دوره چهارده ساله حکومت محمد شاه به لحاظ سلطه تفکر درویشانه و تسامح مذهبی ناشی از آن و اقتدار یکباره صوفیان پس از سرکوبی شدید در دوره قبل(عصر فتحعلیشاه)از دوره های مهم در تاریخ معاصر ایران است.هدف از این پژوهش بررسی تاثیر سیاست مذهبی محمد شاه بر فرق صوفی عصر قاجار است که در قالب دو پرسش طراحی گردید.پرسش اول اینکه سیاست مذهبی محمد شاه چه تاثیری بر وضعیت سیاسی- اجتماعی صوفیان گذاشت و پرسش دوم تاثی...

کاربرد میراث در دیوان "بدوی الجبل" عنوان رساله ای است که به منظور اخذ مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز تدوین شده است.معرفی زندگی "بدوی الجبل" و بررسی شعر وی و نیز استخراج شیوه های بکارگیری میراث در شعر وی اهداف اصلی این رساله بود و در این راستا سعی شد چهار بخش تاریخی، دینی، ادبی و صوفی مورد بحث و بررسی قرار گیرد. با مطالعه کتابهای متعدد این نتائج حاصل شد که "محمد سلیما...

سیر گسترش تشیع در ایران امری تدریجی می با شد ولی ورود مغولان به ایران نقطه عطفی در تاریخ ایران و تشیع محسوب می شود .با سقوط خلافت که عامل انسجام جهان تسنن بود و تساهل مذهبی حکام مغول زمینه ی رشد و شکوفایی و گسترش سایر فرق مذهبی فراهم گردید علاوه بر مرکزیت سیاسی در پرتوی آرامش نسبی و امنیت ایجاد شده در دوره برخی از امرای تیموری زمینه ی رشد فرهنگی در هرات فراهم گردید. آمیختگی تشیع و تصوف و نفوذ آ...

ژاک دریدا (Derrida, Jacques) با بنیان­گذاردن رویکرد ساخت­شکنی، هرگونه قطعیت معنا را رد کرد. دریدا معتقد بود که باید در رویارویی با هر متن، آن‌چه را تاکنون آشکار دانسته­ایم، کنار نهاد و با شکستن آگاهانه­ی شالوده­ی متن، امکان بروز معناهای دیگرگونه را فراهم کرد. در داستان فرود، ظاهر امر از این قرار است که بر خلاف توصیه­های مکرر کیخسرو مبنی بر نرفتن از راه کلات و درگیر نشدن با فرود، توس خودسرانه از...

طریقت صوفی نقشبندیه که به سبب ماهیت و عملکرد خاص اعتقادی و سیاسی­اش، در چند سده اخیر مورد توجه شرق­شناسان بوده است در حال حاضر نیز به عنوان پدیده­ای زنده و تأثیرگذار، موضوع ویژه­ای برای پژوهش در محافل علمی و سیاسی غرب به شمار می­آید. روند مطالعات غرب در این باب، بنا بر سیاست­ها و راهبردی­های دول غربی در شرق، در دوره­های مختلف و همچنین در پی تحولات علمی- فرهنگی آنها، تغییر و تحولاتی را از سر گذر...

بایزید بسطامی (حدوداً 161-234 ه) و حسین بن منصور حلّاج (244-309 ه)، دو تن از معروف ترین صوفیان تاریخ تصوف اسلامی و متعلّق به سرزمین ایران هستند و هر دو به مکتب سکر تعلّق دارند. حکایات و روایات این دو عارف و صوفی بزرگ در متون نثر کهن و جدید نقل شده و در منظومه ها و دواوین شعرا در قرون مختلف انعکاس یافته است. گردآوری این حکایات و تطبیق آن ها با منابع اصلی و همچنین استخراج حکایات منظوم و تطبیق آن ه...

هیچ نهضت و حرکتی به عنوان یک پدیده نوظهور به خودی خود و بی علت و زمینه قبلی روی ننموده و کامیاب نگردیده است. عوامل و زمینه های بی شماری در تحقق و سرانجام رساندن آن نقش داشته است.رهبران طریقت صفوی در چرخشی حساب شده توانستند مریدان صوفی خود را چنان مجذوب سازند که مقامشان در نظر آنان تا حد بالاترین مقامات دینی و الهی رشد کنند.این رساله به توصیف و تبیین روندی می پردازد که در آن اندیشه سیاسی صفویان ...

غزل از قرن ششم حضور جدّی و چشمگیر در ادب فارسی می‌یابد. این نوع شعر، با آن‌که از کیفیّت زبانی و معنایی خاصّی برخوردار است که آن را از انواع دیگر شعر متمایز می‌سازد، نمی‌تواند خود را از تأثیر عناصر زبانی دوره‌های پیشین – که عمدتاً عناصر تصویرآفرین هستند- دور نگه دارد. البته طرز نگرش شاعر و جغرافیای فرهنگی که وی در آن پرورش یافته است، نحوة استفاده از این عناصر را دچار دگرگونی می‌سازد. از میان عناصر گ...

«فتح‌نامه از انواع مکاتیب دیوانی و جزء نامه‌های بسیار مهم و باارزش(تاریخی، سیاسی و اجتماعی) است که حاکی از شرحِ «فتح» و «پیروزی» سپاهی بر سپاه دیگر است. این نوع از مکاتبات، شرحِ «تحقّق موهبت الهی»، «شکست دشمن» و «گزارش چند و چون وقایع» از سوی لشکر پیروز به مافوق (پادشاه یا خلیفه) است. فتح‌نامه‌های منظوم زمینه‌ای برای به رخ کشیدن نیروی تهاجمی و توانایی نظامی است و از اهداف آن می‌توان به ایجاد رعب و...

مضامین خمریه و ساقی گری و باده نوشی در شعر فارسی تا پایان سدة پنجم هجری ، همان شراب انگوریو می و می گساری در مفهوم واقعی و دنیوی آن است . با ورود  تصوف و اصطلاحات مربوط بدان ، از قرن ششمبه بعد این گونه مضامین در معانی دیگری به کار برده شده هر چند که شاعران سدة ششم نیز گاهی در اینشیوه اشعاری سروده اند .پیدایش سبک تازه در سرودن اشعار خمریه در دورة مغول با افول دولت سلجوقیان میس ر گردید، علّت فوق...