سپهری هر چه در کشف و شهود خود پیش می رود، طبیعت برای وی عظیم تر و بزرگتر می گردد چنانچه منظومه های پایانی وی پر است از تصویر های تازه، گرایش، ستایش، احترام و پر شدن از طبیعت.اما در شعرهای دوره اول، طبیعت بکلی غایب است. شاعری که بعدها می گوید " صدای پر بلدرچین را،‌رنگ های شکم هوبره را، اثر پای بز کوهی" را می شناسد و خوب می داند "ریواس کجا می روید،‌ کبک کی می خواند،‌ باز کی می میرد" در سراسر مجمو...

شاهنامه فردوسی از ارزنده¬ترین آثار ادبی ایران و جهان است که از دیدگاه¬های گوناگون قابل نقد و بررسی است. این اثر ارزشمند را می¬توان به وسیله روش¬ بین¬رشته¬ای2 که گامی است نوین در راه همسوسازی پژوهش های فردوسی¬شناسی با سایر رشته¬ها و با هدف افزایش تألیفات در این حوزه، مورد تبیین قرار داد. یکی از زمینه¬هایی که به تازگی در این میدانگاه مورد توجه قرار گرفته، رویکرد روانشناختی است. در این مقاله، سعی ...

آن چه در تحلیل زبان شعر در این پژوهش مورد عنایت قرار گرفته است، توجه به ادبی بودن زبان در برابر خودکاری آن است که م ی تواند در نقد علمی م ورد نظر قرار گیرد. اعتقاد به نقش ادبی زبان از آرا و دیدگا ههای شکلوفسکی وصورتگرایان چک نشأت م ی گیرد. آنان دو فرایند زبانی یعنی خودکاری و برجسته سازی را از یکدیگر باز شناختند وفرایند اخیر را عامل به وجود آورند ه ی زبان ادبی م ی دانستند. در این تحقیق کوشش شد ه...

چکیده در این پژوهش در پی آنیم که جایگاه، اهمیت و نحوه ی کاربرد واژه ی «شب» را از نگاه سهراب سپهری این شاعر انزواطلب و نقاش گوشه گیر، بررسی کنیم. نگارنده پس از مطالعه و بررسی زندگی و شرح احوال و آثار این شاعر نقاش به این نتیجه رسید که عوامل مختلفی اعم از روحی و روانی در دوران کودکی و سیاسی ـ اجتماعی در دوراه جوانی و دانشجویی که مصادف با سال های استبداد و خفقان رضاخانی و 28 مرداد 1332 بود، در شکل...

چکیده: هدف در این مقاله مقایسه روابط عاشقانه از دیدگاه دو شاعر متعلق به دو دوره ی مختلف ادبی و تاریخی ایران زمین تعلق داشته، بود. این دو شاعر نگرش های متفاوتی از نظر جامعه شناسی، روان شناسی و ادبی به روابط عاشقانه داشتند. تفاوت های معرفتی این دو شاعر در نوع دیدشان به روابط عاشقانه تأثیر گذاشته و تعریف و شناختی از زن را شکل داده است. روش به کار رفته روشی مقایسه ای و توصیفی است و با تکیه بر آثار ...

تصحیح و اصلاح تصحیف‌های انجام‌شده‌ در متن آسان‌نمای شاهنامه، همواره یکی از مهم‌ترین اهداف مصحّحان و شارحان بوده است. داستان رستم و سهراب، بهترین مصداق این واقعیت است. با بررسی این داستان و شروح مختلفی که از حدود پنجاه سال پیش تاکنون بر آن نوشته شده است، می‌توان دریافت که در طول زمان به ‌سبب تسامح کاتبان، ضبط بسیاری از ابیات این بخش شاهنامه، تغییرات فراوانی کرده است. یافتن شکل صحیح آن، مستلزم دقّت...

زبان در اصل، نظامی ذهنی است که به صورت ابزاری-آوایی ظاهر می‌شود و عمده‌ترین نقش آن، ارتباط و انتقالِ معانی از یک فرد به دیگری است. افراد با به­کارگرفتن قاعده‌های زبان و تولید رشته‌های گوناگونی از واژه‌ها، با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. از همین­رو، به روشنی پیداست که زبان به میزان زیادی با زندگیِ انسان - یعنی با فعّالیّت‌های ذهنی و حرکتی او- آمیخته و از آغاز تا پایان زندگی با او همراه است. پژوهش پ...

ادبیات تطبیقی از شاخه‌های مهم ادبیات در دنیای امروزی است که می‌توانگفت سابقه‌ای به نسبت طولانی دارد. مطالعة تطبیقی آثار نویسندگان و شاعران در میانفرهنگ‌ها و کشور‌های مختلف می‌تواند نقش راه‌گشایی در بررسی تأثیر عقاید و افکارفرهنگ‌های گوناگون بر یکدیگر داشته باشد. سهراب سپهری از شاعران برجستة معاصر ایرانو ویلیام وردزورث که در زمره پایه‌گذاران شعر رمانتیک در انگلستان بود، در اینبررسی تطبیقی واکاوی...

یکی از عناصر مهم تشکیل دهنده‌ی داستان، پِی‌رنگ و توجّه به روابط منطقی میان رویدادها در داستان است که توجّه‌ و باریک‌بینی نسبتاً قابل تأمّل فردوسی به این مقوله و دقّت در روابط علّی و معلولی حوادث داستانی در شاهنامه، یکی از جنبه‌های درخشان حماسه‌ی ملی ایران است. امّا با ژرف‌نگری در برخی از داستان‌های شاهنامه از جمله «رستم و سهراب»، روشن می‌شود که پیرنگ آن در بسیاری از موارد نااستوار و سست است و پرس...

مرگ پدیده ای است که سایه ی پر رمز و راز و ابهام آلود آن بر سراسر فرهنگ انسانی گسترده شده و ناشناختگی و رازناکی ماهیت آن در طول تاریخ اندیشه ی بشر موجب پیدایش افکار و تأمّلات بعضاً متناقض در خصوص مرگ در عرصه های مختلف فکری از جمله در شعر و ادب فارسی گردیده است و هر کدام از شاعران با تکیه بر پایگاه های فکری و معرفتی خود، از لونی دیگر به این پدیده نگریسته اند و مفاهیم ذهنی خود را در قالب تصاویر و تع...