فارابی  به عنوان «معلم ثانی» و مؤسس فلسفۀ اسلامی، یکی از مهم ترین فیلسوفان در عرصۀ فلسفۀ اسلامی است. او همانند دیگر فیلسوفان و عرفای مسلمان بحث مستقلی در رابطه با تمام مفاهیم زیباشناسی ندارد. در این پژوهش تلاش می شود یکی از مهم ترین مفاهیم زیباشناسی مدرن، یعنی «داوری زیباشناختی»از منظر فارابی، تحلیل شود و برای رسیدن به این امر، از برخی  مفاهیم کلیدی در نظام زیباشناسی کانت به عنوان یکی از نقاط ع...

خواست قدرت (will to power) مهم ترین مفهوم در اندیشۀ نیچه است. قدرت در رویکرد او در ارتباط با مفاهیمی نظیر اراده، آزادی، تأثیرگذاری و مسئولیت قرار می‏گیرد. خواست قدرت در این معنا، محور حیات انسان و آثار اوست و جملگی انسان ها حتی در منطق و عقلشان از این کشش ناگزیرند. در هر زمان که این کشش به سمت نیرو ناتوان گردد، آثار فروریزش تمدن و فرهنگ و زوال زندگی انسان هویدا می شود. میل به قدرت مهم ترین مفهو...

تاریخ، جغرافیا، شرایط و گرایش ها بحث از فلسفۀ اسلامی معاصر در ابتدا به تعریف سه واژه نیاز دارد: « معاصر»، « اسلامی» و « فلسفه». دانشمندان در مورد دایرۀ شمول واژۀ معاصر، توافق نظر ندارند. آیا این واژه، قرن نوزدهم را نیز در بر می گیرد و یا طبق نظر بعضی محققان - از آن جا که قرن نوزدهم در معنای دقیق تر به دورۀ « مدرن» فلسفۀ اسلامی تعلق دارد - این واژه فقط به قرن بیستم اختصاص دارد. بنابر نظر دیگر م...

پراگماتیسم در طبقه‌بندی فلسفۀ معاصر به دو سنت تحلیلی و قاره‌ای، جایگاه بینابینی دارد و البته قرابت آن به فلسفۀ تحلیلی بیشتر است. پیوند میان پراگماتیسم و فلسفۀ تحلیلی را در نیمۀ نخست قرن بیستم می توان در تأثیری ملاحظه کرد که اندیشۀ پدیدآورندگان این سنت، به ویژه ویلیام جیمز، بر فیلسوفان تحلیلی، به‌ویژه ویتگنشتاین، گذاشته است؛ چنانکه می‌توان مشابهت‌هایی میان سخنان جیمز و بخشی از نظریات ویتگنشتاین،...

خیلی پیش می آید که ما در طبیعت قدم بزنیم و با درجات مختلفی از علاقه و توجه از درختان، جوی های آب، مرغزارها و کشتزارها، تپه ها و خانه ها، و از هزاران تغییر در نور و ابرها یادداشت برداریم. ولی تنها توجه بیشتر به یک مورد مشخص یا کنار هم چیدن گروه متنوعی از ابژه های متفاوت در یک نگاه، به معنای آگاه بودن ما به ادراک یک منظر2 نیست. برای ادراک منظر، توجه ما نمی تواند تنها به یک مورد در محدوده دیدمان ج...

فارابی  به عنوان «معلم ثانی» و مؤسس فلسفۀ اسلامی، یکی از مهم ترین فیلسوفان در عرصۀ فلسفۀ اسلامی است. او همانند دیگر فیلسوفان و عرفای مسلمان بحث مستقلی در رابطه با تمام مفاهیم زیباشناسی ندارد. در این پژوهش تلاش می‌شود یکی از مهم ترین مفاهیم زیباشناسی مدرن، یعنی «داوری زیباشناختی»از منظر فارابی، تحلیل شود و برای رسیدن به این امر، از برخی  مفاهیم کلیدی در نظام زیباشناسی کانت به عنوان یکی از...

در این مقاله سعی دارم نشان دهم که رورتی هرچند همانند کانت فیلسوف اخلاق محسوب نمی­شود، ولی با این حال فلسفۀ اخلاقی دارد که باید آن را جدی گرفت. رورتی به نحو نظام­مند با مسائل اخلاقی درگیر نمی­شود آنطور که فیلسوفان مدرن و معاصر درگیرند. این مقاله دو بخش دارد: بخش نخست با مبانی فلسفۀ رورتی مثل ضد ماهیت باوری، داروین­گرایی، فرویدگرایی و تاریخ­گرایی سروکار دارد. بخش دوم که تا حدودی مفصل است، بسیاری ...

توجه به روایت‌های رضوی نشان می‌دهد آن حضرت اعتقادهای نادرست مردم دربارۀ خداوند را تصحیح کردند. عامۀ مردم از صفت‌های الهی، تلقی انسان‌وار در ذهن داشتند. از نظر آنان گویی خداوند همانند انسان خشمگین می‌شود یا علم می‌یابد. امام رضا(ع) با نفی انسان‌‌انگاری از خداوند، صفاتی همچون آمدن، مکر، استهزاء، خدعه، علم و ... را به‌گونه‌ای تفسیر کردند که مستلزم نقص در خداوند نباشد. در کنار این مسئله،...