از آن جایی که انسان، تنها موجودی است که امکان نیل به برترین جایگاه در عالم امکان را دارد؛ از طرفی، وجوه ممتاز انسان از سایر موجودات، ساحت های وجودی اش است که شکل دهنده ی شخصیت او و منشأ سعادت وی تا رسیدن به مرتبه ی جانشینی خداوند هستند، به ویژه ساحت معنوی و بُعد غیر جسمانی او؛ ضروری است که در این مسأله نظر دو حکیم معاصر، علامه طباطبایی و استاد مطهری را جویا شویم. علامه طباطبایی برآن است که ساحت ...

یکی از مشهورترین عناصر فلسفة نظری کانت، عبارت است از تفکیک میان ساحت شناختنی و ساحت ناشناختنی. موضوع اصلی این نوشتار عبارت است از نشان دادن ویژگی‌هایی که تقریر کانت از چنین تفکیکی را از برداشت متقدمان و اسلاف وی جدا می­کند. در این راستا، ابتدا توصیف مختصری از این تفکیک به دست داده شده است. سپس سابقة تمایز میان ساحت شناختنی و ساحت ناشناختنی در نزد پاره‌ای از فلاسفه به اختصار مورد بررسی قرار گرفت...

مباحث اخلاقی سقط جنین در چند ده? اخیر به شدت مطرح بوده و موافقتها و مخالفتهای بسیاری را در پی داشته است. شاید یکی از دلایل عمد? اهمیت یافتن آن اهمیت داشتن حق حیات آدمی باشد. سقط جنین از دیدگاه فقهی و حقوقی در میان فقهای اسلامی همواره مورد بحث بوده است ولی از جنبه اخلاقی بحث چندانی دربار? آن نشده است. در این رساله مسئله سقط جنین به لحاظ اخلاقی از نظرگاه فلسفی و الهیات قرانی پیگرفته میشود. فرضیه ...

مقاله حاضر در پی تحلیل و بررسی شالوده­های مفهومی و دال­های مفصل­بندی گفتمان بیداری اسلامی از منظر مقام ­معظم­ رهبری است. در این تحقیق، در چارچوب روشی ترکیبی از نظریۀ زبان­شناسی انتقادی نورمن فرکلاف در تحلیل متون و از نظریهۀ گفتمان لاکلاو و موفه در چگونگی فراآیند هژمونیک شدن و تفوق یافتن گفتمان بیداری ­اسلامی بهره برده شده است. تحلیل متون آثار و سخنرانی­های مقام­ معظم ­رهبری نشان داد که در هندسۀ...

چکیده: ابن‌عربی در عبارات بسیاری از وقوع محالات عقلی در ساحت خیال سخن می‌گوید. این نوشتار با بررسی و تحلیل این مسئله از دیدگاه او، به بیان دو نظر در این‌باره می‌پردازد. نظر نخست با شواهدی از سخن ابن‌عربی مبتنی‌بر اختلاف فضاهای معرفتی و درنتیجه اختلاف موازین به‌کار گرفته شده در این ساحات، تقویت می‌شود. نظر دوم که مورد پذیرش این پژوهش است؛ مستند به عباراتی دیگر از ابن‌عربی  است. تعریفی که او از م...

از جمله مسائلی که از دیرباز در همة انحای نگرش تفسیری و در همة اعصار تا امروز، معرکة آرای مفسّران قرار گرفته است، وجه ارتباط هدایت قرآن کریم به متّقین می‌باشد. قرآنی که حکمت نزول آن هدایت عالمیان معرّفی شده، به چه علّت در آیة دوم سورة بقره هدایت آن به متّقین نسبت داده شده است؟ منظور از هدایت و متّقین در این آیه چیست؟ آیا این نسبت دالّ بر انحصار هدایت قرآن به متّقین است؟ نظرات مختلف مفسّران را به دو بخش ا...

موضوع معناشناسی و تبیین رابطۀ «لفظ» و «معنا» همواره در اندیشة عرفانی مطرح بوده است؛ البته در همین زمینه، مفسّران و بلاغیون نیز هریک به شیوۀ خاص خود به استقبال موضوع رفته‌ و از جایگاه خود مباحث مهمی دراین­باره مطرح کرده‌‌اند، امّا در ساحت عرفان، معنا‌شناسی متلازم با طرز تفکر ویژۀ عرفانی است و از علل و اسباب نظری خاصی برخوردار است. دراین­میان، آثار عین‌القضات و شیوۀ طرح موضوع در این آثار از اهمیّت ب...

جامعه شناسی از اروپا به آمریکا کوچ کرده است و در آمریکا، هویت آمریکایی به خود گرفته است؛ از جمله حوزۀ ملی تحقیقاتی جامعه شناسی، جامعه شناسی معرفتی است که متأخرترین حوزۀ جامعه شناسی را تشکیل می دهد و جامعه شناسی معرفتی آمریکایی نیز یک نوع جامعه شناسی معرفتی خاص است که سیاست گذاری خاص فرهنگی و ارتباطی را ایجاب می کند. این نوشتار به دنبال شناخت جامعه شناسی معرفتی آمریکایی است و می خواهد به شناخت س...

با توجه به اینکه یکی از مشکلات مهم عصر ما بحران هویت اجتماعی و فقدان معنویت است، امروزه تربیت اجتماعی به عنوان یکی از ساحت های تربیت مورد توجه جدی اندیشمندان علوم تربیتی قرار گرفته است. تربیت‏یافتگی اجتماعی انسان سبب غلبه فرد بر خودمحوری در زمینه های معرفتی، ارتباطی و عاطفی می شود. یعنی انسان ها حال و وضع، شناخت، اطلاعات، علایق و رفتار خود را ملاک و معیار قضاوت قرار نمی دهند بلکه سعادت خود را د...

از جمله مسائلی که از دیرباز در همه انحای نگرش تفسیری و در همه اعصار تا امروز، معرکه آرای مفسّران قرار گرفته است، وجه ارتباط هدایت قرآن کریم به متّقین می باشد. قرآنی که حکمت نزول آن هدایت عالمیان معرّفی شده، به چه علّت در آیه دوم سوره بقره هدایت آن به متّقین نسبت داده شده است؟ منظور از هدایت و متّقین در این آیه چیست؟ آیا این نسبت دالّ بر انحصار هدایت قرآن به متّقین است؟ نظرات مختلف مفسّران را به دو بخش ا...