قواعد ارث، احکام تقسیم ترکه است که برای موضوعات کلی مقرر شده است و از هر یک از آن ها می توان احکام موضوعات جزئی مختلف را استخراج کرد؛ اما نه به طریق استنباط و توسیط بلکه به طریق انطباق و تطبیق، مانند انطباق کلی طبیعی بر افرادش. هدف این پژوهش بررسی جامع و مفصل قواعد فقهی ارث است، که با تحلیل و بررسی این قواعد، بتوان احکام و قوانین مربوط به ارث را به دست آورد و مسائلی که در زمینه ی ارث مطرح است ر...

این پژوهش به ادلّه تقلید و تقلید از مجتهد اعلم در فقه شیعه امامیّه و دیدگاه های فقهای معاصر شیعه در این باره اختصاص دارد. نگارنده، این مهم را در سه فصل بررسی، به ترتیب، دلیل های تقلید و سپس تقلید از مجتهد اعلم را از آیات، روایات و اجماع و عقل استخراج می کند. در فصل اوّل وی مباحثی کلّی در معنای تقلید از لِحاظ لغوی، فلسفی، علوم اجتماعی، ادبی، عرفی و فقهی ارائه و تاریخ بحث از تقلید در احکام شرعی از دور...

سابقه و هدف: ضربه های مغزی از علل مهم مرگ و میر در جوامع بشری است و در بین آن ها، شکستگی های قاعده جمجمه از اهمیت خاصی برخوردارند. این مطالعه به منظور تعیین علایم و عوارض در یک صد مورد شکستگی قاعده جمجمه و پیگیری شش ماهه آن در بیمارستان شهید رهنمون یزد در سال 1376 انجام گرفت.مواد و روش ها: این مطالعه به روش توصیفی به شکل مقطعی صورت پذیرفت. از کلیه بیماران شرح حال، معاینه دقیق بالینی، ارزیابی پر...

آنچه پیش روی شماست پژوهشی است پیرامون قاعده احسان، یکی از قواعد موجود در فقه که باگذشت زمان نیاز توجه به آن بیش از پیش احساس می شود. تلاش نویسنده در نهایت آن است که پس ازمعرفی قاعده با توجه به نیازهای امروز نظام حقوقی و پیدایش نظرات جدید حول محور این قاعده، جایگاهآن را در نظام حقوقی کنونی ایران به رشته تحریر در آورد.به طور خلاصه می توان گفت احسان به طور سنتی یکی از موارد مسقط ضمان قهری می باشد ...

قاعده «بسیط الحقیقه کل الاشیاء و لیس بشیءٍ منها» ثابت می کند که واجب الوجود از آنجایی که بسیط الحقیقه است، واجد کمالات و جهات وجودی تمام اشیا و فاقد حدود، تعینات و نقایص آنهاست. این قاعده نخستین بار توسط صدرالمتألهین شیرازی به صورت برهانی بیان شده است. مقاله حاضر، نخست به توضیح و تبیین و تحلیل منطقی این قاعده می پردازد و در باره حدود موضوع و محمول و نوع حمل در آن به بحث می نشیند و پس از تحلیل من...

مطابق قاعده ای در منطق ابن سینا، میان هر دو قضیه شرطی لزومی که کمیت یکسان، کیفیت متفاوت، مقدم یکسان و تالی نقیض هم دارند، تلازم برقرار است. این قاعده توسط ابن سینا معرفی و برای آن استدلال شده است. پس از وی، این قاعده مورد نقد منطق دانان سینوی قرار گرفت. خونجی با مثال هایی از زبان طبیعی، پیش فرض های اثبات ابن سینا را زیر سؤال برده است. پس از خونجی، بعضی از منطق دانان سینوی مانند نصیر الدین طوسی،...

قاعده"الاتفاقی"یکی از قواعد فلسفه اسلامی به حساب آمده است‘و از این حیث که تصور میرود استنتاج احکام علوم تجربی بر اساس آن قرار دارد از اهمیت ویژه ای برخوردار است.مرحوم شهابی (مجتهد خراسانی)در کتاب رهبر خرد در مبحث مجربات‘در حالیکه تفسیر رایج و سنتی این قاعده را میپذیرد ‘ درستی احکام حاصله از آن را مورد تردید قرار میدهد.علامه شهید سیدمحمدباقر صدر در کتاب الاسس المنطقیه للاستقراء صحت این قاعده را ...

اغلب امارات اصولى و قواعد فقهى از بناهاى عقلایى به شمار مى روند. بناى عقلا بنابر قول مشهور, رفتار جمعى عقلاى عالم است و بدون تقریر معصوم واقعیتى را ثابت نمى کند. نوشتار حاضر بر این باور است که تمام بناهاى عقلایى منشأ حقیقى داشته و به عقل اضطرارى باز مى گردد و دلیل شیوع و عمومیت آن نیز اضطرار عقلا در زندگى است. بنابراین حجیت آن به عقل باز مى گردد و از این نظر علم اصول و قواعد فقه, قابلیت تحلیل ع...

ابلاغ پیام الاهى یکى از شئون مهم پیامبر و امام است، ولى این شأن تنها شأن پیامبر و امام نیست، بلکه معصومان شئون دیگرى نظیر تفسیر، تفریع، تشریع، تربیت، ولایت، حکومت و ... داشته‏اند. در این مقاله می‌کوشیم شئون مختلف معصوم را تبیین کرده و مهم‏ترین تأثیراتى را که توجّه به این شئون در شناخت آموزه‌های گوناگون دینى دارد بررسى کنیم. مهم‏ترین این تأثیرات عبارت‌اند از: جداسازى آموزه‌های دین از امور غیر‌‌دی...