کربن در طرح عام تطبیقی خود، جایگاهی ویژه برای فلسفۀ تطبیقی هنر قائل است؛ فلسفۀ تطبیقی هنر با نشان دادن مشترکات انضمامی‌تر فرهنگ‌های دینی، امکان برابر نهی آن‌ها و کشف تناظرات موجود را سهل‌تر می‌کند؛ این رویکرد با روش «تأویل باطنی» یا پدیدارشناسی (البته پدیدارشناسی به معنایی کربن مراد می‌کند) میسر خواهد بود؛ این تأویل باطنی مبتنی بر دریافت خاصی از زمان و حقیقت است که فهم به معنای واقعی کلمه که چی...

در طول تاریخ صد ساله سینما، بسیاری از فیلم های هنری، مبتنی برنوعی نگاه رویاگونه و بازآفرینی جهانی دگرگون و ویژه در برابر جهان واقعیت ساخته شده اند. گرایش این گونه از فیلم ها، به سمت ساختارشکنی، هنجارگریزی و آشنایی زدایی است. سینمایی مبتنی بر دریافت های شهودی فیلم ساز از زندگی و جهان هستی. کارکردهای ساختاری و محتوایی فیلم های هنری، ایجاد پرسش و برانگیختن تماشاگر به تأویل است. از این رو، فیلم های...

یکی از پرسش های بسیار مهم در عرصه هنر پژوهی و بلکه اساسی ترین آن ها پرسش از زیبایی و مبانی آن به عنوان پایه گفتمان هنری و زیبایی شناسانه است. با توجه به اینکه هر مکتبی بنا بر چارچوب فکری خود مبانی ویژه ای برای زیبایی شناسی مطرح می کند در این پژوهش تلاش شده مبانی زیبایی شناسی بر اساس دستگاه عرفان اسلامی استخراج و سازماندهی شوند. از آنجایی که وجود و شناخت زیبایی ارکان و مقوم های اصلی زیبایی شناسی...

این مقاله تلاشی است برای فهم نگاه افلاطون به شعر و هنر. به عبارت دیگر، به مناقشه میان عقل و احساس و الهام شاعرانه نظر دارد؛ آنجا که افلاطون تلاش می کند با تیغ عقل بال های خیال انگیز شعر را ببُرد و انسان را با واقعیاتی درخور زندگی راستین روبه رو کند، بنابراین، هومر که نماینده شاعران و به گونه ای سلطان آنان به شمار می رفت را از مدینه خود بیرون می کند تا تکلیف دیگر شاعرانی که مرتبه ای پایین تر از ا...

این مقاله در پی شرح و بررسی درس‌گفتار هیدگر تحت عنوان این‌همانی و تفاوت دربارة فلسفة هگل است. در این بررسی کوشیده شده است تا درک و فهم هیدگر دربارة مؤلفه‌های اصلی تفکر هگل در باب «مسئلة این‌همانی و تفاوت»، اصل این‌همانی، و تقوم وجودشناختی ـ الهیاتی متافیزیک نزد هگل، و نسبت بین متافیزیک دورة جدید و نیست‌انگاری حاصل از آن بیان شود. از نظر هیدگر، ‌متافیزیک هگل، انتو ـ تئوـ لوژیک یا به عبارتی وجودش...

بحث مابعدالطبیعه و به طور کلی متافیزیک از جمله مسائل فلسفی است که در فلسفه اسلامی بسیار به آن پرداخته شده است و فیلسوفان مسلمان به این جنبه از فلسفه توجه بسیار زیادی داشته اند و اساس فلسفه خود را بر مباحث متافیزیکی یا مابعدالطبیعه و به تبع آن یکی از مهم ترین مسائل آن یعنی اثبات وجود خداوند قرار داده اند. لذا در فلسفه فیلسوفان مسلمان اثبات خداوند و به طور کلی مسائل مربوط به معرفت شناسی الهیاتی ب...

هدف از انجام این پژوهش بررسی علل و زمینه های شکل گیری کانسپچوال آرت در غرب و نیز مطالعه ی دقیق ویژگی های آن است و از سوی دیگر با توجه به ظهور «هنر مفهومی» در ایران با حدود سی سال تأخیر از جریان اصلی آن، بخش دیگر این تحقیق را بررسی تطبیقی بررسی آثار شاخص هنر مفهومی در ایران و نیز یافتن ویژگی های این هنر شکل داده است. هنر مفهومی در غرب از اواخر دهه ی 1960 رسماً آغاز شد که نقطه ی آغازین آن گسست از ...

فریدریش نیچه از فیلسوفان ژرف‌اندیش و تأثیرگذار قرن نوزدهم که در پی ارزیابی دوباره ارزش‌ها، خود را در رویارویی با ایده‌های پذیرفته‌شده دنیای مدرن یافت. ازاین‌رو، در بازنگری شدیداً انتقادی خود در فرهنگ و تمدن مدرن و به منظور اصلاح و احیا این فرهنگ، اقدام به نوشتن اولین اثر خود، یعنی زایش‌ تراژدی کرد. انگیزه‌های گوناگون او از تألیف این اثر عبارت بودند از: دغدغه‌های فرهنگی و نجات فرهنگ عصر خود از خط...

هنر در عا مترین تعریف خود، ظهور و تجلی استعدادهای فطری و زیبایی طلب انسان در قالب آثار هنری است؛ مفاهیمی که به تمامی، ذاتیِ انسان محسوب می شوند. حال آیا می توان هنر را، که با مفاهیمی چنین هویت می یابد، با جنسیت، که یک عَرض محسوب می شود، مرتبط دانست؟ آیا می توان جنسیت را عاملی در ایجاد تمایز میان مفهوم و مصادیق هنر برشمرد؟ و یا می توان با استناد به جنسیت، به تمایز میان هنرها قائل شد و هنر را به هن...

اگر خواسته باشیم با رویکرد به بحث قدیمی  شکل و محتوا ، تفکر امانوئل لویناس را در باب ماهیت هنر صورت بندی کنیم، باید بگوییم که او به سمت هنری به غایت شکل‌گرا (فرمالیستی) جهت‌گیری میکند و بر مادیت تصویر پای می فشارد. در این مقاله تلاش بر این است تا با آرای فلسفی لویناس و نظریه هنر پر پیچ و خم و گاهی نامنسجم او همراه شویم و به شناسایی آن، که در واقع یکی از مهم‌ترین و ابتدایی‌ترین توجیهات هنر مدرن ...