مقوله ی روش ارتباط تنگاتنگی با نوع نگرش معرفتی به موضوع یک علمدارد؛همچنان که روش شناسی یا شناخت روش های یک علم هم مسئله ای است که ویژگی ها، و اصول و مبانی آن را باید از نوع نگاه نسبت به موضوع آن علم و معرفت شناسی مربوط به آن جست. بر همین اساس، در پژوهش حاضر وضعیت وفرایند تاریخی و جایگاه مقوله ی روش یا روش های رایج در تاریخ نگاری اسلامی درارتباط با نوع نگاه معرفتی مورخان مسلمان به موضوع و مسائل ...

هدف: هدف مقاله حاضر آن است که نشان دهد که چگونه مراکز آموزش عالی تحت تأثیر رابطه میان فرهنگ اسلامی و اروپایی و بنیان‌های معرفتی شناختی آن‌ها قرار می‌گیرد. معمولا میان زایش و بالندگی فرهنگ‌ها و مبانی معرفت شناسی آن‌ها نوعی رابطه وجود دارد. آنچه دو فرهنگ اسلامی و اروپایی را از هم مجزا می‌سازد دیدگاه های معرفتی آن‌هاست. بنابراین برای شناختن تفاوت‌های آن دو نیازمند آنیم که به بنیان‌های معرفتی آن‌ها...

در این مقاله مبانی و اصول شکل‌گیری نگرش و روش‌های علمی به طور کلی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. نویسنده در پی آن است که اصول شناخت‌شناسانه و مبانی معرفتی روش‌های علمی در عصر مدرن را ریشه‌یابی کرده و تفاوت و تمایز آن با شیوه‌های سنتی و نگرش‌های فلسفی را بازشناسد. اصالت دادن به عقلانیت انسان، پدیدارشناسی و گذار از شناخت باطن و حقیقت اصیل، نسبیت معرفت تجربی، جدایی ذهن و عین و تفاوت‌های معرفت علمی‌ـ‌...

پرسش از رویکرد فلسفی و معرفتی جریان‌های ایدئولوژیک و تبیین موضع آنها دربارة عقل و ارزشِ معرفت‌شناختی آن، از دغدغه‌های موجود و در خور تأمل پژوهشگران در قلمرو فلسفه دین است. اهمیت معرفت‌شناختی این مسئله درباره جنبش‌های دینی عمدتاَ به دلیل مفروضاتی، مانند نسبت و جایگاه عناصرِ فاخرِ «نقل» و «عقل»، مسئله «کاشفیت» و «صدق و کذب» در هندسة معرفتی و کار ویژه‌های آنها در قلمرو معرفتی است. این موضوع اخیراً از آ...

یکی از مکاتب مهم علوم اجتماعی، مکتب مطالعات فرهنگی بیرمنگام است. مطالعات فرهنگی دربرگیرنده مجموعه ی قابل توجهی از پژوهش‏ها، نظریات، روش ها و فعالیت‏های انتقادی است که به تحلیل اَشکال و فرایندهای فرهنگی می پردازد و امروزه به یکی از رشته‏های مهم در مراکز علمی تبدیل شده است. مسئله اصلی این پژوهش، بررسی انتقادی مبانی معرفت شناختی مکتب مطالعات فرهنگی بیرمنگام است. با توجه به تأثیری که این مکتب بر مطا...

تفسیر صافی، اثر مرحوم ملا محسن فیض کاشانی است، که آن را در سال 1075 ق تألیف نموده است. هرچند استفاده مفسّر از روایت برای فهم آیات پررنگ است، ولی در تفسیر خود در زمینه‌های ادبی همچون معنای واژگان، مرجع ضمایر، تحلیل ادبی و بلاغی آیات و در زمینه‌های فلسفی، عرفانی و عقلی و در گزینش منابع روایات به اجتهاد پرداخته است. فیض در این اجتهاد، از مبانی معرفتی یعنی باورهای مذهبی، دانسته‌های ادبی و قواعد فلسف...