در این مقاله پس از بررسی فرایند شکل گیری فن معارضه و سیر تحول و تطور آن در ادبیات عربی و فارسی، به مقایسة تطبیقی معارضات عربی و معادل های آن در ادبیات فارسی می پردازیم. فرضیة مقاله این است که معارضات در ادب فارسی مثل بسیاری از قالب های شعری از ادبیات عربی نشئت گرفته اند و مسئلة بنیادی این مقاله، چگونگی و میزان شباهت های این دو فن در ادبیات عربی و فارسی است. در این راستا ابتدا اصل فن معارضه را ا...

در مقالة حاضر، با کی نگرش تطبیقی، زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی در روند شک لگیری شعر حماسی  آ یینی عاشورایی با زبان ادبی ویژه و مستقل آن، تبیین می شود و انعکاس ارزشهای آیینی )دینی( عاشورا همچون استمرار غدیر و ولایت، تولی و تبرّی، ظل مستیزی، عدالت محوری، جهاد و شهادت و تبلیغ و ترویج آرما نهای انسانی و اسلامی و اندیشه های انقلابی تشیع در گسترة ادب عربی و فارسی با ارائة نمونه های ...

گرچه در اکثر آثار ادبی تمام نقاط دنیا ردِّ پای پول و مسائل اقتصادی دیده می‏شود، امّا قائل شدن رابطه‏ای عمیق و ناگسستنی بین پول، اقتصاد و ادبیّات حرکتی است عجیب و نا‏‏مأنوس؛ عجیب‏تر و نامأنوس‏تر این‏که چنین رابطه‏ای را در شعر عرفانی فارسی جستجو کنیم. و این کاری است که در این مقاله انجام خواهد شد. نکته دیگر این است که در اکثر آثار انتقادی ادبی دربارۀ شعر، رمان و غیره، تقریباً هیچ توجّهی به جنبه استعاری...

استشهاد و اقتباس آیات قرآنی، در دوره‌های مختلف، همواره از بارزترین ویژگی‌های متون نثر فارسی بوده‌است. طبیعی است که این صنعت خطابی، مانند هر پدیدۀ زبانی، بنابر مقتضیات فکری و ادبی غالب هر دوره، دستخوش تحول و شکل‌‌گردانی شده‌است. بررسی نمونه‌های استشهاد در نثر فارسی از قرن پنجم تا هشتم هجری نشان می‌دهد که این صنعت به مرور زمان از عنصری استدلالی به عنصری بلاغی تغییر شکل یافته و براثر این تحول کارک...

ترجمه پذیری عبارت است از قابلیت انتقال یک معنی از زبانی به زبان دیگر بدون آنکه تغییری اساسی در آن صورت گیرد، و لذا ترجمه ناپذیری هم وقتی مطرح می شود که معنائی بدون تغییر مهم قابل انتقال به زبان دیگری نباشد . شعر فارسی از ویژگی های زبان شناختی و از محسنات ادبی فارسی برخوردار است که اغلب انها گرچه قابل فهمند ولی قابل ترجمه نیستند . این ظرافت ها و زیبائی های ادبی مانند وزن ، قافیه ، شیوائی ، رسائی...

هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه میان توانایی ساخت جملات صحیح مرکب همپایه و ناهمپایه در انشای فارسی و کیفیت ترجمه متون غیر ادبی از انگلیسی به فارسی در میان دانشجویان مترجمی زبان انگلیسی بوده است. به همین منظور پس از تعیین یک گروه یکسان از دانشجویان کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی (از لحاظ دانش عمومی زبان انگلیسی) در دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشجویان در دو امتحان تست ترجمه غیر ادبی...

هدف این مطالعه توصیف فضای سازه­ای درک واکه در فارسی معیار است. در قالب یک آزمون شناسایی، از 30 گویشور فارسی معیار درخواست شد که پس از شنیدن هر صدا، نوع واکة شنیده­شده را مشخص کنند. واکه‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای سنتزکننده ساخته شدند. تحلیل داده‌ها بر اساس مدل رگرسیون لجستیک صورت گرفت. بر اساس یافته­های پژوهش، شناسایی فضای درک واکه­ از سوی شنوندگان فارسی، تحت تأثیر سرنخ­های فرکانس سازة اول و...

امروزه تلفن همراه، به عنوان مدرن‏ترین ابزار ارتباطی شخصی، با امکانات وسیع، آسان و ارزان، کاربرد ویژه‏ای دارد. از جمله کاربردهای خاص این وسیله ارتباطی، اس‏ام‏اس (ارسال پیام کوتاه) است که با مقاصد متفاوت در مواقع گوناگون از آن استفاده می‌شود. در این مقاله سعی شده است تا پیام‏های کوتاه از منظر زبان‌شناسی بررسی شود و به روش تحلیل محتوا، میزان هم‌خوانی دستوری و معنایی پیام‏های کوتاه با زبان فارسی مع...