تأمّلی در ادبیات منثور و منظوم عرب، گاه اصحاب اثر را در قامت ساحرانی می‌نمایاند که استادانه قلوب را مسحور، لب‌ها را ممهور، عقول را متحیّر و فحول کلام و ادب را متغیّرالحال می‌کردند؛ اما این ساحت پر نقش و نگار با آمدن قرآن قرار از کف بداد و زیبایی و دلربایی را در سایۀ کلام خدایی تجربتی نو نمود و شاید راز سر به مهر تأکید پیامبر صاحب مهر بر تمحّض بر کلام به عنوان مرام اعجاز خویش در همین مقوله ...

هگل بعد از کانت مسأله‌ی شناخت را مهم‌ترین اولویت خود قرار داد و در بحث شناخت از روش دیالکتیک بهره جست؛ او مدت‌ها قبل از این‌که وحدت عین و ذهن در هگل مطرح شود، در اولین کتاب خود پدیدارشناسی روح، به تحلیل درجات و مراتب شناخت پرداخت. در مشرق زمین صدرالمتألهین با بیان اصل و معقول و تعمیم دادن آن ...

از آنجا که در منابع دست اول حکمت اسلامی جز اشاراتی پراکنده، به هنر پرداخته نشده است، تبیین هنر اسلامی فراتر از تحلیل، نیازمند بازسازی است. یعنی با استفاده از تبیینی که هر یک از حکمای اسلامی در رابطه با خیال، خلاقیت، وحی، رویا، الهام، هستی شناسی، مباحث ادراک و ... ارائه کرده اند به بازسازی حکمت هنر هر یک از مکاتب و به نحو دقیق تر حکما پرداخت. به همین دلیل لازمه ی پژوهش در حکمت هنر اسلامی استفاده...

پیامبران و امامان همواره در طول تاریخ با هدایت تشریعی و ارائۀ طریق، گنجینه های عقول بشری را شکوفا کرده اند و آنان را به سوی سعادت و کمال رهنمون ساخته اند. یکی از اهداف آنان در این مسیر تشکیل مدینۀ فاضله یا جامعۀ آرمانی است که افراد جامعه در آن، فارغ از هرگونه ظلم و بی عدالتی، به سوی کمال حقیقی و معرفت الهی پیش روند، امّا امام علاوه بر هدایت تشریعی با هدایت تکوینی و باطنی خود نیز دلهای مستعد را ه...

قال رسول الله: «کلمهُ حکمهٍ سَمِعَها المومن فَیَعمَل بها خَیرٌ مِن عباده سنهٍ». یبحث الإنسان فی کل زمان و مکان عن الإنسان الحکیم، و یری فیه تجارب و یتعلم منه دروساً، و لذا نجد أنَّ کلمه حکیم إذا أطلقها الناس علی أحد فکأنّما یمنحونه وساماً رفیع المستوی، و لقباً یخلد اسمه فی سجل أهل الرأی و البصیره النافذه. بما أنَّ الحکمه تصقل عقول الناس، و علی حدٍ ما تلعب هذه الحکمه من دور مهم فی تشکیل العقل الإنسانی، و تسهم فی تق...

یکی از مباحث بنیادی در فلسفه بحث سعادت و شقاوت است هر انسانی فطرتاً طالب سعادت و گریزان از شقاوت است اما شناخت حقیقت سعادت و شقاوت مشکل است بنابراین از جمله نخستین پرسش هایی که برای هر فرد مطرح می شود این است که به راستی سعادت چیست و راه نیل به آن کدام است؟ شقاوت چیست و راه گریز از آن کدام است؟ در این باره نظریه های مختلفی وجود دارد در این پایان نامه کوشش شده تا زوایای مختلف سعادت و شقاوت نفس در...

فصل اول:کلیات و مفاهیم. در این فصل به تعریف های لغوی و اصطلاحی بعثت، وحی، نبوت و رسول پرداخته ایم.فصل دوم:بعثت، شکوفایی عقل و عرضه الگو. در این فصل به رابطه عقل و بعثت و هماهنگی میان عقل، وحی و دین پرداخته شده و اینکه بعثت چه نقشی را در پرورش عقول دارد و نیز موضوع نارسایی عقل و تجربه در کمال معنوی انسان و ... فصل سوم: بعثت و بیان آیات در نهج البلاغه: تلاوت آیات و بیان نشانه های حق یکی از مراحل ...

پژوهش حاضر ضمن تبیین و بررسی مستندات قرآنی خطبه امام رضا? که در بیان فضل و رتبه امام در مرو ایراد فرمودند به اثبات وجوب سه ویژگی اساسی برای امام به عنوان جانشین پیامبر? می پردازد که از منظر آیات مورد استناد ایشان در خطبه مذکور و همچنین روایات تأویلی وارده در ذیل آنها به دست می آید. سه ویژگی عمده انتصاب الهی، عصمت و علم که به فرموده امام رضا?، عقول مردم از درک و تشخیص آن عاجزند و لذا تعیین امام ...

نظریه وجود ذهنی از جمله مسایل مهم فلسفه است که در پرتو فلسفه ی اسلامی رشد و نمو یافته است. هدف این پایان نامه «بررسی ماهیت و ابعاد وجود ذهنی در نزد ملاصدرا» است. این پایان نامه پس از طرح تعریف، ادله، و نتایج، عمدتاً به امکان بحث وجود ذهنی از جنبه های هستی شناختی، معرفت شناختی، روان شناختی و زبان شناختی پرداخته است. نتایج هستی شناختی عبارتنداز: تفکیک دو نحوه وجود با عنوان ذهنی وعینی است، که اختلا...

شرح الإشارات اثر وزین میثم بن علی بن میثم بحرانی شرحی بر کتاب الإشارات، اثر علی بن سلیمان بحرانی، متنی در باب عرفان نظری است. ابن میثم از ابن سینا و شیخ اشراق و ابن عربی و بعضاً صدرالدین قونوی اثر می پذیرد. این کتاب دارای مطالب بلندی است و تصحیح آن باعث احیای میراث گذشتگان خواهد بود. کلیات مباحث مطرح شده در این کتاب عبارت است از: بحثی پیرامون وجود و مراتب آن، اسماء و صفات حق و شناخت او از طریق...