خلیج فارس به دلیل ارتباط با اقیانوس هند در شرق و سایر دریاها و برخورداری از جایگاه تجاری و بازرگانی دریایی با شرق و غرب همواره مورد توجه توجه بازرگانان و سیاحان داخلی و خارجی بوده است‏‏‏‏‏‏ًًٌٌٌُُُُ. البته باید افزود حتی در قرون قبل از اسلام و قرون اسلامی و قرون بعدی نیز این منطقه رونق و شکوفایی خود را حفظ نمود و بر اثر همین موقعیت بود که از همان قرون قبل از اسلام مورد توجه خارجیان از جمله سفرنامه نویسا...

بحثهای این کتاب به تنوع هجرتهایی که در دنیای اسلام و طی قرون متمادی با اهداف مختلفی صورت پذیرفته پرداخته و انگیزه های این هجرتها را ادای فریضه حج و یا سیاحت و نیز هجرتهای مختص فراگیری دانش یاد می کند و بیشتر به تفصیل مهاجرتهای علمی که طی آن تبادل فرهنگی میان دوطرف شرق و غرب اسلامی صورت پذیرفته می پردازد.

فرش مهم ترین هنر ایرانیان از روزگار کهن تا حال حاضر بوده است. استفادۀ روزمره و کاربردی بودن آن باعث شده تا این آثار به مرور زمان از بین رفته و مدارک کمی از آن به یادگار بماند. در این میان محققین فرش سعی داشته اند با نگاهی به یافته های باستانی، آثار نگارگران و تألیفات سفرنامه نویسان، شعرا و مورخین اسلامی، خلأ تاریخی بافت فرش در شهرهای مهم ایران را پر کنند. ناحیۀ خراسان بااینکه ثبات خاصی نداشته، ...

حکیم ناصر خسرو قبادیانی در سال 427 ه.ق، براثرخوابی که در جوزجانان دید عزم سفرحجاز کرد. سفر او هفت سال به طول انجامید؛ کتاب سفرنامه ره آورد اوست؛ که از حیث اطلاعات معماری و شهرسازی برخی جوامع از متون معتبرفارسی است. او علم معماری و شهرسازی به معنای امروزی را نخوانده بود؛ اما طی سفر، درباره نوع استحکامات و سیستم تدافعی شهری برخی شهرها و دیه ها، هرچه راکه دیده و شنیده، درست یا نادرست،واقعیت یا افس...

نخبگان، از ارکان اصلی هر جامعه، مهم ترین نقش را در تحولات جامعه خود دارند. نقش و کارکرد نخبگان مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. در این پژوهش، جامعه و نخبگان عصر صفوی، با تکیه بر سفرنامه ژان شاردن، بررسی و تحلیل شده اند. نخبگان آن دوره، بر اساس دو عامل اقتدار (اتوریته) و نفوذ، تقسیم بندی و سه گروه از نخبگان بررسی شده اند. البته این مرزبندی قراردادی است و گروه اول، شامل نخبگان فن سالاریِ...

سبک زندگی به مجموعه ای از انتخاب ها گفته می­شود که فرد آنها را به کار می گیرد تا نیازهای جاری خود را برآورد و روایت خاصی را که وی برای هویت شخصی خود برگزیده است در برابر دیگران مجسم سازد. این مقاله می کوشد با گزینش برخی از مؤلفه های شکل دهنده سبک زندگی و واکاوی این مؤلفه­ها در آثار ایران گردان عصر صفوی، سبک زندگی بانوی ایرانی را از میان نوشته­های این سفرنامه نویسان شناسایی نماید. یافته های این ...

یکی از مؤلفه های مهم در بحث سلامت هر جامعه، بهداشت عمومی است که دانش و هنری جهت پیشگیری از بیماری و تأمین، حفظ و ارتقای تندرستی و توانمندی انسان است که منجر به توسعه جامعه می شود. این مؤلفه را می توان در دوره های مختلف تاریخی بررسی تا به تکمیل تاریخ پزشکی کشور کمک کرد. یکی از مهم ترین دوره های تاریخ پزشکی ایران، عصر قاجار است که در آن دوره، سیاحانی به ویژه از اروپا به ایران آمدند و اوضاع بهداشت...

مطالب زیر گفت‌و‌گویی است از سوی ویژه‌نامة هنر و کتاب الف (شماره ۸۱) با مورخ نامی، حضرت حجت الاسلام و المسلمین آقای رسول جعفریان که طی بیست سال گذشته، ده‌ها سفرنامة حج را تحقیق و منتشر کرده و اکنون تصمیم گرفته است با گردآوری هر آنچه خود و دیگران از دورة قاجاری چاپ کرده‌اند را در مجموعه‌ای فراهم آورد که تا کنون پنجاه سفرنامه را در مجموعه‌ای هشت جلدی به چاپ رسانده و در اختیار...

روابط ایران و غرب در دوره های محمدشاه و به ویژه دوره سلطنت ناصرالدینشاه گسترش یافت و این امر منجر به رفت و آمد فراوان غربیان به ایران شد. کسانی که از ایران بازدید میکردند شرح مشاهدات خود را در قالب سفرنامه ها و خاطرات به رشته تحریر در میآوردند، در بخشی از این سفرنامه ها نگاه غربی نسبت به سنتهای رایج در جامعه ایرانی دوره یادشده به وضوح قابل مشاهده است. رساله حاضر قصد دارد این نگاه را مورد بررسی ...

توجه سیاحان وگردشگران خارجی به ایران به ویژه در دوران صفویه وقاجاریه موجب رونق خاطره نویسی وسفرنامه نویسی گشت . سفرنامه هایی که در دوران صفویه تا پایان قاجاریه درباره ایران نوشته شده، نسبت به دورانهای قبل، از تعداد و کثرت زیادی برخوردار استو البته این فتح باب موجب شد سرزمین ایران بیشتر مورد توجه سیاحان خارجی قرار گیرد .شهرستان شاهرود به واسطه موقعیت ممتاز آب وهوایی واقتصادی و نیز واقع شدن درمسی...