شیخ مصلح الدین بدیع الدین نوری (۵۲۵-۶۱۹ق) از علمای صوفی و شاعر و متفکر برجستۀ منطقۀ خجند است. در منابع تاریخی، روایت های گوناگونی راجع به شخصیت برجستۀ این شاعر عارف ذکر شده که در این مقاله به یکی از این روایات اشاره شده است. هرچند امروز این روایت را با اندک تغییرات در بسیاری از تذکره ها می توان مشاهده کرد، صحیح بودن آن برای هیچ کس معلوم نیست. اما در عمق این روایت حقیقتی انکارناپذیر محفوظ است و ...

در تکوین زبان فارسی دری، زبان کلاسیک مردم تاجیک و فارسی‌زبانان در سرزمین بخارا یا شرق ایران‌زمین تاریخی، سهم علمای عرب‌‌نژاد مسلمان بسیار زیاد است؛ زیرا آن‌ها با همدستی دانشمندان ایرانی‌نژاد از بین زبان‌های فارسی میانه، لهجة پارسی دری را برگزیده و در غنی کردن ذخیرة لغوی و ارتقای مقام و منزلت این زبان کوشش‌های بسیاری به خرج دادند که از این زبان در علم زبان‌شناسی با اصطلاح «فارسی نو» یاد می‌شود. ...

هفته‌نامۀ سامان، نشریۀ فرنگی- ادبی‌بنیاد زبان فارسی تاجیکستان، به سردبیری دارا نجات، از مهم‌ترین نشریات تاجیک است که در تشویق و تبلیغ فرهنگ ایران معاصر و گسترش روابط ایران و تاجیکستان نقشی بارز داشته است. این نشریه از سال ۱۹۹۱-۱۹۹۹م به دو خط فارسی و سیریلیک در ۸۴ شماره به طبع رسیده است. در اکثر شماره‌های این نشریه دربارة بخش‌ها و بعدهای مختلف علم و فرهنگ ایران معاصر مطالبی جالب و خواند...

بیان احساسات درونی، از دیرزمان، در کنار زندگی روزمره، خاستگاه اولین سروده‌ها و آهنگ‌هایی است به نام ترانه. این ترانه‌ها که گویندگان مشخصی ندارند، نشأت گرفته از امیدها، آرزوها، خواهش‌ها، درد و رنج انسان‌هایی است که درکنار هم زندگی ‌می‌کردند. ‌می‌توان گفت: این ترانه‌ها حاصل اندیشة قو‌می‌ و جهان‌بینی تودة مردم است. قدمت شهر خورزوق واقع در اصفهان، به پیش از اسلام ‌می‌رسد و نمونه‌های  متعددی از سرود...

چکیده ندارد.

هفته نامۀ سامان، نشریۀ فرنگی- ادبی بنیاد زبان فارسی تاجیکستان، به سردبیری دارا نجات، از مهم ترین نشریات تاجیک است که در تشویق و تبلیغ فرهنگ ایران معاصر و گسترش روابط ایران و تاجیکستان نقشی بارز داشته است. این نشریه از سال ۱۹۹۱-۱۹۹۹م به دو خط فارسی و سیریلیک در ۸۴ شماره به طبع رسیده است. در اکثر شماره های این نشریه درباره بخش ها و بعدهای مختلف علم و فرهنگ ایران معاصر مطالبی جالب و خواندنی درج شد...

در تکوین زبان فارسی دری، زبان کلاسیک مردم تاجیک و فارسی زبانان در سرزمین بخارا یا شرق ایران زمین تاریخی، سهم علمای عرب نژاد مسلمان بسیار زیاد است؛ زیرا آن ها با همدستی دانشمندان ایرانی نژاد از بین زبان های فارسی میانه، لهجه پارسی دری را برگزیده و در غنی کردن ذخیره لغوی و ارتقای مقام و منزلت این زبان کوشش های بسیاری به خرج دادند که از این زبان در علم زبان شناسی با اصطلاح «فارسی نو» یاد می شود. ن...

یکی از مهم‌ترین حوزه‌های ادبی ماوراءالنهر که در رشد روند ادبیات تاجیک تأثیر گذاشته، دایرۀ ادبی حصار است. در این مقاله سعی شده است بعضی از جنبه‌ها و ویژگی‌های ادبی مذکور بررسی شود. حصار با مؤسسات فرهنگی و اهل ادب خود شهرت داشته است. در میان حاکمان حصار اشخاص علم و ادب‌دوست نیز بوده‌اند که در رشد فرهنگ این کشور سهم بسزا داشته‌اند. ازجمله این حاکمان می‌توان به هشام‌سلطان، قل قوش‌بیگی و... اشاره کر...

ادبیات عامیانه (فولکلور)نوعی ادبیات شفاهی و رایج در میان مردم است . آنچه طبع عامه مردم  آن  را می پسندد و  به  آن عادت دارد. در این  نوع  ادبیات, خلق  و خوی, منشها ,خصلت ها , اندیشه ها  و آداب  و رسوم مردم آشکار می گردد. و  در این میان  واژه هایی  به  زبان  مردم  راه  می یابد  و همچون معجونی تلفیق  و ترکیب  می شود. آنچه در این مقاله به آن پرداخته می شود مفهوم واژه کندوک وکاربرد آن در ادبیات عام...

ضرب‏المثل، یکی از گونه‏های مهّم فرهنگ مردم (فولکلور) و ادبیّات شفاهی است. قوم بختیاری؛ با تاریخ، فرهنگ و ادبیات خویش، در عرصه‏های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی برای ایران‏شناسان و شرق‏شناسان از جنبه‏های مختلف شناخته شده است. بسیاری از محققان و ایران‏شناسان نام‏دار، آثار معتبری، را درباره بختیاری‏ها نوشته‏اند. با توجّه به اهمیّت گونه ادبی ضرب‏المثل در فرهنگ بختیاری‏ها، این نوشتار به این حوزه اختصاص دارد. ...