از جمله بررسی‌های مفید برای آشکار شدن ساز و کار روایت‌ها و به طور خاص قصّه‌های عامیانه، روش تجزیه و تحلیل تودوروف، نظریه‌پرداز عرصه ساختارگرایی است که در تحلیل روایت‌های اسطوره‌ای به کار گرفته شده است. وی این نوع قصّه‌ها را از جنبه‌های مختلف مورد توجه قرار داده و در بررسی اجزای کلام قصه‌ها، آنها را همچون پاره‌های گفتمان به سه دسته اسم، صفت و فعل تقسیم کرده است. بنابراین با تجزیه و تحلیل روایت، ...

یکی از روش­های نشان دادن روابط دستوری بین سازه­های جملات حالت­نمایی است. در این پژوهش به بررسی حالت­نمایی در چهار گویش فارسی خوزستان یعنی دزفولی، شوشتری، بهبهانی و هندیجانی پرداخته می­شود. داده­های این پژوهش به صورت میدانی و با استفاده از پرسش­نامه و گفت­وگو و مصاحبة حضوری با 33 گویش­ور جمع­آوری شده است. رویکرد نظری اصلی این پژوهش، نظام پنج­گانة حالت­نمایی کامری (1978) است که پنج ردة زبانی را ا...

هدف از این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر سطح ‌دشواری متون پزشکی فارسی برای خارجی‌ها و ارائه‌ی انگاره‌ای به‌منظور سطح‌بندی متون آموزش فارسی به فارسی‌آموزان خارجی است که به ادامه تحصیل در رشته‌های علوم پزشکی دانشگاه‌های ایران تمایل دارند. چارچوب نظری تحقیق، رویکرد نظام‌مند- نقش‌گرای هلیدی است و روش پژوهش، دارای مؤلفه‌های کیفی برگرفته از پرسش‌نامه‌‌ی سنجش عوامل مؤثر بر سطح دشواری متون پزشکی فارسی است...

این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی به توصیف چگونگی بازبینی حالت های ساختاری فاعلی، مفعول رایی، ازی، برایی، بایی و به ای و نقش های تتا می پردازد. پیکرۀ مورد بررسی 182 جملۀ دارای فعل مرکّب متعدّی است که در چارچوب فرضیه های موجود در برنامۀ کمینه گرا تحلیل می شود. تمامی حالت های ساختاری در رابطۀ هسته - مشخّص گر بازبینی و به محض ادغام با هستۀ گروه، نقش تتای آنها بازبینی می شود. برخلاف فرضیه های کمینه گرا...

هدف: هدف مقاله حاضر، مقایسه ویژگی­های آوایی- واجی و صرفی­-نحوی گفتار پسران اتیستیک با کودکان سالم همسن آنها است. روش: با ضبط گفتار 10 پسر شش تا هشت ساله اتیستیک، ویژگی­های آوایی-واجی و صرفی­-نحوی گفتار آنها با کودکان سالم همسن مقایسه شده است. یافته ­ها: یافته­ها نشان داد که فراوانی وقوع فرایندهای حذف همخوان، درج آوا، جابه­جایی آواها، قلب، عدم کاربرد تکیه در هجای مناسب، آهنگ کلام غیرمعمول، عدم ک...

از جمله بررسی های مفید برای آشکار شدن ساز و کار روایت ها و به طور خاص قصّه های عامیانه، روش تجزیه و تحلیل تودوروف، نظریه پرداز عرصه ساختارگرایی است که در تحلیل روایت های اسطوره ای به کار گرفته شده است. وی این نوع قصّه ها را از جنبه های مختلف مورد توجه قرار داده و در بررسی اجزای کلام قصه ها، آنها را همچون پاره های گفتمان به سه دسته اسم، صفت و فعل تقسیم کرده است. بنابراین با تجزیه و تحلیل روایت، می...

گلستانِ سعدی همواره از قلل رفیع نثر پارسی به شمار‏ آمده ‏است. از مسائلی که کمتر بدان پرداخته‏ شده، شگردهای هنری گزینش فعل و تأثیر آن بر کیفیت شیوۀ تعلیم در گلستان است. در دستور نقش گرای هَلیدی مقولۀ فعل با نام فرایند، از رهگذر نظام گذرایی (قابلیت دستوری بازنمایی تجربه در زبان) و فرانقش اندیشگانی و تجربی بررسی ‏می‏شود؛ با بررسی انواع و بسامد فرایندهای اثر، می‏توان به دنیای ذهن نویسنده و درنهایت سب...

این مقاله عملکرد پرسش واژه های فارسی را از نگاه رویکرد نقش گرایی و برمبنای نگرش تالمی گیون، از زبان شناسان نقش گرا، از دو منظر نقشی و نحوی بررسی می کند. از منظر نقشی- معنایی، جملات پرسشی با ملاک قرار دادن نقش های دستوری، به انواع فاعلی، مفعولی، مفعولی غیر صریح، قید حالت، قید زمان، فعل، علت انجام کنش، مالکیت، کمیتی، ابزاری، انتخابی، مقدار و همراهی تقسیم می شوند و بررسی معنایی پرسش واژه ها برمبنا...

کتاب دستور شناختی زبان انگلیسی، دومین کتاب از مجموعه کتاب‌های زبان‌شناسی شناختی در عمل، کتابی درسی برای دانشجویان دورة کارشناسی و دانش‌آموختگان زبان انگلیسی و زبان‌شناسی است که با هدف کمک به درک بهتر بخش‌های مختلف دستور مانند اسامی قابل شمارش، اسامی عام، کمیت‌نماها، جنبۀ فعل، زمان دستوری و حروف اضافه از دیدگاه زبان‌شناسی شناختی تألیف شده است. تألیف یک کتاب درسی دربارۀ حوزه‌های چالش‌برانگیز و بع...

از میان وجه­نماهای زبان فارسی، تعیین مقولة دستوری «باید» و «شاید» همواره موضوع بحث­انگیزی بوده است. برخی تحلیل­ها «باید» و «شاید» را افعال کمکی وجهی و برخی دیگر این دو وجه­نما[1] را قید وجهی در نظر گرفته­اند. مقالة حاضر می­کوشد تا با رویکردی شاخص[2] بنیاد به قیدها، جایگاه نحوی وجه­نماهای یادشده را تبیین کند و تحلیلی متفاوت از تحلیل­های صورت گرفته پیرامون «باید» و «شاید» ارائه دهد. در روند این ب...