سیاقت و سیاق، شیوۀ خاص نگارش اعداد بود که به مرور زمان و با ساده شدۀ حرف نویسی اعداد عربی به وجود آمده است. نوشتن به این شیوه برای ثبت محاسبات مالی در ایران، بیش از هزار سال در میان گروه های مختلف اجتماع ـ از مستوفیان دیوان تا حساب روزمره مردم ـ رواج داشته است. در دورۀ مشروطه محاسبات به شیوۀ سیاق جای خود را به شیوۀ نوین نگارش بودجه داد. «دفاتر دخل و خرج مملکتی» کنار نهاده شد و به جای آن بودجه ک...

سوره قصص، به اتفاق آرای مفسران، در سال‏های میانی حضور پیامبر 9 در مکه به طور پیوسته نزول یافته است؛ اما برخی با تکیه بر اسباب نزول و روایات تفسیری، تاریخ‏گذاری آیه 85 این سوره را به آستانه هجرت، زمانی که پیامبر در جحفه (سرزمینی میان مکه و مدینه) دلتنگ مکه بود، رسانده‏اند که طبق آن خداوند وعده بازگشت به مکه را به پیامبرش داده است. این درحالی است که روایات اسباب نزول تنها در منابع متأخر به صورت م...

ابن کثیر از بزرگان و مشاهیر علمای قرن هشتم اهل سنت و در زمینه تفسیر، تاریخ و حدیث دارای آثارمتعدد است. وی شاگرد ابن تیمیه و متاثر از او است. تفسیر او در میان تفاسیر عامه از نمونه های بارز تفاسیر اجتهادی نقلی است. این تفسیر همواره مورد توجه عالمان و مفسران بوده و بخاطر برجستگی ها و ویژگی هایش مورد ستایش محققان است. آنچه این تفسیر را از سایر تفاسیر ممتاز می سازد ارزیابی عالمانه احادیث و آثار است....

در تاریخ گذاری آیه ها و سوره های قرآن کریم روش های نقلی، تاریخی، موضوعی، سیاق و اسلوب، آماری، روان شناختی و ذوقی و سلیقه ای متداول است که هر یک با نقدهای جدّی مواجه است؛ برخی از روش ها، نظیر روان شناختی و ذوقی و سلیقه ای در تاریخ گذاری قرآن جایگاهی ندارند و برخی دیگر نظیر نقلی، تاریخی، موضوعی، سیاق و اسلوب و آماری به تنهایی کارآیی کافی را ندارند، در این امر بهتر است روشی فراگیر در پیش گرفت که آم...

«أحسن القصص» قرآن کریم، حضرت یوسف(ع) را به عنوان یک الگوی عملیِ حقیقت و کمال و یک شاخص برجسته­ی جهان آدمیّت و تمالک نفسانیّت به جهانیان معرّفی نموده است. متأسفانه یکی از واقعیت های تلخ تاریخی، وجود روایات ساختگی فراوان در تفاسیر نقلی ذیل برخی آیات این سوره می باشد. در این پژوهش، روایات موجود ذیل آیه­ی 42 سوره مذکور که منشأ اختلاف نظر در میان مفسران و مترجمان گشته اند، مورد ارزیابی سندی و محتوایی قر...

مطالعه حاضر به منظور بررسی چگونگی برخورد مترجمان در مواجهه با متونی در سیاق های کلام متفاوت می باشد. این پژوهش به تأثیر ویژگی های زبانی مربوط به هر سیاق کلام بر عملکرد مترجمان پرداخته است. در این تحقیق راهبردهای ارائه شده توسط نیومارک (1988) به عنوان مناسب ترین مدل برای تجزیه و تحلیل متون به کار گرفته شده است. دو ترجمه در دو سیاق کلام ادبی و فلسفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور افزایش قاب...

سیاق یکی از قرائن پیوسته در متن قرآن است که به مثابه ابزاری برای فهم بهتر قرآن به کار می­رود. ابعاد گوناگون سیاق عبارتند از: سیاق کلمات، سیاق جمله­ها، سیاق آیات و سیاق سوره­ها. امام رضا، علیه­السّلام، که از بزرگ­ترین مفسران قرآن کریم هستند و قرآن در اندیشه، گفتار و کردار ایشان تجسّم و عینیت تمام یافته است، سیاق و روند کلی کلام را یکی از قواعد زبان­شناختی در تفسیر قرآن کریم دانسته و در موارد زیاد...

مشابهت لفظی درباره آیاتی مطرح است که الفاظ آن ها از جهات مختلف با یکدیگر شباهتی سؤال ‏برانگیز دارند. نوشتار حاضر تنها به بررسی آیات متشابه لفظی در مقوله ائتلاف اللفظ مع المعنی ‏می پردازد و بر آن است به روش توصیفی تحلیلی، براساس کارکرد انواع سیاق و بهره مندی از دانش ‏لغت، اختلاف میان آن ها را تبیین نماید. برای نیل بدین هدف، دو نمونه از آیات متشابه لفظی که ‏الفاظ آن ضمن تناسب و هماهنگی با معانی، ...