در بینش اسلامی توجه به چگونگی جهان پسین در دامنه وسیعی از منابع، از متون اولیه آن تا منابع عرفانی و احادیث و ادعیه توجه خاص دارد. یکی از موضوعات، روایت معاد و بهشت است که در جایجای قرآن از آن نام برده شده است. سوره الرحمن در این بین، به¬علت توصیفات بدیع از باغ ابدی بهشت، جایگاه ویژه¬ای یافته است. در این مقاله، ابتدا با مطالعه پیشینه عناصر اصلی باغ اسلامی مانند درخت، آب و ...در تمدن¬های گذشته ...

پس از بررسی مفاهیم و مبانی اندیشه سیاسی در آیات مکی قرآن در قسمت اول، در قسمت دوم به بررسی تجارب پیامبران از نوح تا موسی علیهم‏السلام در چارچوب این اندیشه و به عنوان نمونه‏های عملی آن پرداخته شده است. در این مطالعه ضمن شناخت کنش سیاسی متقابل مردم و پیامبر، روشن می‏گردد که پیامبرانی چون نوح، هود، صالح، شعیب و لوطشیوه متفاوتی با شیوه موسی در اقامه دین داشته‏اند. از زمان موسی سیاست استخلاف (جانشین...

سوره ی اعراف با 206 آیه، به عنوان دومین سوره ی بزرگ قرآن کریم، بیشترین آیات مربوط به گفتگو را به خود اختصاص داده است؛ به طوری که هم طرفین گفتگو و هم موضوعات و اسلوب های گفتگو در این سوره متنوع است. در این مقاله نگارنده بعد از بیان مقدمه ای درباره ی معنای لغوی و اصطلاحی «مـحاورة»، مقاله را به دو بخش بررسی اسلوب های انشایی و خبری تقسیم می کند، و در هر بخش به بررسی جلوه های بلاغی آیات گفتگو می پرد...

هر کسی در نخستین مواجهه با قرآن کریم، با تقسیم آن به 114 فصل جداگانه تحت عنوان «سوره» مواجه می شود. این تقسیم، خاستگاه بشری ندارد؛ بلکه خداوند وحی قرآنی را در قالب سوره ها ارائه کرده است. پیامبر اکرم (ص) مطابق اقراء خداوند و دستور فرشت? وحی، نزول هر بسمله ای را آغاز فصلی جدید در وحی تلقی می کرد و کاتبان وحی و عموم مردم در عصر نزول نیز با این موضوع آشنا بوده اند. خداوند تمام انسان ها را به میدا...

تفسیر ساختاری روشی نوین در تفسیر و فهم آیات الهی است که در قالب ساختار شناسی سوره ها به جهت دستیابی ارتباط منسجم میان آیات سوره و ارائه تصویری زیبا، پیوسته و هماهنگ از آیات سوره رخ می نماید تا به تفسیری دقیق و در خور مراد خداوند متعال نائل گردد. پ‍ژوهش حاضر که به شیوه توصیفی-تحلیلیانجام یافته وگردآوری اطلاعاتبهروشکتابخانه ای می باشد به بررسی ساختار سوره مبارکه قمر می پردازد.و بر سه محور اصول و...

موضوع تناسب و ارتباط میان آیات یک سوره و هم چنین آیات پایانی یک سوره با آیات آغازین سوره ی پسین، از دیر باز تا کنون، محط بحث در بین دانشمندان علوم قرآنی و تفسیر پژوهان بوده و دیدگاه های گوناگونی ابراز شده است. در پژوهش حاضر که به بررسی ساختار هندسی و کشف روح حاکم و ارتباط منطقی آیات و سور مسبحات قرآن کریم می پردازد، با مبنا قرار دادن دیدگاه تناسب در آیات موضوعی یک سوره و وجود حد جامع به عنوان ج...

سبک شناسی سوره تکویر چکیده        گزینش واژگان، چیدمان عبارات و اسلوب های بیانی سوره های قرآن کریم به گونه­ای هماهنگ و دارای متد است و واژگان، تعابیر و جملات سوره ها در راستای مفاهیم، معانی و اهداف آن سوره قرار دارد. بر این اساس سبک شناسی قرآن­کریم، همواره مورد توجه پژوهشگران و ادیبان قرار گرفته است. با توجه به این امر، پژوهش حاضر با تکیه بر دانش بلاغت که با سبک شناسی رابطه ای عمیق دارد، می ک...

یکی از مباحث زبان‌شناسی نقش‌گرا، نظریه انسجام متنی است. این نظریه عواملی که اجزاء تشکیل‌دهنده متن را به هم مرتبط می‌سازد و سبب انسجام و هماهنگی آن می‌شود، بررسی می‌کند. الگوی این نظریه را هلیدی و حسن (1976) ارائه دادند. آن‌ها عوامل انسجام متنی را به سه دسته تقسیم کردند: عامل واژگانی، عامل دستوری، عامل پیوندی. هر یک از این عوامل خود به چند قسمت تقسیم می‌شوند که وجود آن‌ها در یک متن، آن متن را من...

موضوع پژوهش حاضر، بررسی و نقد نظریه وحدت موضوعی قرآن از دید سعید حوی است. وی معتقد است چکیده و عصاره قرآن در سوره بقره آمده است و تمام سوره ها شارح و مفسر سوره بقره هستند. حوی در پی اثبات نظریه وحدت موضوعی قرآن، معتقد به وحدت سوره ها و وحدت آیات است. برای نقد نظریه وی، چهار سوره مائده، مریم، احزاب وحاقه انتخاب شده اند و مورد بررسی قرار گرفته اند. هرچند حوی در بسیاری از موارد همچون دیگر مفسرا...

تاکنون بررسی های زبان شناختی بسیاری درباره قرآن کریم صورت گرفته است که عمدتاً در زمینه معنی شناسی و تجزیه و تحلیل متن قرآن (تحلیل گفتمان قرآن) بوده است. این پژوهش قصد دارد تا جزئیات ارائه شده در دو سوره از قرآن کریم را با رویکردی نو بررسی کند. برای این منظور با تکیه بر رویکرد نقش گرایی هالیدی به بررسی افزوده های حاشیه ای سوره های مبارکه مائده و یوسف به عنوان نمونه های سوره های مدنی و مکی می پردا...