لوسین گلدمن (1913-1970م) پژوهشگر سرشناس در حوزه جامعه شناسی ادبیات و جامعه شناسی رمان است. وی با پیروی از نظریه کارل مارکس به بررسی ارتباط اثر ادبی با جامعه پرداخت؛ پس از آن حوزه پژوهش های جامعه شناسانه خود را به جامعه-شناسی رمان منحصر کرد و روش جدیدی را در پیش گرفت و آن را ساختگرایی تکوینی نامید. گلدمن در روش خود در پیِ برقراریِ پیوندی معنادار میان فرم ادبی و مهمترین جنبه های زندگی اجتماعی بود. ...

نقد ادبی فمینیستی، یکی از انواع روی کردهای نقدی است. منتقدان این نحله ی فکری معتقدند بر ادبیات، هنجارهای مردانه حاکم است و تجربیات، خواست ها، علایق و عواطف زنان در زیر نقاب این هنجارها رنگ باخته و بی اهمیت جلوه داده شده اند، لذا قصد دارند تا با بررسی و تحلیل دوباره ی آن با نگرشی دیگرگونه این سنت های ادبی مردسالارانه را آشکار سازند تا از این طریق بیان دارند که چگونه متون ادبی از تمایزات جنسی در ...

هدف این پژوهش استخراج مؤلّفه­های زنانه­نگاری مؤثّر در سبک نگارش رمان کوچۀ اقاقیا نوشتة راضیه تجّار است. نتایج اولیّه نشان می­دهد که این مؤلّفه­ها عبارتند از: زبان زنانه، عواطف زنانه و مسائل فرهنگی مربوط به زنان در این رمان. زبان زنان در این رمان دارای تکرار کلمات یا اجزای جمله برای تشدید و تأکید بر حسّ عاطفی مورد نظر است. بیشتر زنان این رمان از گفتارهای قطعی می­پرهیزند و در گفتار اغلب آنها نوعی تعریض...

رمان تاریخی نه رمانی است که دربر گیرنده‌ی روایتی ساده و دم‌دستی از وقایع و مواد خام یک دوره تاریخی باشد.لوکاچ بر آن است که رمان تاریخی، عصاره‌ی انتزاع شده‌ی تاریخی است که جامعه‌ای از سر گذرانده. تاریخی که از خلال جریان‌های زندگی مردم عادی بازسازی شده و سعی در زنده کردن آن دسته از گرایشات مهم تاریخی دارد که برآیند ستیزشان، وضعیت کنونی جوامع را رقم زده است. موضوع رمان تاریخی نه روایت تاریخ از نگا...

یوسف السباعی (1917 م - 1978 م) یکی از داستان نویسان معاصر مصری است. او در رمان «أرض النفاق» ظلم و ستم و خفقان عصر خود را دریافت و همانند رمان نویس رئالیستی، زندگی واقعی جامعه ی بشری، مسائل و مشکلات موجود در جامعه مصر را ترسیم کرد. سباعی در داستان خود قضاوت نمی کند، کار او بیان واقعیت است. از این رو، این رمان نویس نه تنها از گرایش های علمی و اخلاقی عصر خود غافل نیست بلکه به نوعی دایره المعارف تب...

رمان با تجربه­­ انسانی همراه با تخیل،  سر و کار دارد و از طریق توالی حوادث بیان می­شود و در آن گروهی از شخصیت­ها در صحنه­ مشخصی شرکت دارند. در رمان­های معاصر با وجود تحولات تازه،  ردپای مردسالاری و زنان گرفتار خشونت،  به وضوح دیده می­شود. مقاله­ حاضر به بررسی خشونت علیه زنان در رمان پریچهر نوشته مرتضی مودب­پور با بهره­گیری از تئوری­های نقد ادبی فمینیستی می پردازد. تکنیک  به کار رفته در این پژوه...

این مقاله می کوشد شیوه واکنش و دریافت افراد دین دار را در رمان های مصطفی مستور توضیح دهد. برای پاسخ به این پرسش، سه رمان اصلی مستور با نام های «روی ماه خداوند را ببوس»، «استخوان خوک و دست های جذامی» و «من گنجشک نیستم» با روش «نظریه مبنایی» واکاوی شده است. یافته های به دست آمده از رمان ها نشان می دهند که افراد در مواجهه با تجربیاتی چون «مرگ» و «رنج بشری» خود را در برابر پرسش هایی از معنای زندگی ...

نوشته حاضر کندوکاو مفهوم هویت است، بررسی امکان شکل پذیری هویت کانادایی در ساحتی پسا استعماری. ادبیات و به ویژه رمان همواره بستری مناسب برای چنین جست وجویی است. در همین راستا، رمان بانوی پیشگو، سومین رمان مارگارت اتوود که نخستین بار به سال 1976 منتشر شد در این جا بحث می شود. این رمان در دوره ای نوشته شده است که پرسش هویت نه تنها مسئله روز نویسندگان و روشنفکران کانادا که دغدغه مردم و دولت کانادا ...

رمان اجتماعی به دلیل ترسیم واقع­گرایانة مسائل، قادر به بازتاب واقعیت­های جامعه است. رمان «فئران أمی حصة» نوشتة سعود السنعوسی، به نحوی واقع­گرایانه مسائل اجتماعی کویت را نشان می دهد. فرقهگرایی در این رمان محور اصلی حوادث داستان است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، ساختار اجتماعی و ادبی رمان و نقش هریک را در بازتاب واقعیت­های جامعه بررسی می­کند. ساختار اجتماعی رمان از گروه­های اجتماعی مختلف تشکیل...