برای تحلیل سیره سیاسی ـ حکومتی پیامبر اعظم 9 نخست هدف ارسال رسل بررسی شده است. در اندیشه قرآنی علامه طباطبایی، این بحث از انسان شناسی آغاز و به معرفت شناسی و فلسفه اجتماعی ـ سیاسی و سپس فلسفه وحی و نبوت می انجامد. ویژگی های انسان و علوم و ادراکات او به گونه ای است که به شناخت حقایق هستی و بهره گیری از دیگر موجودات در طی طریق و حرکت استکمالی منجر می شود، از جمله به زندگی اجتماعی منزلی و مدنی و ا...

از ویژگی‏های برجسته در روش اجتهادی وحید بهبهانی، واقع‏گرایی و اهتمام به شناخت موضوعات احکام و نقشی که این شناخت در دستیابی نزدیک‏تر به احکام شرع دارد، می‏باشد. محقق بهبهانی این ویژگی را با رویکردهای مختلف عقلی، حسّی، تاریخی، اجتماعی، عرفی و عقلایی، در سراسر مباحث فقهی خود نشان داده و آگاهی عمومی ایشان به موضوعات احکام، فضای صدور روایات، نیازها و الزامات اجتماعی احکام، آن را پررنگ ساخته است. این ...

یکی از مباحث مهم پیرامون سیره حکومتی امام خمینی(ره) نوع اقتدار و سیادت سیاسی ایشان است. اغلب جامعه شناسان و پژوهشگران سیاسی در تحلیل این موضوع از الگوی جامعه شناختی ماکس وبر بهره گرفته اند. مطابق این الگو، اقتدار یا سیادت سیاسی عمدهً بر سه نوعِ سنتی، قانونی ـ عقلایی و کاریزمایی می باشد. بسیاری از پژوهشگران، اقتدار سیاسی امام خمینی را از نوع سیادت کاریزمایی تلقی کرده اند. پرسش اصلی در این گفتار نق...

هدف این مقاله مطالعه و تطبیق اصول مدیریت نوین و مدیریت اسلامی با محوریت سیره امام علی(ع) است. بدین منظور پس از توصیف اهمیت مدیریت و جایگاه مدیریت اسلامی، نظر و شیوه عمل رهبران اسلام در زمینۀ مهمترین اصول مدیریت (برنامه ریزی، سازماندهی، هماهنگی، هدایت و رهبری و کنترل و ارزیابی) بحث شده است. برای یافتن مصادیق عملی مدیریت اسلامی علاوه بر سیره نبوی، از سخنان و سیره حضرت علی (ع) به عنوان حاکم و مدیر...

چکیده: رفتار اقتصادی امام علی(ع) در میان تمامی رهبران و پیشوایان دینی بیشترین توجه را به خود اختصاص داده است. گفتار، رفتار و سیاست های امام علی(ع) در حوزه اقتصاد و معیشت، از ابعاد مهم رویکرد حکومتی و اجتماعی ایشان است. همچنانکه سیره و رفتار شخصی ایشان به تنهائی حاوی دنیائی از نکات قابل توجه و بررسی است. در متون تاریخی و روائی، هزاران گزاره در این باب وجود دارد که مراجعه به همه آن ها برای کشف و ...

مطالعه خط‌مشی‌گذاری فرهنگی با رویکرد انتقادی می‌تواند به صورت سلبی و ایجابی به بهبود، اصلاح و تکمیل خط‌مشی‌ها کمک کند. تحلیل کیفی اسناد سیاستی یکی از رویکردهای تحلیل خط‌مشی است. در این مقاله با تکیه بر اصول خط‌مشی‌گذاری فرهنگی در سیره نبوی که پیشتر در پژوهشی توسط نگارنده مطالعه و منتشر شده است، سند نقشه مهندسی فرهنگی که یکی از مهم‌ترین اسناد سیاستی کشور در حوزه فرهنگ است، بازخوانی شده و شواهد پ...

از ویژگى‏هاى برجسته در روش اجتهادى وحید بهبهانى، واقع‏گرایى و اهتمام به شناخت موضوعات احکام و نقشى که این شناخت در دستیابى نزدیک‏تر به احکام شرع دارد، مى‏باشد. محقق بهبهانى این ویژگى را با رویکردهاى مختلف عقلى، حسّى، تاریخى، اجتماعى، عرفى و عقلایى، در سراسر مباحث فقهى خود نشان داده و آگاهى عمومى ایشان به موضوعات احکام، فضاى صدور روایات، نیازها و الزامات اجتماعى احکام، آن را پررنگ ساخته است. این ...

در فصل اول این نوشتار، به دو دسته از آیات قرآن پرداخته شده است. در دسته نخست، رأى اکثریت بنا بر مبناى کشف حقیقت، بى‏اعتبار شمرده شده است; و در دسته دوم، اعتبار رأى اکثریت بنا بر مبناى حق تعیین سرنوشت، به اثبات رسیده است. نویسنده از این دو دسته آیات، نتیجه مى‏گیرد که قرآن کریم مخالف شدید دو آسیب مهم میان مسلمانان است: نخست، عوام‏زدگى و دنباله‏روى از جوّ غالب در جامعه; و دوم، استبداد، زورگویى و تح...

تعیین مؤلفه‌های حکمرانی شایسته یکی از دغدغه‌های ذهنی بشر کنونی در حوزه‌های اجتماعی می‌باشد که لازم است با رویکردی اندیشه‌ای به این موضوع پرداخته شود. در این مقاله سعی شده است با جمع‌بندی از نظریه‌های مربوط به این حوزه و  با رجوع به اندیشه اسلامی و سیره حکومتی پیامبر اسلام(ص)، مؤلفه‌های اساسی حکمرانی شایسته در دوره 10ساله حکومت ایشان در مدینةالنبی استخراج گردد تا گامی مؤثر در موضوعات میان‌رشته‌ا...

مراد از علنی بودن دادرسی، مانع نشدن از حضور مردم در دادگاه و اطلاع آنها از کم و کیف دادرسی است. این امر، به عنوان یک اصل، در قوانین بین المللی و قانون اساسی مورد پذیرش بوده، حقی است که جز در موارد استثنایی نمی­توان مانع آن شد. در تحقیق حاضر به روش توصیفی-تحلیلی، ادله‌ی فقهی این اصل بررسی شده است. سیره عملی معصومین در برگزاری محاکمات در مساجد که محل تجمع مردم بوده، مهمترین دلیل این اصل است، گرچه...