این مقاله جستاری تحقیقی دربارۀ بررسی روان کاوی شخصیت های رمان سمفونی مردگان، اثر «عباس معروفی»، است. عباس معروفی نویسندۀ داستان های روان شناختی نو است؛ قصه ای که در ادبیات انگلیسی به نام «قصۀ جریان سیال ذهن» یا «تک گفتاری درونی» خوانده می شود. عباس معروفی با گریز به خاطرات کودکی و گذشتۀ شخصیت های داستانش، هم چون یک روان کاو، به بررسی مشکلات و تعارضات درونی آن ها می پردازد. هدف این مطالعه تحلیل ...

این مقاله جستاری تحقیقی دربارۀ ساختار گزاره های شاعرانه و چگونگی کارکرد هنری آن ها در شعر فروغ فرخزاد است. بخش اول مقاله به طرح مباحث نظری دربارۀ کارکرد گزاره ها یا واحدهای گفتاری پایه اختصاص دارد. شیوۀ ارائۀ بحث ها در این بخش به نحوی است که ضمن تأملی انتقادی بر مباحث مطرح شده در معانی و بیان کلاسیک دربارۀ خبر یا واحد گفتاری پایه، دستاوردهای مطالعات ادبی معاصر را به ویژه در زبانشناسی، نظریه شعر...

پژوهش حاضر جستاری است در خصوص اسرار لفظی و معنوی ذکر شریف «لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله» که به اعتقاد اکثریّت دانشمندان شیعه و اهل سنّت از بهترین و مفیدترین اذکار برای یک مسلمان می باشد. پژوهشگر با شناختی که در زمینه علوم قرآن و حدیث دارد، با بهره گیری از قرآن و عترت که دو یادگار گرانبهای به جا مانده از پیغمبر اکرم (ص) است، سعی در اثبات مدّعای خود دارد. در زمینه اعجاز عددی «لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله» تحقیقات زیادی شده ک...

اسلام­گرایی به مثابه هویت­سیاسی نوین در عصر پهلوی علیرضا کلانتر مهرجردی[1]- حسین صولتی[2] تاریخ دریافت: 7/11/1396  تاریخ پذیرش:23/12/1396   چکیده: فهم هویت ­سیاسی در مواجهه قدرت سیاسی و نیروهای اجتماعی در ایران مساله­ای است که منظری بر فهم تحولات سیاسی اجتماعی جامعه ایران می­گشاید. با شکست مشروطه و خفقان سیاسی ناشی از حاکمیت پهلوی اول، دغدغه هویت ­سیاسی به محاق رفت. پس از استبداد رضاشاهی، دوره...

قرآن کریم، کتاب هدایت بخش آسمانی، زیبایی ها و لطایف بسیاری را در خود گنجانده است تا آنجا که می توان گفت به دلیل داشتن ویژگی های بی بدیل، یک کتاب فوق بشری و فرا زمانی است. این کتاب، آکنده از ظرافت های ادبی و جنبه های زبانی و سبکی است. جستار حاضر نیز، از رهگذر سبک شناسی با سطوح مختلف فکری، زبانی و ادبی و با روش توصیفی- تحلیلی، به واکاوی و تحلیل سبک سوره ی مبارکه ی مرسلات که یکی از سور مکی به شمار...

خداوند در قرآن انسان را خلیفه خود خوانده است. در حقیقت می توان گفت که این اصطلاح بر گروهی از انسان ها به صورت تشکیکی اطلاق می شود، این است که شامل پیامبر اکرم (ص)، سایر انبیاء، ائمه معصومین(ع) و اولیای دیگر می شود. در حقیقت هر انسانی بالقوه خلیفه خداست، ولی به فعلیت رسیدن این قوه، بستگی به تلاش فرد و توفیق حق دارد. پژوهش حاضر در صدد است به روش توصیفی-تحلیلی با بهره گیری از آیات قرآن و با رجوع ب...

بررسی نحوة مواجهة ناگارجونه با مسئلة خدا و شناخت او نشان می دهد که توسل به دیدگاه های الاهیاتی ای چون خداباوری، الحاد، لاادری گرایی، و وحدت وجود نمی تواند برداشت درستی از دیدگاه مکتب مادهیمیکه در باب وجود خداوند را فراروی ما نهد. ناگارجونه در پی آن است با تحلیلی نقادانه به سراغ تصوری برود که عامة مردم از مفهوم خدای شخصی دارند. این مقاله می کوشد براهین ناگارجونه را به شیوة فلسفة دین نظام مند کند...

امروزه، بحث درباره «اسلامی کردن» علوم انسانی به یکی از چالش برانگیزترین مباحث در آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است؛ به نحوی که در حال حاضر، گسترش این رشته ها منوط به پاسخ به «چیستی» و «چگونگی» «علوم انسانی اسلامی» است. نظر به اینکه یکی از رویکردهای کلیدی برای ورود به چنین گفتمانی تبیین مبانی معرفتی چنین رویکردی می باشد. مقاله پیش رو در پی آن است که با واکاوی مبانی معرفتی در یک نمونه ...

تفسیر عرفانی، گرایشی ویژه از تفسیر قرآن است که براساس آموزه های عرفانی وذوقی ومبانی سیر وسلوک ویژه ای- که از طریق کشف وشهود باطن به دست می آید-استوار است واز این راه مفسّر به بیان بطون و لایه های پنهان آیات می پردازد. از نگاهی دیگر، تفسیر عرفانی، نوعی تأویل است. گرایش ونگرش عرفانی امام خمینی(ره) در تأویل قرآن بر یک اصل بسیار مهم استوار است و آن تطابق کتاب تدوین الهی با کتاب تکوین است. از نگاه ای...

مقاله حاضر، در واقع پژوهشی درباره نسخه خطی روزمه خسروان پارسی می باشد. در این مقاله، برآنیم تا نسخه خطی مورد نظر را، از جنبه های گوناگون تاریخ نگارانه، مورد کند و کاو و بررسی قرار بدهیم. بررسی روش و بینش تاریخ نگاری وقار شیرازی، ارایه تحلیل کاملی از قسمت دیباچه کتاب مورد نظر از جمله کارهایی است که سعی شده در این بررسی مورد توجه قرار بگیرد. همچنین ارایه اطلاعاتی در زمینه شرایط فکری زمانه ای است ...