ترکیب از جمله مقوله هایی است که بسیاری از زبان شناسان از دیرباز مورد توجه و مطالعه قرار داده اند. شاید زایابودن این فرایند، دلیلی موجه برای این امر در بسیاری از زبان ها، از جمله فارسی است. از آنجا که این نوع واژه ها هم در زبان محاوره، توسط عامۀ مردم و هم توسط صاحب نظران ساخته می شوند، زبان فارسی می تواند از این امکانِ موجود بهرۀ کافی ببرد و بسیاری از نیازهای خود را جهت یافتن برابر نهاد های مناسب...

مجله پژوهش های زبان شناسیسال چهارم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1391/8/ 1392/3/ 1392/4/ 19- 1391تاریخ وصول: 11تاریخ اصلاحات: 18تاریخ پذیرش: 6صص [email protected] * استادیار زبان شناسی دانشگاه اصفهانمفهوم عامل در واژه های مشتق زبان فارسی*عادل رفیعیچکیدهنوشته حاضر به مسئله منشأ مفهوم عامل در واژه های مشتق از وندهای مشهور به اسم عامل ساز در زبان فارسی می پردازداین منظور ابتدا سه رویکرد عمده به...

کودک 4 ساله مبتلا به نابینایی مادرزادی لبر، به دلیل مشکلات شدید گفتاری، به کلینیک گفتار درمانی ارجاع داده شد. در ارزیابی، تمایز قابل توجهی بین توانمندیهای زبان درکی و زبان بیانی به نفع زبان درکی مشاهده شد. اختلالات رفتاری نظیر لجبازی، وابستگی به اشیا و همچنین حرکات کلیشه ای در بیمار موجب ارجاع وی برای معاینات روانپزشکی شد که برای کوتاه مدت دارو تجویز شد. از آنجایی که مشخص شد کودک قادر به درک و ...

در نظریه دستور زبان نقش گرای نظام مند هالیدی، استعاره دستوری یکی از ابزار تولید معنی در سطح تجربی می باشد که با استفاده از منابع بالقوه بیان معانی می تواند با برگردان سطح معنا شناختی به سطح دستوری و نحوی زبان، معانی فرایندی زبان از طریق فعل را به صورت جسم در قالب اسم بیان کند. تحقیق حاضر تلاشی است برای مقایسه اینکه فراوانی استفاده از استعاره دستوری به چه نحو در اقتباس سینمایی اثر پدیدار می گردد...

چکیده پژوهش حاضر به مطالعه فرایند تبدیل در زبان فارسی در چارچوب کی فر(2005) می پردازد. هدف از این پژوهش توصیف انواع فرایند تبدیل در زبان فارسی است. بدین منظور ابتدا فهرستی از واژه هایی که به بیش از یک مقوله تحوی تعلق دارند از فرهنگ لغت صدری افشار و همکاران (1381) استخراج شده و بر اساس نوع مقوله نحوی شان گروه بندی می شوند. پس از قرار دادن واژه ها در 6 گروه، هر گروه به صورت جداگانه مورد بررسی قرا...

خواجه شمس الدین محمد مشهور به حافظ شیرازی، یکی از شاعران بی بدیل ادب پارسی است، که اشعارش سال ها ورد زبان عارف و عامی بوده و می توان گفت شعر کمتر شاعر ایرانی به وسعت اشعار حافظ در میان مردم رواج یافته است. حافظ در عرصة انتخاب و کاربرد واژه ها و ترکیب های خاص نیز، شاعری مبدع بوده و نه تنها برخی واژه ها را در شعر خود در معنی خاصی به کار برده؛ بلکه ترکیب هایی نیز ساخته است که حاصل ذهن پویا و خلاق ...

این مقاله عمدتاً مطالعه ای در راستایساختواژهزایشی است که در آن ضمن معرفی نظریات ساختواژی دو تن از پیشگامان این مکتب یعنی هله و اروناف به تحلیل دستگاه واژگان زبان فارسی در چارچوب نظریات فوق می پردازد. مقاله حاضر با ارائه مواردی از زبان فارسی در ردّ نظریه تکواژ بنیاد هله، نتیجه می گیرد که اگرچه نظریه واژه بنیاد اروناف نظریه ای صائب تر می باشد  ولی از نظر ویژگی های قواعد واژه سازی از دید اروناف، مطا...

کودکان در روند فراگیری زبان مادری، وقتی برای مفهومی واژه ای یاد نگرفته اند یا واژة فراگرفته شده را به خاطر نمی آورند گاهی خودشان برای آن مفهوم واژه میسازند. مطالعة حاضر به بررسی مواردی چند از این واژه سازیها در سنین پیش از دبستان میپردازد. داده های زبانی مورد مطالعه شامل شصت واژه تولید شده توسط دختری فارسی زبان است که از سن دو سال و شش ماهگی تا پنج سالگی او جمع آوری شده است. نوواژه های او واج ن...

تنوع واژه های مشدد و فراوانی آن ها در گفتار حاکی ازآن است که به طورقطع و بدون تردید، «تشدید» درگفتارظاهرمی شودوسخنگویان زبان فارسی بروجودآن علم دارند. دلیل بارز این امر آن است که فارسی زبان ها چه کوچک و چه بزرگ، تشدیدرابه صورت سیستماتیک تولید می‌کنند و در تولید آن با هیچ مشکلی روبرونیستند. اما آیا علامت تشدیددرنوشتارعاملی برای روان خوانی وصحیح خوانی کلمات و واژه های مشدد به حساب می آید، جای ت...