اغلب جریانات فکری فمینیستی به ویژه فمینیست های فرامدرن بین دانش و معرفت زنانه و مردانه تفکیک کلی قائل می شوند و معتقدند بسیاری از دانش ها و معرفت شناسی های رایج با رویکردی مردانه سرشته شده و معتقدند در عدالت جنسیتی باید همه سطور دانش و معرفت بر اساس توجه به مسائل جنسی و جنسیتی بازخوانی شود. در این نوشتار مبانی معرفت شناسی این دسته از فمینیستها، با تأکید بر مباحث قرآنی (در حوزه معرفت شناسی قرآنی...

طی چند دهة اخیر، «عفاف و حجاب» همواره یکی از مسائل بحثبرانگیز در محافل اسلامی بوده است. دراین‌میان جریانهای نواندیش دیدگاههای متفاوتی نسبت به اندیشه‌وران پیشین داشته و نظرهای جدیدی دربارة چیستی و حدود حجاب ارائه کردهاند. نمونة بارز این جریانهای نواندیش، جریان موسوم به فمینیسم اسلامی است. اندیشه‌وران منسوب به این جریان با میزان حجاب کنونی مخالف‌اند و تفسیری متفاوت از چیستی حجاب دارند. در مقالة پ...

مقاله ی حاضر با استفاده از روش اسنادی و تحلیلی به بررسی ابعاد معرفت‌شناختی و جامعه شناختیِ نظریه-های فمینیستی می پردازد تا رابطه ی فمینیسم به عنوان یک جنبش اجتماعیِ رهایی بخش را با مسئله ی کلیت انسانی آشکار سازد. مهم‌ترین نقد بر دیدگاه های مدرن و پسامدرنِ جنبش فمینیستی، ناتوانی آنها در ارائه ی یک مفهوم کلی برای رهایی سوژه ی انسانی و گاه، برساختن شکاف بنیادی و عمیق بین دو نیمه ی بشری است. این دو جر...

ظهور جریان فمینیسم اسلامی در دهه‌های اخیر و برداشت‌های آنان از آیات زنان در قرآن، توجه بسیاری را به خود جلب نموده است. آمنه ودود برجسته‌ترین چهره این جریان پس از ارائه روش «هرمنوتیک توحیدی» در بازخوانی آیات زنان در قرآن، روشی نوین براساس بهره‌مندی از «پارادایم توحیدی» در کتاب جدیدش اتخاذ نمود. به تبعیت از وی، جریان فمینیسم اسلامی نیز پس از ارائه روش‌هایی در فهم آیات و رسیدن به تنگنا، جهت حفظ و ...

از نگاه جامعه شناختی، حجاب در بستری از روابط اجتماعی شکل می گیرد که در آن چهارچوب، مسائل زنان دارای ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و همچنین مولفه های مذهبی، معنوی، منزلتی، شخصیتی و رفتاری است که از پارادایم و منظرهای مختلف قابل بررسی است. هدف از این تحقیق، بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش دانشجویان دختر نسبت به حجاب است. جامعه آماری این تحقیق را دانشجویان دختر مشغول به تحصیل در دانشگا...

در خوانش‌هایی که زنان مسلمان در چند دهه اخیر از قرآن کریم صورت داده‌اند با نویسندگانی مواجهیم که بعضاً به‌عنوان افراد شاخص جریان معروف به «فمینیسم اسلامی» از آن‌ها یاد می‌شود. این نویسندگان که شامل کسانی چون ودود، الحبری، بارلاس و سعدیه شیخ می شوند، تا اندازه معتنابهی در روش شناسی خود متاثر از نظریه تفسیری فضل‌الرحمن بوده‌اند. فضل‌الرحمن هرمنوتیک قرآن‌محور خود را بر نظریه‌ای در باب نبوت و ماهیت ...

پژوهش پیش رو به بررسی ادبیات داستانی فمینیستی زنان سیاه پوست آمریکا از دوره ی تجدید حیات ادبی هارلم (40-1920) تا کنون می پردازد. این ادبیات همواره بر آن بوده است تا گونه های مختلف استثمار از قبیل نژادی، جنسیتی و طبقاتی در فرهنگ غرب را به تصویر کشیده و سپس با تکیه بر دگرشالوده سازی، راه را برای غلبه بر آنها هموار سازد. محورهای اصلی بحث در این پژوهش هویّت و گفتمان هستند. عناصر تشکیل دهنده ی هویّت ـ...

مقاله حاضر می کوشد نشان دهد هنگامی که تماشاگر ایرانی به تماشای فیلم ایرانی می نشیند چگونه مباحث و مفاهیم موجود در فیلم ها درباره ی فمینیست را درک می کند و چگونه مفاهیم مربوط به زنان توسط تماشاگران تجزیه و تحلیل می شود. آیا تماشای این فیلم ها باعث می شود تا در دیدگاه های مخاطبان سینمای ایران به زن تغییری به وجود آید. معمولن محققینی که بر روی موضوع زن در سینما و سریال های تلویزیونی کار می کنند بی...

چکیده زنان در طول تاریخ ، در بسیاری ازجوامع ، از حقوق انسانی خود منع شده و به حاشیه رانده شده اند . نگاه مردان نسبت به آنان نیز نگاهی سلطه جویانه و تحقیر آمیز بوده است ؛ این نگاه حتی در آثار ادبی نیز بازتاب یافته و بیش از پیش بر مظلومیت زنان افزوده است . در این میان نقد ادبی فمینیستی پا به عرصه ی ظهور گذاشت تا با بازنمایی چهره های ارائه شده از زنان در آثار ادبی ، به دفاع از شخصیت و جایگاه آنا...

این پژوهش که به منظور بررسی چگونگی بازنمایی زنان در سینمای ایران صورت گرفته است، با تحلیل محتوای بیست فیلم سینمایی در دو دوره ی ده ساله (75- 1366) و (85- 1376) سعی در مقایسه تطبیقی نحوه بازتاب زنان در آینه ی سینمای ایران داشته و مدعی است که می توان از طریق تکنیک تحلیل محتوا با تبدیل محتوای کیفی فیلم های مورد بررسی به داده های کمّی، به فهم نسبتاً دقیقی از ویژگی های فیلم ها رسید. پرسشی که این پژوهش...