مباحث زیادی درباره بافت کالبد تاریخی شهر با نگرش‌های مختلف در ادبیات شهرسازی و معماری جهانی مطرح شده است. در ایران، بررسی‌های عمومی و پراکنده‌ای از آن‌ها تاکنون ارائه شده است. گونه‌گونی و پیچیدگی بافت‌ها سبب شده، تا دستیابی به بافت‌شناسی آن‌ها، به عنوان هدف اصلی این مقاله مطرح باشد. به این منظور، مطالعاتی در حوزه‌های علمی مختلف انجام گرفت. نظریه‌ها، نگرش ها و چارچوب مفهومی «بافت» مورد توجه قرار...

در سال‌های اخیر طرح مسکن مهر با هدف تامین مسکن برای خانوارهای کم درآمد، در غالب شهرهای کشور اعم از کلانشهرها، شهرهای بزرگ و کوچک به اجرا در آمده است. اجرای این سیاست در شهرهای کوچک با جمعیت زیر 25000 نفر که ساختار روستا- شهری دارند، از جنبه‌های قابل توجه است به طوریکه می‌توان آن را در انطباق با ویژگی‌های این گونه شهرها مورد بررسی و مطالعه قرار داد. با توجه به اجرای این طرح در چنین شهرهایی، مطال...

در میان آثار تاریخی چوبی مجموعه حرم رضوی، درهایی وجود داشته که با اجرای طرح گسترش و توسعه حرم، در دوره معاصر به انبار سازمان میراث فرهنگی خراسان در آرامگاه فردوسی منتقل شده است. این درها، در اثر آتش‌سوزی انبار، در سال 1391 و سوختن قسمتی از آنها، به مجموعه مصلی و در طی سال اخیر به مخزن موزه بزرگ خراسان راه یافته است. بررسی‌ها نشان از آن دارد که از چهار دَرِ مورد مطالعه، یک دَر، دارای کتیبهٔ شعر بوده...

این مقاله با هدف بررسی دگرگونیها و تحولات ساختار ساختمانهای مسکونی شهر با تأثیرپذیری از فرهنگ و اقلیم بومی در محدوده مطالعاتی مورد انتخابی تدوین شده است. از آنجایی که طراحی خانههای مسکونی از عوامل مختلفی چون فرهنگ و اقلیم منطقه تأثیر میپذیرد؛ تشریح طراحی ساختمانهای مسکونی جدید متناسب با فرهنگ و اقلیم در یک نگاه گذرا و در حد یک درآمد کوتاه امکانپذیر نیست، لذا توجه اصلی نوشته، به تأثیرپذیری این خ...

با روند پرشتاب توسعه اقتصادی چین، چهار برابر شدن نرخ رشد این کشور در طول دو دهة اول قرن 21 و روند رو به رشد جهانی شدن، اجرای برنامه های توسعه ای گوناگون و عظیم در شهرهای مختلف چین امری دور از ذهن نیست. پکن و شانگهای از جمله شهرهایی هستند که با برخورداری از درهای اقتصادی باز و ارتباط با دنیای پیرامون قبل از سایر شهرهای چین جهانی شدن را تجربه کردند. در مسیر توسعه با بهره گیری از قانون عدم مالکیت ...

ساخت و سازهای جدید در راستای تداوم حیات در بافت‌های تاریخی، ضرورتی گریزناپذیر هستند، اما امروزه ـ به ویژه در کشورهایی مانند ایران ـ به دلیل فقدان هدایت لازم، به نوبه خود به یکی از تهدیدهای جدی فرا روی بافت‌های کهن مبدل گردیده‌اند. با توجه به حساسیت و اهمیت حفاظت از بناها، بافت‌ها و شهرهای تاریخی، بیانیه‌ها و منشورهایی در مقیاس بین‌المللی شکل گرفته‌اند که به منظور جهت‌دهی به انواع مداخلات در باف...

موقعیت ممتاز، تاریخی و جغرافیایی ایران، موجب بسط تجارت و انباشت سرمایه در غالب ادوار تاریخی این سرزمین بوده است. در دوره قاجار، این برتری راهبردی کشور، با توسعه تجارت جهانی همراه گشته، رونق دوچندان اقتصادی و بازرگانی ایران را به ارمغان آوردند. این وضع، شکوفایی چشمگیر تعدادی از کلان شهرهای کشور نظیر یزد را سبب گردید. نوشتار حاضر، با بهره گیری از نتایج پژوهش های تاریخی و منابع مکتوب و شواهد عینیِ ...

جستاری درباره مناسبات فتحعلی‌شاه قاجار با دُرانیانِ هرات و کابل امیر آهنگران* علی‌اکبر رسولی** مینا کرمانیان*** چکیده‌‌ کابل و قندهار از شهرهای هرات در زمان فتحعلی‌شاه، بر اثر هم‌سایگی‌شان با هندوستان و هم‌زمان نزد شاه قاجار و دولت‌های انگلستان، فرانسه و روسیه مهم می‌نمود؛ چنان‌که قاجارها برای حاکم شدنِ دوبارۀ ایران بر این مناطق تلاش می‌کردند. مسئله شورش «خوانین» خراسان و سوء استفاده حاکمان دُرانی ...

چکیده مدیریت شهری منسجم و یکپارچه نیازمند برنامه ریزی تمامی مکانیسم های شهری در راستای نیل به پایداری در شهرهای امروزی می باشد. در دهه های اخیر با رشد صنعت گردشگری و عجین شدن آن با زندگی شهری، برنامه ریزی و مدیریت گردشگری شهری از اهم مسایل شهرهای کنونی بالاخص شهرهای گردشگرپذیر می باشد. نوع پراکنش فضایی جاذبه ها و الگوی رفتاری گردشگران در انتخاب اولویت سفرهای درون شهری از مباحث پیچیده در این زم...

مرثیه­ی شهر­ در شعر فارسی و عربی (بررسی تطبیقی از آغاز تا پایان خلافت عبّاسی)                 چکیده: مرثیه­ی شهرها یکی از انواع مرثیه است که شاعر در آن به توصیف شهرهای حادثه دیده و بیان دردها و رنج­های مردم آن شهرها که دستخوش خرابی و ویرانی گشته­اند می­پردازد. این پژوهش مطالعه‌ای با رویکردی تاریخی- تطبیقی به این نوع ادبی در دو ادب فارسی و عربی است و این نکات را تبیین می‌کند که رثای شهرها در ...