ترجمه از جمله راه‎های انعکاس تحولات فکری- فرهنگی اروپا در گروه­های فعال اجتماعی ایران دوره قاجار محسوب می شود و می­توان برای ترجمه ها، به مثابه متون نوشتاری جدید، نقش اجتماعی در روند انتقال فرهنگی قائل شد. جریان نوگرایی متأثر از ترجمۀ آثار و متون اروپایی در ایران در مقایسه با کشورهایی همچون عثمانی و مصر به‎سادگی شکل نگرفت و با دو مسئلۀ عمده مواجه بود: اول، بدفهمی محتوا در نتیجه تلفیق محتوای متو...

در میان آثار نثر ناصرخسرو، زاد المسافر1 از نظر موضوع و شیوه­ نگارش، از ارزش ویژه­ای برخوردار است. ناصر­خسرو در این کتاب که آن را بعد از سفرنامه نوشته­است، برای تبیین مباحث فلسفی و پاسخ گویی به حکیمان ایران و فیلسوفان یونان، برای اصطلاحات فلسفی، برابرهای زیبا قرار می­دهد. از این نظر، بعد از کتاب­های ترجمه شده از عربی مانند ترجمه­ تفسیر طبری و تاریخ بلعمی که به ضرورت ترجمه در آن­ها معادل سازی صور...

بیت­الحکمه نخستین و بزرگترین مرکز فرهنگی جهان اسلام در دوره عباسی بوده و به عنوان عامل اصلی اعتلای نهضت ترجمه در این دوره محسوب می شد. به دنبال این نهضت و تولیدات علمی آن منزلت دولت اسلامی ارتقا یافته و روابط آن با سایر کشورها قانون­مند شد. از این زمان به بعد مسلمانان در حوزه های مختلف علمی پرچم رشد و شکوفایی را به دوش کشیدند، تشویق خلفای عباسی نیز باعث شد تا بیت­الحکمه اهمیت بیشتری پیدا کرده و...

در مقاله مختصر مضمون و محتوای یکی از آثار گرانبهای ترجمه ی عصر 10 «ترجمه ی تفسیر طبری» بررسی گردیده، بعضی ویژگی های لغوی و کلمه سازی آن به رشته ی تحلیل کشیده شده است. با ذکر مواد فاکتولوژی (factology) فراوان و تحلیل آن ها از نگاه زبان شناسی نشان داده شده است که اثر مذکور در انعکاس نمودن ثروت های غنی زبان نیاکانمان مقام شایسته ای دارد. تدقیق کامل زبان اثر می تواند بهر آشکار نمودن بسیار نکته های ...

ترجمه ی ادبی همواره در پی استنساخ میان زبانی آفرینشی ادبی است و در حقیقت ، پیوندی است میان دو زبان و فرهنگ ، دو ادبیات و دو نگرش متفاوت از دنیا. هر ترجمه ای نقدش را نیز می طلبد و نقد می تواند ترجمه را در آشکار سازی جنبه های نهانی اثر یاری رساند ؛ به دیگر سخن ، بیانگر نگرشی بدیع است. در نقد ترجمه ی تربیت احساسسات اثر گوستاو فلوبر از مهدی سحابی از متد سیکال بر پایه ی روش نمونه گیری استفاده شده اس...

در میان محققان ادبیات تطبیقی دربارۀ نقش ترجمه در داد و ستدهای ادبی و همچنین امکان تکیه بر ترجمه در پژوهش های تطبیقی سخن بسیار است. به طور کلی پژوهشگران ادبیات تطبیقی ارتباط با زبان ها و متون های زبان مبدأ را ترجیح می دهند. آنان در همه احکام و نتیجه گیری هایی که براساس ترجمه پایه ریزی شده باشد، به دیدۀ شک و تردید نگاه می کنند. همچنان که ترجیح می دهند، محقق ادبیات تطبیقی به شناخت زبان ادبیات مورد...

بخشی از پیشینة ادبی و تاریخی ایران، در آثاری به جای مانده که حاصل ترجمه و یا اقتباس از متون مکتوب به زبان‌‌های دیگر است. این ترجمه‌‌ها را «میرزا»های مسلّط به زبان و ادبیّات فارسی انجام می‌دادند. سبک نگارش این آثار همان سبک نگارش دورة زمانی ترجمه است. دورة قاجاریه از مهمّ‌ترین دوره‌‌های ترجمه در تاریخ ایران از زبان فرانسوی و انگلیسی است.هدف این مقاله، بررسی و ارزیابی نقش و جایگاه ترجمه از زبان انگل...

پدیده استعاره و ویژگی های فرهنگی آن یکی از مشکلات اساسی فراروی نظریات ترجمه است. ترجمه پذیری استعاره همیشه نسبتی معکوس با فرهنگ داشته است. هدف این پژوهش بررسی رابطه استعاره و الگوهای فرهنگی در فرایند ترجمه استعاره است. در این راستا سه رباعی خیام را انتخاب کردیم و ترجمه­های انگلیسی و کردی آن ها را بررسی کردیم. نتایج پژوهش نشان می­دهد که مترجمان بیشتر در ترجمه استعاره­های وابسته به الگوهای فرهنگی...

ترجمه ی ادبی همواره در پی استنساخ میان زبانی آفرینشی ادبی است و در حقیقت ، پیوندی است میان دو زبان و فرهنگ ، دو ادبیات و دو نگرش متفاوت از دنیا. هر ترجمه ای نقدش را نیز می طلبد و نقد می تواند ترجمه را در آشکار سازی جنبه های نهانی اثر یاری رساند ؛ به دیگر سخن ، بیانگر نگرشی بدیع است. در نقد ترجمه ی مادام بواری اثر گوستاو فلوبر از محمد قاضی و رضا عقیلی از متد سیکال بر پایه ی روش نمونه گیری استفاد...