پژوهشی در نقوش مذهبی خدایان، ایزدان و الهههای یونانی بر روی مهرها و اثرمهرهای به دست آمده از قلمرو امپراتوری سلوکیان و اشکانیان با فروپاشی شاهنشاهی هخامنشی و ورود یونانیان به آسیا، تغییرات وسیعی در همه ابعاد زندگی در سرزمین های مفتوحه اسکندر و جانشینان وی بوجود امد. این تغییرات را به اشکال مختلف در همه زمینه های اجتماعی سیاسی و بخصوص در زمینه های فرهنگ و هنر، معماری و حتی در اعتقادات نیز می توا...

چکیده ندارد.

این تحقیق بر اساس داده­های باستان­شناسی قلعه بوینی یوغون انجام شده است. در این قلعه، سه فصل کاوش از سال 1385  لغایت 1387 انجام گرفت و آثار ارزشمندی از دوره­ی مفرغ میانی تا دوره­ی صفویه کشف شد. در این مقاله سعی خواهد شد تا ضمن ارائه مختصر فرآیند کاوش در ترانشه A کارگاه1، چگونگی ظهور ظروف منقوش هزاره­ی اول ق.م را بر اساس لایه­نگاری محوطه  تثبیت نموده و سپس نحوه­ی گسترش این ظروف (سبک اردبیل) و چگو...

شواهد و مدارکی موجود است که نشان می‌دهد شاهان اشکانی با معرفی خود به عنوان وارثان و جانشینان قانونی و مشروع هخامنشیان مدعی مالکیت بر مرزهای آبا و اجدادی خویش گردیدند و با توسل بدین اندیشه یعنی احیای امپراطوری هخامنشی، از آن چون ابزاری برای کسب مشروعیت و توجیه حاکمیت و تثبیت قدرت سیاسی خویش استفاده نمودند. از این‌رو، در مقاله حاضر تلاش شده است با استناد بر منابع و شواهد موجود و با استفاده از شیو...

نقش برجسته‌ی عهد ساسانی خان­تختی در کوه پیرچاووش روستای خان­تختی در نزدیکی شهر سلماس در استان آذربایجان­غربی قرار دارد که دو سوار و دو پیاده را نمایش می­دهد که پیادگان حلقه­هایی را از سواران که در اصل اردشیر بابکان و شاپور یکم هستند، دریافت می­کنند. پژوهش­های ایران­شناسان غربی و ایرانی درباره­ی کیستی این سواران و پیادگان تاکنون یکسان و همانند نبوده است؛ اما بیشتر ایشان نقش­برجسته­ی خان­تختی را ...

زبان سغدی از زبان‌های ایرانی میانة شرقی است که از سدة نخست تا سدۀ سیزدهم میلادی رواج داشته است. این زبان به‌ سبب نفوذ زبان پهلوی و نیز بر اثر نفوذ زبان ترکی به‌تدریج از رونق افتاد و زوال آن با گسترش زبان فارسی و، علاوه ‌بر آن، با نفوذ زبان عربی، از دیگر سوی، شتاب بیش‌تری گرفت. به هر روی، واژه‌هایی از زبان سغدی به زبان فارسی راه یافت و در قالب وام‌واژه به حیات خود ادامه داد. در این پژوهش، واژۀ س...

دهستان رستاق یکی دهستان‎های تشکیل‎دهنده بخش مرکزی شهرستان اشکذر می‎باشد که مابین دو شهر یزد و میبد قرار گرفته و از روستاهای مختلفی تشکیل شده است. بر اساس متون محلی یزد قدیمی‎ترین استقراری که در این دهستان شکل‎ گرفته است مربوط به دوره اشکانیان می‌باشد. از این زمان به بعد، بر اساس اسناد مکتوب و داده‎های باستانشناسی، شاهد شکل‎گیری استقرارهای مختلفی در این ناحیه می‎باشیم که تعدادی از آنها متروک شده...

در دنیای باستان، موقعیت جغرافیایی ایران و اهمیت بازرگانی آن، ارتباط پارسیان را با اقوام مختلف موجب شد. به همین علت، ایران را گذرگاه حوادث یا چهارراه حوادث گفته‌اند و در تمدن­های باستان، هرگونه رخدادی از سرزمین ایران  می‌گذشت. از ابعاد سیاسی و اقتصادی و فرهنگی، سرزمین ایران هم از دیگر تمدن‌ها تاثیر پذیرفته و هم تاثیرات عمیقی بر تمدن‌های دیگر گذاشته‌است؛ به‌طوری‌که تا عصر حاضر نیز، نشانه‌های این ...

بخشیاز دوران تاریخی ایران را از لحاظ فرهنگی، عصر یونانی‌مآبی در بر می‌گیرد. این عصربا یورش ویرانگر اسکندر، سردار مقدونی شکل می‌گیرد. منابع تاریخی اسکندر، ما را بامجموعه‌ای از روایت­های افسانه­ای و تاریخی روبرو می‌سازد که تصویری مبهم و مشوشاز اسکندر حقیقی را در ذهن ما متصور می‌سازد. ارزیابی دقیق متون تاریخی غربی وشرقی در دوران قبل از اسلام نشانگر نوع نگاه تعارض‌آمیز این منابع نسبت به همدیگراست. ...

شهر سازی و شهر نشینی دوره ساسانیان همانند دوره اشکانیان با ایجاد شهرهایی توسط شاهنشاهان نخستین ساسانی شروع شد . شهر «گور» یا « فیروز آباد » که توسط اردشیر اول پیش از پادشاهی وی بنا شده بود طبق طرح معمول دایره ای شکل که ویژه زمان « پارتیان » بود ساخته شد . در آغاز ، شهرها با نقشه های منظم و طرح و شبکه بندی ساخته می شدند . بقایای شهر فیروز آباد نشان می دهد که شهرها با شکل مدور و با محاسبات دقیق ر...