یکی از مهم‌ترین مسائل در حماسه‌ و‌ عرفان، مضامین یا مؤلفه‌های مشترکی‌ است که در این دو وجود دارد. تا آن‌جا که می‌توان گفت این مؤلفه‌ها موجب پیوند میان حماسه و عرفان می‌شوند. یکی از مهم‌ترین این مسائل، سفر قهرمان است؛ قهرمانی که از شخصیت‌های اصلی حماسه و عرفان محسوب ‌می‌شود و در آثار حماسی و عرفانی فارسی جایگاه والایی دارد. او برای رسیدن به اوج قدرت و مقام والای خویش ابتدا باید خطر کند و با اراد...

یکی از مهم‌ترین مسائل در حماسه‌ و‌ عرفان، مضامین یا مؤلفه‌های مشترکی‌ است که در این دو وجود دارد. تا آن‌جا که می‌توان گفت این مؤلفه‌ها موجب پیوند میان حماسه و عرفان می‌شوند. یکی از مهم‌ترین این مسائل، سفر قهرمان است؛ قهرمانی که از شخصیت‌های اصلی حماسه و عرفان محسوب ‌می‌شود و در آثار حماسی و عرفانی فارسی جایگاه والایی دارد. او برای رسیدن به اوج قدرت و مقام والای خویش ابتدا باید خطر کند و با اراد...

معنویت اکولوژیک به مفهوم باز‌شناختن حقیقت الهی در نظام طبیعت است. شاعر سبز، پس از دریافت ادراکات حسی از طبیعت، به وصف تقدس پدیده‌های آن با در‌نظر داشتن رویکرد قدسی و عرفانی در اشعار خود می‌پردازد. در میان عناصر و پدیده‌های طبیعت، "آب" یکی از پرکاربرد‌ترین عناصر در میان سروده‌های ادبی محسوب‌می‌شود. جایگاه محوری این عنصر ارزشمند، کاربرد خداباورانه اکولوژیک در اشعار طبیعت‌گرا/بوم‌گرا را به‌ خود اخ...

از جملۀ شخصیت‌هایی که روایت اقوالش را در تفاسیر مختلف شیعیان و عامۀ مسلمانان می‌توان بسیار دید، امام جعفر صادق (ع) است. عالمان شیعی به‌طبع با نظر به جایگاه آن امام و حجم بسیار روایاتش آراء او را در کتب تفسیری خود بسیار بازنموده‌اند. بااین‌حال، روایت اقوال تفسیری امام صادق (ع) اختصاصی به مفسران شیعی ندارد. از میان مفسران عامه بیش از همه گرایندگان به تصوف و پدید آورندگان تفاسیر عرفانی به نقل روای...

صراط مستقیم یکی از موضوعات چالش‎برانگیزی است که پیوسته در حوزه‌های مختلف، مورد توجه محققان، صاحب‌نظران و مفسران بوده است. در این میان، محیی‌الدین عربی و عارفان پس از او عنایت ویژه‌ای به این موضوع، نشان داده‎اند. هدف این مقاله، تحلیل دیدگاه‌ عرفانی ابن‏عربی و برخی از شارحان نظریه‏های عرفانی او دربارة صراط مستقیم است که با توجه به رویکرد عرفانی به آیۀ 56 سورۀ هود مطرح شده است. این تحقیق به صورت ت...

برخی از محققان تلاش کرده اند تا، با انجام دادن آزمایش ها و بررسی های لازم، تحقق تجربۀ دینی و عرفانی را از طریق مصرف داروهای شیمیایی به اثبات رسانند. وینرایت، با تمایز گزاردن میان تجربۀ عرفانی وحدت گرا و خداباور، و با توجه به پژوهش های انجام شده توسط کلارک، پنک، و هیوستون و مسترز، بر این باور است که هرچند داروهای روان نما می توانند نوعی تجربۀ عرفانی وحدت گرا به وجود آورند، ولی نمی توانند تجربۀ ع...

پیدایی تجربه های (شبه) عرفانی در پی مصرف داروهای روان نما (توهم زا) یکی از مستندات مهم کسانی است که اعتبار معرفتی (حجیت) تجربه های عرفانی (مکاشفات عرفانی) را  نفی کرده و با تمسک به آن مدعی شده اند که تجربه های عرفانی همواره ممکن است برخاسته از حالات نابهنجار فیزیولوژیک صاحبان این گونه تجربه ها باشد و از این رو، این تجربه ها اعتباری ندارند و نمی توان واقع نمایی آن ها را تضمین کرد. در این مقاله ...