درباره حافظ و غزل او سخن بسیار گفته اند؛ شاید بسی بیش از دیگر سخنوران زبان فارسی. علت این امر را می توان در اشعار چند پهلو و سرشار از ابهام و رمز و راز او بازجست. از این رو، یکی حافظ را عارفی وارسته می نامد که تمامی اشاراتش تأویل عارفانه دارد و دیگری، او را انسانی می پندارد که هرلحظه در حال و هوایی متفاوت سیر می کند. برخی نیز او را شاعری هنرمند و زیرک دانسته اند که تنها به خلق اثری ادبی پرداخته...

ضمایر شخصی متصل در گویش دلواری که شامل ((-م،-ت،-ش،-مو،-تو،-شو)) می شوند در چهار جایگاه نحوی ظاهر می گردند که عبارتند از: جایگاههای فاعلی، مفعول مستقیم، مفعول غیرمستقیم و در ساختهای اضافی به عنوان ضمیر ملکی، این نوع واژه بست ها از نوع پی بست های ضمیری ویژه اند، یا به عبارت دیگر پسوندهای تصریفی عبارتهای ترکیبی که از معادلهای غیرواژه بستی و مستقل خود از نظر واجی، ساختواژی و برخی مواقع نحوی (بویژه ...

در این مقاله قصد داریم به بررسی نشانداری در صرف اسم و ضمیر زبان­های ایرانی نو شمال غربی از منظری درزمانی براساساصل کاستن صورت­ها (هاوکینز 2004) بپردازیم. طبق این اصل صورت­های نشاندار پایین­ترین مرتبه و صورت­های بی­نشان بالاترین مرتبه را در سلسله­مراتب­ کاربردبنیاد دارند. ترتیب مقولات در  سلسله­مراتب کاربردبنیاد بر اساس بسامد وقوع آنها در زبان­ها است و دلیل این بسامدهای گوناگون را می­توان به دلا...

چکیده هدف از پژوهش حاضر ، در مرحله ی اول، بررسی وجود یا عدم وجود ضمیر مستتر در زبان کردی سورانی است. کردی سورانی یکی از شاخه های اصلی زبان کردی است که به نوعی می توان گفت در میان سایر گویش های کردی، یک زبان کردی معیار محسوب می گردد. برای این منظور ابتدا چند جمله ی مرکب از زبان کردی سورانی ، که بند متمم آنها از نوع التزامی می باشد، انتخاب می شود. سپس با ارائه ی دو استدلال یعنی ملاک نقشهای معنا...

هدف این پژوهش، شناخت روند تحول تفکر فرا انتزاعی از دوره نوجوانی تا بزرگسالی در شهر اصفهان بود. 345 شرکت‌کننده در چهار گروه سنی 15 تا 18 سال (108 نفر)، 19 تا 29 سال (104 نفر)، 30 تا 45 سال (44 نفر) و 46 سال به بالا (51 نفر) به روش نمونه‌برداری خوشه‎ای انتخاب شدند و به سیاهه باورهای پارادایم اجتماعی (SPBI؛ کرامر، کالباف و گلدستون، 1992) پاسخ دادند. یافته‌های حاصل از تحلیل واریانس نشان دادند اثر گ...

یکی از نظریه های مطرح در شاخه های معنی شناسی، معنی شناسی شناختی است. از جمله ساخت ها و فرایندهای مفهومی که معنی شناسان شناختی به آن پرداخته اند، طرحواره های تصویری یا فضاهای ذهنی است. طرحواره های تصویری سطح اولیه تری از ساخت شناختی زیربنای استعاره اند که امکان ارتباط میان تجربیات فیزیکی ما را با حوزه های شناختی پیچیده تری فراهم می کنند. بر اساس طرحواره حجمی تجربه ای که انسان از وجود فیزیکی خود ...

فهم عبارت «ویل امّه کیلا بغیر ثمن» در نهج ‏البلاغه نیازمند نگاه یکپارچه اسلوبی است نه نگاه جزء نگر لفظی. شارحان و به تبع آن مترجمان در بیان آن و حتی اعراب آن به خطا رفته‏اند، و ویل را در ذمّ و دعا علیه تکذیب کنندگان حضرت دانسته‏اند، و لذا ضمیر در أمّه را به ما قبل برگردانده‏اند، و نصب «کیلا» را از باب مفعول مطلق برای فعل محذوف گفته‏اند؛ اما با توجه به استعمال این اسلوب در زبان عربی و به ویژه اشعار...

زایایی به معنی توانایی تولید صورت‌های جدید بر اساس قواعد موجود در زبان از ویژگی‌های مهم زبان است که در تمامی بخش‌های آن، از جمله حوزۀ ساخت‌واژه، وجود دارد. اکثر صاحب‌نظران زایایی را یک پیوستار می‌دانند. در این پژوهش، نگارندگان بر آن‌اند زایایی را در فرایند ترکیب زبان فارسی بررسی کنند و به این پرسش پاسخ دهند که، در پی اندازه‌گیری کمّی زایایی فرایند ترکیب در زبان فارسی، کدام فرایندها در دو سر این ...

آراء و نظریات ژاک لاکان در زمینة ناخودآگاه، دگرگونی شگرفی رادر نقد ادبی پدید آورده است. وی با استفاده از مفهوم ضمیر ناخودآگاه فروید و زبان‌شناسیسوسور، به تبیین چارچوب نوینی از مفهوم ضمیر ناخودآگاه می‌پردازد. در این مقاله سعیبر آن است تا بر اساس نظریات لاکان ثابت شود راوی رمان بوف کور، سوژه‌ایروان پریش psychotic است که قادر به تطبیق خود با شرایط پیرامونی نیست و تحمل الزاماتاجتماعی را ندارد. انزو...