بر اساسی همه منابع دستوری زبانهای ایرانی میانه غربی و شرقی، برای بیان مفهوم فعلی مجهول سه امکان متفاوت وجود داشت: الف : پیوستن تکواژ صرفی به ماده مضارع فعل که معمولاً برای ساخت فعل مضارع مجهول و در پاره ای از موارد برای فعل ماضی جعلی مجهول به کار می رفته است

نوشتار حاضر مسئله غایتمندی و نتیجه‏ گرایی اخلاقی را می‌کاود. به نظر برخی متفکران، این نگاه مستلزم سلب عنوان اخلاقی از فعل شده است و لذا معتقدند در صورتی فعل، عنوان اخلاقی پیدا می‏کند که فارغ از نتیجه و غایت آن صرفاً به عنوان یک وظیفه انجام شود. اما به نظر نگارنده، نگاه نتیجه‏ گرایانه به انجام فعل اخلاقی، مستلزم سلب عنوان اخلاقی از آن نخواهد شد و از طرفی مشوق و محرّک انجام فعل اخلاقی می­شود. در نگ...

واقع گرایان نسبت به قوانین طبیعت و فعل الهی خاص با این مسأله رو به رو هستند که خداوند چگونه در روی دادن رخدادهای طبیعی که از قوانین طبیعت حاصل می شوند، نقش علی دارد. در پاسخ به این مسأله، مدافعان نظریه ی فعل الهی غیرمداخله گرایانه استدلال می کنند که خداوند در پدید آمدن رخدادهای طبیعی نقش علی دارد، اما فاعلیت وی مستلزم نقض قوانین طبیعت نیست. ازسوی دیگر و در الهیات نوصدرایی، درحالی که علل طبیعی ن...

  وجود فعل مرکّب و تعیین ملاک هایی روشن برای تشخیص این نوع فعل از گروه های فعلی و افعال ساده یکی از جنجال برانگیزترین مباحث دستور؛ بخصوص در سال های اخیر بوده است. نویسنده ضمن اشاره و پاسخ‌گویی به برخی از شبهات موجود در ماهیت آن، کوشیده است دایره افعال مرکب فارسی را از آنچه معتقدان عدم گسترش پذیری فعل مرکب بدان قایلند،وسیع تر گرداند و با تحلیل ساختار این نوع فعل از دیدگاه معنا وصرف، به شناسایی هر...

مقدمه: قصور پرستاری، در اغلب موارد موجب صدمه به بیمار در فرآیند مراقبت و درمان می‌گردد؛ به‌طوری‌که می‌تواند آسیب‌های جدی به سلامت بیمار وارد نماید. همچنین این قصور دارای دو جلوه است: یکی به‌صورت «فعل» محقق می‌گردد و دیگری ناشی از «ترک فعل» پرستار است. روش کار: مقاله حاضر با رویکردی تحلیلی- توصیفی، با بررسی یک نمونه عملی (پرونده بیمارستان خمینی‌شهر که منتهی به صدور حکم محکومیت با حبس‌های طولانی‌...

مقالة حاضر می‌کوشد تا در چارچوب برنامة کمینه‌گرا (Chomsky, 1995, 2000, 2001a-b)، اختیاری‌بودن فرایندی را در فارسی تبیین نماید که به‌موجب آن، فعل در جملات پرسشی آری ‌ـ‌ نه، ضمن ابقا در جای اصلی خود، قادراست به جایگاه آغازین جمله نیز جابه‌جا شود تا تعبیر پرسشی جمله را فراهم سازد. در این راستا، نخست تصریح می‌شود که اختیاری ‌بودن پیش‌گذاری فعل در جملات پرسشی آری ‌ـ‌ نه در زبان فارسی متضمن نوعی تناق...

اکثر فقها بر آنند که قتل ناشی از ترک فعل برای تارک فعل، از روی عمد و در فرض توانایی، ضمان­آور است؛ فقها قتل ناشی از ترک فعل را در ذیل، قواعد فقهی همچون قاعده ی لاضرر، احسان و تسبیب مورد مطالعه قرار داده اند و اقوال مختلفی در این خصوص وجود دارد؛ اما با توجه به تحولاتی که در ادوار قانونی که در حقوق ایران به وجود آمده است، هیچ گونه مقرره ای در زمینه­ی مسؤولیت کیفری تارک فعل به طور شفاف و واضح وجود...

در این مقاله پس از بررسی فعل های معینِ زبان فارسی به عنوان واژه هایی که دستخوش فرایند دستورشدگی شده اند، آنها را با توجه به مختصه های دستوری چون نمود، وجه، جهت و زمان به فعل های معین نمود نما، وجه نما، جهت نما و زمان نما تقسیم می کنیم.همچنین گروه فعل معین را ضمن معرفی مقوله های نمود و جهت و با توجه به فرضیه فعل معین دو جزئی به دو گره نمود و جهت شکسته و برای این مقوله های نقشی گره ای مجزا در سلسل...

ساخت فعل یکی از مهمترین مقوله های دستوری در زبانهای ایرانی است. مقایس? ساخت فعل در زبانها و گویشهای ایرانی می تواند بیانگر پیوند این زبانها و بستگی آنها به یک شاخ? زبانی، یعنی زبانهای ایرانی باستان باشد. بنابراین هدف از انجام این پژوهش، یکی بررسی چگونگی ساخت فعل در زبان بلخی و دیگر حصول به این نتیجه است که آیا ساخت فعل در این زبان با دیگر زبانهای ایرانی میانه از هماهنگی و ارتباط کافی برخوردار ه...