در این که سخن گفتن از حماسه سرایی و گذشته پهلوانی و اسطوره ای ایران زمین ویژگی برجسته و اصلی در سبک خراسانی است تردیدی نیست و در این دوره درخشان، یاد کرد از ایران باستان و حماسه هایش تا قرن پنجم با شدت و سرعت ادامه دارد و پس از آن رو به کاستی می نهد. با فرا رسیدن قرن ششم و گشوده شدن فضای مذهبی، عقلی و عرفانی پیش روی اهل ادب، توجه به حماسه باستانی و ملی ایران  نه تنها کم رنگ شد بلکه برخی از شاع...

مسعود سعد سلمان از شاعران بزرگ زبان فارسی در نیمه¬ی دوم قرن پنجم وآغاز قرن ششم است. از این شاعر بیش از پانزده هزار بیت برای فرهنگ و تمدن ایران به یادگار مانده است. در این پایان¬نامه، لغات، اصطلاحات، ترکیبات و تعبیرات مشکل اشعار او را شرح کرده¬ایم. مسعود سعد در زبان ادبی خود از تعبیرات غیرمستقیم و ادبی و هنری استفاده کرده است، در کنار اینها ورود لغات و اصطلاحات علمی به شعر او دیوان او را نیازمند...

خواجه شرف الدین شاپور (ارجاسب) تهرانی رازی، تخلص به "فریبی، شاپور، شاهپور" ازگویندگان شیعی مذهب نیمه دوم قرن دهم ونیمهء اول قرن یازدهم است. او ازگویندگان اولیه سبک هندی است که غالب ویژگی های این سبک در شعر او به چشم می خورد. درکنار سبک هندی، سبک خراسانی، عراقی و مکتب وقوع نیز بر شعر او تاثیر گذارده است. بنابراین سبک او تلفیقی از سبک های رایج زبان فارسی است و مرحلهء گذر شعر فارسی از سبک عراقی به...

تحقیق حاضر، براساس پنج کتاب (قابوس نامه، تاریخ بیهقی، سفرنامه ناصرخسرو، سیاست نامه و کیمیای سعادت )است . این آثار، هر یک از جهاتی(سیاسی، حکومتی، اخلاقی، تاریخی، جغرافیایی، ادبی و فرهنگی) اهمیت دارند و مجموعا"، مجموعه فرهنگ ایران را قبل از حمله مغول بیان می کنند. نویسندگان این آثار نیز دارای وجهه و شخصیت برجسته ای - هر یک از جهتی - هستند. نظام الملک ، نماینده طبقه حاکم قرن پنجم، بیهقی، نماینده ط...

منصور اوجی فرزند محمدرضا، شاعر معاصر، ادیب، نویسنده، مدرس و مترجم ایرانی، در نهم آذرماه 1316 هجری خورشیدی، در شیراز چشم به جهان گشوده است. اوجی، از پیشروان شعر کوتاه امروز در حوز? رباعی و شعر کوتاه نیمایی است. وی بیش از پنجاه سال است که به صورت حرفه ای شعر می گوید و در جریان های ادبی نیم قرن اخیر، حضوری مستمر و موثر داشته است. همچنین، تاکنون بعد از پنجاه سال فعالیت شاعری، بیش از 50 تن از شاعران...

در قرن های نخست دورة اسلامی زبان عربی با سرعت زیادی در ایران گسترش یافت و به مرور زمان به زبان سیاسی و علمی و ادبی ایران در حوزة تمدن اسلامی تبدیل شد. در این میان عدة زیادی از ایرانیان اهل ذوق و ادب به آفریدن آثار ادبی به زبان عربی پرداختند. به طوری که بازار شعر عربی در ایران به ویژه در قرن چهارم و پنجم رونقی تام و تمام گرفت. حملة مغولان به سرزمین ایران و بروز تحولات و نابسامانی های اجتماعی و س...

چکیده قرن پنجم هجری مبدأ تحولی عظیم در شعر فارسی محسوب می شود، که از جمله عوامل بنیادی این تحول، ظهور شاعری بزرگ چون سنایی غزنوی است، که شعر زهد و عرفانی را دراین زمان با قوت لفظ و معنا سرود و موجب پیدایش جریانی قوی در این زمینه شد، که بعدها عطار و مولوی آن را به قله های کمال رسانیدند و بدین سان فارسی با این نوع شعر به یک زبان معنوی تبدیل شد. در این میان حدیق? سنایی از جمله آثاری است که در قل?...

شعر عربی در صدر اسلام از لحاظ تصوّرات و تخیّلات شعری و زبان با شعر دوره­ی جاهلی تفاوتی ندارد و همان اختصاصات و خشونتهای بَدَوی را که در اشعار جاهلی می بینیم، در این اشعار هم کم و بیش ملاحظه می کنیم و این وضع تا اواخر قرن اوّل ادامه داشت. در این دوره شعر عربی خاص گویندگان تازی بوده است و دیگر اقوام در آن دخالتی نداشته اند، اما از اوایل قرن دوم یعنی اواخر عهد بنی امیّه و اوایل دور­ه­ی بنی العبّاس آثار ن...

از جمله شاهکارهای بی‌بدیل و بی‌نظیر در علم و دانش ایران از باستان تاکنون می‌توان از ساعتهای آبی ابو‌العزبن رزاز الجزری نام برد. الجزری از دانشمندانی است که در قرن پنجم (ه.ش) می‌زیسته است و  آثار باقی مانده از وی بیانگر توان بالای او در شاخه‌های مختلف علم مهندسی مکانیک از جمله مکانیک سیاّلات و طراحی اجزا، مکانیزمها و مجموعه‌های مکانیکی است. از میان طرحهای بازمانده از وی می‌توان از انواع فواره‌ها،...