نظریه «عقلانیت‌ وحیانی» و نقش آن در توسعه و تعالی علوم بشری، از ابتکارات آیت‌الله جوادی آملی شناخته می‌شود. این مدل اسلامی، به‌مثابه روشی جامع در تولید و تکامل معرفت علمی، در مقابل الگوی عقلانیت مدرن غربی بر آن است تا با تلفیق و استفاده متوازن از عقل و نقل، زمینه رشد و تکامل انسان را از طریق تعالی علوم فراهم آورده و به این وسیله، بهروزی و سعادت دنیوی و اخروی او را تأمین نماید.در این پژوهش تلاش ...

در تمام طول تحول تاریخی در قلمرو اندیشه سیاسی ، همه اندیشمندان و فلاسفه خواهان عقلانی کردن سیاست بوده اند. عقلانی کردن دولت و سیاست فرآیندی جمعی و نیازمند گسترش شبکه ارتباطات ذهنی و استدلالی است. منظور از عقلانی شدن سیاست ،گسترش گفتگو به جای اجبار است. شاخص اصلی عقلانی شدن سیاست و دولت را می توان بطور کلی در گسترش عرصه عمومی جامعه به عنوان عرصه چند ذهنی و افسون زدایی از سیاست و محل برخورد ان...

تدقیق برآوردهای موجود از تبخیرتعرق یکی از مسائل بنیادی در برنامه‌ریزی آبیاری و مدیریت منابع آب است. در این پژوهش دو روش در  برآورد تبخیرتعرق گیاه نیشکر در واحد امیرکبیر اهواز مورد استفاده قرار گرفت. در رهیافت اول دو جزء تبخیراز خاک و تعرق از گیاه به صورت تفکیک شده با استفاده از روابطی مبتنی بر شاخص گیاهی NDVI مستخرج از تصاویرسنجنده MODIS  محاسبه شده و سپس جهت محاسبه تبخیرتعرق گیاه، مورد استفاده...

مقاله حاضر به بررسی تأثیر بلندپروازی غیر عقلانی در گرایش به سوء مصرف مواد مخدر در مراکز درمان و بازتوانی اعتیاد می پردازد. این پژوهش که به نوبه خود آزمون یک نوآوری نظری است به روش پیمایشی و با حجم نمونه 218 نفر شامل 168 نفر مراجعه کنندگان به مراکز درمان و بازتوانی اعتیاد و 50 نفر گروه کنترل اجرا شده است. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که بلندپروازی غیر عقلانی در گرایش به سوء مصرف مواد مخدر مؤث...

جستار پیش­رو، با طرح چالشی بر تکثّر براهین و ادلة اثبات خدا، رهیافت­هایی برای امکان تکثّر و فراوانی براهین و ادلّه پیش می­نهد. در این مقال، بر اساس آموزه­های فلسفی و منطقی سنت اسلامی، قاعده­ای طراحی می­گردد که بر اساس آن، بر مطلوب واحد، برهانی بیش نمی­توان داشت. بنابراین، فراوانی براهین اثبات خدا، که در گزارشات فیلسوفان آمده است، با این قاعده، به چالش کشیده می­شود. راه­کارهای برون­شد از این دشواره...

    علم کلام در سیر تطوّر تاریخی خود، همواره با رویکردهای مختلفی مواجه بوده است. یکی از رهیافت‌های مشهور در کلام شیعی، رویکرد عقل‌گرایی فلسفی است. در مکتب «کلام فلسفی»، مسائل و دعاوی کلامی با استفاده از وجودشناسی و بهره‌گیری از قواعد و اصطلاحات فلسفی، در قالب روش برهانی تقریر و تبیین می‌شوند. دیدگاه رایج، شکل‌گیری و تأسیس این مکتب را در قرن هفتم توسط خواجه نصیرالدین طوسی می‌داند؛ لیکن ما دراین ن...

صاحب نظران براى تکامل شناخت و مدیریت منابع انسانى سازمان، سه رخداد برجسته را در سیر تاریخ تحول دانش مدیریت ضرورى دانسته اند: نهضت روابط انسانى; جنبش مدیریت کیفیت جامع و رهیافت اقتضایى به مدیریت. این سه رخداد برجسته حاکى از آن است که هر چه شناخت نسبت به انسان بیشتر شود، سبک مدیریت نیز تغییر مى کند. بررسى سیر تحول دانش مدیریت در جهان نیز نشان مى دهد که پیشرفت در ابعاد گوناگون آن، نزدیک شدن به ارز...

رابطه‌ی عقل و دین به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مباحث کلامی و کُهن‌ترین چالش‌های فکری در میان فلاسفه، متکّلمان، حکیمان و فقیهان مسلمان (و حتی غیر مسلمان) موضوعی است که هم چنان مهمّ‌ترین مشغله‌ی فکری و فلسفی در حوزه‌ی زندگی اعتقادی، اخلاقی و سیاسی- اجتماعی به شمار می‌رود. به لحاظ تاریخی پیدایش فِرَق مختلف در قلمرو تمدن اسلامی قبل از هر چیز ریشه در رویکردهای عقلانی به دیانت و به عبارتی دیدگاه‌های آنان نس...

عدالت به عنوان یکی از مهم‌ترین اهداف و ارزش‌های حاکم در اقتصاد اسلامی، در اسلامی بودن نظام مالی نقش بسزایی دارد. نظام مالی هنگامی عادلانه است که در سه سطح مبدأ (امکانات و فرصت‌های اولیة مالی)، فرایند (رابطه‌ها و فرایندهای مالی) و نتیجه (وضعیت نهایی و نتیجة عملکرد نظام مالی) منطبق بر عدالت باشد. در این میان، تحقق عدالت در رابطه‌ها و فرایندهای مالی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله تلاش...

در این مقاله، به دنبال بررسی ارتباط نهادها با پدیده نفرین منابع در کشورهای منتخب خاورمیانه و شمال آفریقا با محوریت نقش نفوذ رانتی در تعمیق اثر ناکارآیی نهادی بر نفرین منابع بوده­ایم. برای تبیین و بررسی پدیده نفرین منابع، رویکردهای متفاوتی وجود دارد، به­گونه­ای که ادبیات تحقیق در مورد این موضوع، بسیار گسترده و وسیع است. در این میان، رویکرد تحلیل نهادی از مزیت­ جامع بودن و ایجاد امکان قیاس تطبیقی...