مدرنیته بیش از دیگر گفتمان‌های رقیب، به مناظره و گفتگو بر سر موضوعات بنیادین خود اهمیت ‌می‌د‌هد و به‌نظر می‌رسد وضعیت ایدئال مدرنیته، امکان نوعی چندصدایی در جامعه است. مجادله‌های فلسفی دربارۀ بنیان‌های مدرنیته از جمله نتایجی است که این چندصدایی به‌بار آورده است. افراد مختلف از دیدگاه‌های گوناگون به گفتگو‌های انتقادی دربارۀ این بنیان‌ها پرداخته و تأویلی بر تأویل‌های پیشین افزوده‌اند. فوکو و هابر...

در رویکرد اقتصاد سیاسی، رسانه‌های گروهی بویژه در دوران انتخابات؛ معرف ارزش‌های حاکم و عامل انتقال آن محسوب می‌شوند. در بسیاری از موارد بویژه در دوران انتخابات، محتوا و تولیدات رسانه‌های جمعی در خدمت منافع سیاسی و اقتصادی صاحبان قدرت قرار می‌گیرد و به‌این‌‌ترتیب، تفاوت‌ و نابرابری در دسترسی به رسانه‌های جمعی که موقعیت‌های ممتاز بهره‌مندان برتر را در چنین شرایطی در پی دارد، خود مثالی از ن...

پروین اعتصامی از پیشروان شعر عصر تجدّد در ایران است. او با مبانی خردگرایانة شعر خود نیازهای عصر روشنگری مشروطه را پاسخ داد و نوعی شعر نئوکلاسیک فارسی را بنا نهاد. واقع‌گرایی و تکیه بر خرد و اراده و مسؤولیت انسان در قبال سرنوشت خود، شالودة نگاه اجتماعی او را تشکیل می‌دهد. پرهیز از اوهام و تکیه بر کار و تلاش در شعر او درونمایه‌ای است که به خوبی با نیازهای عصر تجدّد هماهنگ است. در زمینة زبان و سبک ن...

پروین اعتصامی بانوی برجستۀ شعر فارسی قرن اخیر در سرودن قطعات گوی سبقت از هم عصران ربوده و در مناظره صاحب سبک است. در تحقیق حاضر شعر وی را از منظر موسیقی شعر بررسی شد تا ابعاد ماندگاری و محبوبیت سخن او نشان داده شود. موسیقی شعر به بررسی هماهنگی و انسجام کلام در چهار سطح بیرونی، کناری، درونی و معنوی پرداخته است. اوج شکوهمندی و اقتدار شعر پروین اعتصامی در سطح معنوی و روابط معنایی اجزای کلام است. ر...

یکی از نگاشته‌ها در ارتباط با مناظره و گفتگوی علمی، رسالۀ مناظرۀ علامۀ بحرالعلوم با یهودیان ذوالکفل است. اصلِ رساله به زبان عربی است که توسط شاگردان مرحوم بحرالعلوم تدوین و نگارش یافته و سپس توسط آیت‌اللّه محمدکاظم هزارجریبی به فارسی برگردان شده است. دست‌نوشت عربی و فارسی این رساله توسط خانم دکتر زابینه اشمیتکه (استاد آلمانی اسلام‌شناسی) و آقای رضا پورجوادی تصحیح و در نشر میراث مکتوب چاپ و منتشر ...

چالش عارف و فیلسوف یکی از اشکال مخالفت با فلسفه است. فلسفه در طول تاریخ از سه ناحیه متشرعان دین باور تجربه گرایان دین ستیز و عارفان عاشق با انگیزه های متفاوت مورد حمله قرار گرفته است . یکی از دلکش ترین بحثها در تاریخ تفکر بشری مناظره اندیشه و شهود عقل و عشق و دانش و بینش است. عارفان در درک مسائل ماورای طبیعت به قدرت عقل خوشبین نیستند و عقل ستیزی در آثار قریب به اتفاق آنان مشاهده می وشد. عقل در ...

نظریه نقل مکان قاره ها یک فکر تازه نیست بلکه در قرن نوزدهم نیز ذکر شده بود ولی Wegner ( 1912) این نظریه را برای اولین بار مورد مطالعه دقیق علمی قرار داد و از آن ببعد بحث و مناظره بین دانشمندان علوم زمین شناسی بشدت رواج پیدا کرد . و هر چند سال یکبار که در علوم زمین شناسی و ژئوفیزیک اکتشافات تازه ای می شد بر حسب آنکه اطلاعات جدید موافق و یا مخالف نظریه نقل مکان قاره ها باشد بحث از نودر میگرفت و ا...

پروین یکی از بزرگترین قطعه سرایان شعر فارسی است . در عرفان تحت تاثیر مولانا وعطار و سعدی است . او اندیشه های دینی و عرفان زاهدانه را در قالب موعظه و اخلاقبصورت مناظره بیان می کند تا حکایت گر درد و رنج مردم جامعه زمان خود باشد .در قصیده » عشق حق « عالم را خیر محض دانسته و در مثنوی » لطف حق « از توحیدافعالی سخن گفته و در داستان » گره گشای « بلای الهی را رحمت دانسته و آن را توجیهمی نماید . پروین ع...

چکیده از آن‌جا که در مکاتب و مدارس گوناگون، عقل و به‌کارگیری آن مورد اختلاف است، در این جستار، به معرفی دیدگاه مدرسة کوفه دربارة عقل و عقل‌گرایی بزرگان این مکتب پرداخته‌ایم. این تحقیق در دو بخش معرفی عقل و رویکردهای عقل‌گرایانة مکتب کوفه سامان یافته است. در بخش اول، مواردی هم‌چون جای‌گاه، حجیت، آثار، موانع، و قلمرو عقل بررسی شده است. در بخش دوم، شاخص‌های عقل‌گرایی که تجلی عقل در میان ائمه و اص...

مناظره از انواع ادبی کهن است که می‌توان ردّ پای آن را در لوح‌های گلی برجای‌مانده از تمدّن‌های کهن میان‌رودان دنبال کرد تا به ادب معاصر زبان فارسی رسید. کهن‌ترین مناظره‌ به زبان‌های فارسی و باقی‌مانده از گذشتة به نسبت ابهام‌دار ادب باستان ایران، "درخت آسوریک" است. مناظره‌ای متفاوت و تا حدّی مشابه، تحت عنوان‌ "میش و رز" وجود دارد که گاه در پژوهش‌های برخی اندیش‌مندان، هر دو، یکی دانسته شده‌‌اند و این...