چکیده غزل فارسی ، قالب ماندگار و جذّاب شعر فارسی ، در دوره بازگشت ادبی ، مانند سایر قوالب شعری مورد تقلید شاعران بازگشت قرار گرفت . حکیم صفای اصفهانی یکی از غزل سرایان دور? بازگشت ادبی است که کمتر مورد توجه و دقت اهل ادب قرار گرفته است . در این رساله سعی بر این است که به صورتی دقیق و علمی بر اساس منابع معتبر و شناخته شده ، مطالعات سبکی در سه سطح زبانی ، ادبی و فکری در مورد غزل صفا صورت گیرد . ...

ظهیر فاریابی را از پیشروان تغییر سبک خراسانی به عراقی معرفی می کند، به طوری که تشبیه عقلی به حسی در شعر این شاعر بر تشبیه حسی به حسی که از مختصّه های سبک خراسانی است، غلبه پیدا می کند. شمار ترکیبات تشبیهی و استعاری در شعر ظهیر زیاد است که از نشانه های رویکرد تشبیهات به اختصار و ایجاز و کلی نگری شاعر نسبت به پیرامون خود است و از ویژگی های سبک عراقی می باشد و به همین جهت شمار تشبیهات مجمل و موکد و...

هدف مقاله حاضر بررسی و ارزیابی کتاب ترکان غزنوی و سلجوقی: شعر به عنوان منبعی برای تاریخ ایران است. در کتاب اخیر هدف اصلی مولف به کارگیری محتوای شعر فرخی سیستانی در روزگار غزنویان و امیر معزی در روزگار سلجوقیان به منظور تکمیل داده های منابع تاریخ نگاری بوده است. بنابراین در این مقاله پرسش چنین است: مولف تا چه اندازه در دستیابی به هدف اخیر موفق بوده و تا چه حدی اصول علمی در این زمینه رعایت شده اس...

اطلاعات و معارف علوم گوناگون هم‌واره ادبیات فارسی را پربارتر و سرشار از اصطلاحات علمی و حکمی کرده ‌‌است. از عوامل مهم این پدیده در شعر فارسی درگذشته، بویژه از قرن چهارم هجری قمری به بعد، گسترش علوم عقلی و شاخه‌‌های مختلف دانش‌‌ها و توسعه دانش‌‌گاه‌‌ها و مدرسه‌‌های علمیه و ظهور دانش‌‌مندان برجسته در ایران زمین است. در این راستا بسیاری از جواهرات و احجار کریمه که خواصی گوناگون برای آن‌ها در نظر گ...

بدون تردید شعر و ادبیّات هر قوم یا ملّت آیین? تمام نمای افکار و باورها و گرایش های آن می باشد و نمایی از اعتقادات آن را عرضه می کند. یکی از جنبه های شعر و ادبیّات آن است که در مورد مکتب تشیّع و تعالیم آن به تحقیق و تتبّع علمی بپردازد. با وجود این شعر شیعی،نماد تفکّر و اعتقادات شیعیان در گستر? ادبیّات آیینی شاعران ولایی و شیعی می باشد که در آن فرهنگ مکتبی اهل بیت پیامبراسلام(ص) و معارف دینی و مدایح و م...

انسان گرایی (اومانیسم)، به عنوان مکتبی که سرنوشت انسان را همواره مد نظر دارد، به طور رسمی از دل قرون وسطی به وسیله هنرمندان انسان دوست فلورانسی به وجود آمد. این اندیشه بود که راه را برای رنسانس و تجدید حیات علمی و فرهنگی در اروپا هموار کرد. انسان گرایی، اکنون یکی از مهم تریندرون مایه هایهنر معاصر به ویژه شعر جهان است. شاعران متعهد جهان، انسان و کرامت او را به عنوان مهم تریندرون مایه آثار خود بر...

سمرقند کنونی ادامۀ سنت ادبیاتی است که آغازگر آن استاد رودکی بود و در زمان‌های بعدی رشد و رونق یافت. این شکوفایی در عصر کنونی نیز در سمرقند همچنان برقرار است. در ابتدای سدۀ بیستم، سمرقند از واقعه‌های انقلابی سرشار بود که باعث بیداری ملی و به‌وجود آمدن ادبیات معارف‌پروری و درنهایت ادبیات نوی تاجیک شد. بنیان‌گذار ادبیات نوین تاجیک، صدرالدین عینی (۱۸۷۸-۱۹۵۴م) است که در ابتدای سال‌های عصر بیستم از ب...

س از سقوط خلافت اموی به دست سپاهیان ابومسلم خراسانی و روی کار آمدنپ خلافت عباسی ، پایتخت خلافت از شام به عراق منتقل شد و ایرانیان که در روی کار آمدن عباسیان و استحکام پایه های قدرت ایشان نقش عمده ای داشتند ، فرصتی یافتند تا با تکیه برمیراث فرهنگی و تمدن کهن ایرانی علاوه بر صحنه های سیاسی در زمینه های علمی ، ادبی و فرهنگی نیز استعداد و نبوغ خود را به نمایش بگذارند و طولی نکشید که به همت خاندانها...

تاجیکان قریحۀ شاعری را جوهر ذاتی و جزئی از سرشت خود می‌دانند و این موضوع در بیانات اهل ادب و فرهنگ این ملت کاملاً مشهود است. پیوند قوی ذهن و ذوق و شعور جمعی مردم این سامان با ادبیات سبب شده است که در مراحل گوناگون تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی، فهم و ذوق و معرفت ادبی عاملی اصلی و راهگشا باشد. ازهمین‌رو، توجه به ادبیات تاجیک و معرفی شخصیت‌های ادبی این عرصه همواره مورد توجه پژوهندگان ادبیات بوده...