در مقاله حاضر، سعی بر آن است تا ضمن معرفی خلاصه‌ای از اهمیت اسطوره و تبیین مفهوم آن، به رابطه آن با حماسه پرداخته شود و سپس دو حماسه بزرگ جهان، «شاهنامه» و «بیوولف»(Beowulf) که پس از «ایلیاد و ادیسه»، سومین حماسه بزرگ غرب باستان و تنها حماسه انگلیسی مربوط به انگلوساکسون‌ها است، از نظرکهن الگوی سفر، ویژگی‌های قهرمان حماسی، دین و نگاه به زن با یکدیگر مطابقت داده شوند؛ هرچند که دو اثر فوق هر کدام ...

بزرگترین منظومه­ی حماسی قوم ایرانی مجموعه­ای از داستان، اسطوره و تاریخ است که در آن همه­ی اجزا به هم پیوند خورده­اند، به گونه­ای که نادیده گرفتن یک جزء به دیگر اجزا آسیب می­رساند و فردوسی سراینده­ی حکیمی است که با شکوه تمام آفریدگار این پیوستگی و زیبایی است. یکی از بخش­های این اثر عظیم، داستان اسکندر است که از نگاه تاریخی با حمله به ایران، امپراتوری بزرگ هخامنشیان را در هم شکست و بزرگ­ترین گنا...

بررسی وضعیت اقتصادی جوامع مختلف، راهی است برای شناخت بهتر وضعیت حکومت‌ها و نیز سطح زندگی مردم. نگاهی به نظام اقتصادی حاکم بر ملل در گذشته‌های دورـ از طریق آثار ادبی بزرگ هر سرزمین ـ انواع صنعت‌ها، زیرشاخه‌ها و فعالان در آن زمینه‌ها و نیز برخی از لایه‌های پنهان گذشته ایشان را تا حدودی آشکار خواهد کرد. بدین منظور در این نوشتار با توجه به شرایط زیست ـ محیطی و اقلیمی موجود در شاهنامه و نیز نبردهای ...

در تاریخ ایران هجوم مغولان، بیش از سایر حملات در تمدن، فرهنگ و موجودیت این سرزمین تاثیر به جای گذاشته است. هجوم مغول، فرهنگ غنی و دیرپای ایرانی را برای مدت های مدید از عرصه فعالیت و سر زنده بودن دور ساخت. این هجوم و تخریب برای گروه ها و متفکران اجتماعی و فرهنگی آن دوره غیر قابل پیش بینی بود. این تهاجم، از گسستی تاریخی- فرهنگی اشاره دارد. این گسست نتوانست فرهنگ و تمدن ملی ایرانیان را از پای در...

ادبیات، زاییده­ی فکر و اندیشه­ی شاعرانی ونویسندگان  است که درقالب نظم و نثر تبلور پیدا می کند. آنچه که فکر و اندیشه­ی آدمی را جهت­دار می­کند وبه آن انگیزه و هدف می دهد تا به موضوعی بیندیشد، اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه است، زیرا فرد از جامعه جدا نیست، سختی ها و راحتی ها و فرهنگ حاکم بردوران در اهمیت دادن یا بی توجهی به امری، نیازها و شادی ها را مشخص می کند. ادیب و شاعر نیز متأثر از چنین ...

چکیده هدف این مقاله دست یابی به آگاهی صحیح در خصوص انواع، اجزاء، شکل و طرح پوشاک زنان در دوره ایلخانان مغول می باشد. چراکه لباس بیش از هر چیز نشان دهنده هویت انسانی، اجتماعی و قومی پوشنده آن است و بررسی‌ پوشاک هر دوره می‌تواند یکی از پرارزش‌ترین منابع برای شناخت و درک ذهنیت توده‌های مختلف‌ جامعه باشد. در این میان مطالعه تاریخی لباس زنان در ایران بعد از اسلام بدلیل حفظ کرامت زن مسلمان از جایگاه ...

نوشته­ای که ملاحظه می­فرمایید بخش دوم از تقریرات استاد فروزان­فر در سال 36-35 در دانشگاه تهران است که جناب آقای دکتر اسماعیل حاکمی بازنویسی و تنظیم آن را بر دوش همت گرفته­اند. این یادداشت­ها شامل نکاتی در مورد تأثیرات فرهنگ و نیز الفاظ مغولی بر آثار قرن هفتم به بعد، نکاتی درباره تأثیرات تصوف و عرفان بر شعر و نثر و نیز آثاری است که دین و نژاد می­تواند بر ادبیات و فرهنگ داشته باشد. در نقل سخنان م...

از قدیمی ترین ایام درایران راه های طولانی با کاربردهای گوناگون پدید آمده که با راه های بزرگ قاره ای پیوندداشته اند .یکی از این راه های بزرگ ((جاده ابریشم ))است که از شرق چین (سیان) تا میانه اروپا ((به ویژه شهرهای مهم تجاری مانند ونیز)) امتداد داشته اند.سیاحان،مبلغان مذاهب گوناگون،بازرگانان و مبشران فرهیخته در آن جاده رفت و آمدها داشته و ساکنان منطقه های مختلف جهان را با فرهنگ ها و اندیشه ها متن...

بحث بازتاب شاهنامه در متون نظم و نثر ایران کاری بس پردامنه است. شاهنامه حکیم فردوسی، کتاب هویت فرهنگی ما ایرانیان با زبان استوار و سخن دلپذیر آنچنان در ادب فارسی ریشه دوانده که گویی رکن اساسی در تجدید حیات آثار می باشد. شاهنامه اثر چه داعیه عرفانی بودن ندارد اما در متون مهم عرفانی ما حضوری زنده و پویا دارد. نگاه عرفا همچون شعرا به شاهکار ادبی فردوسی به گونه ای ست که تصور یک لحظه جدایی فرهنگ و ...