررسی تعیین سمت‌وسوی تحول فرهنگی علم و مقایسه آن با تحول فرهنگی جامعه می­باشد.تولید علم محصور در دانشگاه­ها با ارزش‌های جامعه ارتباط کمی دارد و هنجارهایی از نوع معرفت­شناختی از درون نظام علمی، رفتار عالمان را کنترل می­کند؛ اما در علم پسادانشگاهی رابطه عل...

آیین سوگواری درایران مربوط به مسلمانانی است که پس از رحلت پیامبر(ص) خلافت را حق علی (ع) و اولادشان می دانستند. صفویان که با اتکا به مذهب شیعه در ایران به قدرت رسیدند مهمترین عامل تالیف قلوب مردم را زنده نگه داشتن مراسم  سوگ و عزاداری بر امام حسین (ع) می دانستند. آیین سوگواری از حرکت­های فرهنگی ایرانیان برای حفظ  قداست ارزش­های والای انسانی است که اجرای آن در جامعه نمایانگر رفتار  ظالم از یک سو ...

سیاوش یکی از محبوب ترین و مظلوم ترین قهرمانان شاهنامه است که در این داستان نقش یک قربانی بی گناه و مقدس را بازی می کند.داستان سیاوش در زمرة داستان های پهلوانی و عارفانة شاهنامه است که در آن، پهلوانی و عرفان به سختی با یکدیگر درآمیخته اند. سیاوش در مسیرِ داستان، سیر و سلوکی عارفانه دارد، یعنی همان رسیدن از مرحلة طلب تا فنا که در حقیقت عبارت است از نجاتِ نفس انسانی و امیال بشری. بنابراین، چهرة او س...

حسیدیسم، آخرین جنبش عرفانی در تاریخ یهودیت است که در نیمۀ دوم قرن هیجدهممیلادی ظهور و گسترش یافت . صدیق، محور و کانون جماعت حسیدی، و بارزترین وجهتمایز عرفان حسیدی از دیگر گرایش های عرفانی در فرهنگ یهو د است . در عرفان حسیدیصدیق انسان کامل و واسطۀ بین خداوند و حسید یا مرید می باشد، به این معنا که برایگناهان مریدان خود شفاعت می کند، دعاها و عبادات آنها را به بارگاه خداوند انتقال می دهدو از سوی دی...

تأکید قرآن­کریم بر موضوعاتی مانند علم، عالم، جستجوی علمی، تعقل وتفکر، نشان دهنده اهمیتی است که این کتاب الهی برای مبانی تولید علم قائل است. به عبارت دیگر بررسی مباحث مذکور از دیدگاه قرآن، خاستگاه نوآوری علمی در کلام خداوند متعال را مشخص خواهد کرد. این موضوعات ارتباط مستقیم با نوآوری وکشف پدیده­ها دارند. بنابر­این منشاء وخاستگاه تولید علم در اهمیتی است که قرآن به این مباحث می­دهد. ومتقابلاً تولید...

از نظر ملاصدرا، تنها گونهٔ ممکن شناخت درست و معتبر نسبت به خداوند علم حضوری است. اما به نظر می رسد که علم حضوری انسان نسبت به خداوند خالی از اشکال و ابهام نباشد. با توجه به سایر اصول و مبانی ملاصدرا در حکمت متعالیه می توان گفت که قائل شدن به علم حضوری در منظومهٔ فکری و نظام فلسفی ملاصدرا با سایر بخش های فلسفهٔ صدرایی ناسازگار است. در این مقاله، شش مورد از این ناسازگاری ها تحت عنوان «تأمل» مطرح شده...