سید حسن غزنوی از گویندگان توانای قرن ششم هجری است. دیوان وی نخستین بار در سال 1328ش. به تصحیح محمّدتقی مدرّس رضوی، منتشر شده است امّا به علّت استفاده از نسخه های مغلوط و متأخر، اغلاط، تصحیف ها و افتادگی های بسیاری در آن راه یافته است. موضوع این رساله تصحیح مجدّد دیوان این شاعر است که به روش انتقادی و بر اساس 9 دستنویس دیوان (4 نسخ? اصلی، و 5 نسخ? معین) و 10 سفینه و جنگ خطّی انجام گرفته است. رساله شام...

بخش دوم از مقالة شادروان استاد سید ضیاء الدین سجادی که بخش نخست آن در شمارة پیشین به اطّلاع خوانندگان گرامی رسید، اختصاص به معرفی ویژگی‌های سبک دو شاعر برجستة دیگر از قرن ششم یعنی انوری و جمال الدّین اصفهانی دارد. در این بخش ابتدا بارزترین ویژگی‌های سبک انوری در قصائد، غزلیات و رباعیات از نقطه‌نظر کاربرد کلمات و ترکیبات، وزن اشعار، قافیه و ردیف و نیز محتوای اشعال وی و موضوعات اصلی مندرج در آن مور...

چکیده در این پژوهش به جایگاه نثر فیض¬محمدکاتب (1279ق-1349ق) در نثر فارسی دری افغانستان بر مبنای سراج¬¬التواریخ پرداخته شده است. هدف این پژوهش نمایاندن جایگاه نثر فیض¬محمدکاتب در نثر فارسی افغانستان در بین دیگر نثرنویسان و تأثیر وی بر آنها و ادبیات افغانستان می¬باشد. بحث و بررسی دربارۀ نثر فارسی افغانستان در سدۀ سیزدهم و چهاردهم به صورت علمی انجام نشده و بررسی نثر فیض¬محمدکاتب از آن روی اهمیت د...

در پی حمله و سلطه مغولان در ایران، ساختارهای سیاسی و بسیاری از مراکز اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی رو به نابودی گذاشت. مغولان بیابانگرد با روحیه و خصلت نظامی‏گری قدم در این سرزمین گذاشته و همچون پیشینیان ترک‏تبار حاکم بر ایران، پی به ضرورت بهره‏مندی از توان و تجربه دیوان سالاران ایرانی بردند. آنان برای تداوم حکومت‏شان با کمک این دیوان سالاران در صدد بازسازی کشور برآمدند. خاندان رشیدی از جمله مهم‏تر...

قرآنیان نام جریانی فکری است که با تکیه بر وحدت امت اسلامی و شعار بازگشت به قرآن، در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری، تحت تأثیر اندیشه های اصلاحی سید جمال الدین اسدآبادی و شیخ هادی نجم آبادی، توسط یکی از شاگردان ایشان به نام سید اسدالله خرقانی شکل گرفت و به وسیله دیگرانی همچون شریعت سنگلجی، یوسف شعار، برقعی، قلمداران و حسینی طباطبایی ادامه یافت. این گروه که قرآن را در بخش اعتقادات، کافی و بی نیاز از سن...

در قسمت ورودی شرقی مسجد جامع کبیر یزد دهلیزی با پلان مربع به مساحت تقریبی 50 متر مربع وجود دارد که در حاشیه مستطیل شکل دور زیر سقف آن کتیبه‌ی شعری عربی به رنگ آبی و خط ثلث بر روی گچ در یازده بیت، مورخ به سال 777 هجری نقاشی شده است. این کتیبه به علت گذشت زمان ساییده شده و قسمت هایی از متن آن از بین رفته است. ایرج افشار، با استناد به کتاب‌های تاریخ جدید یزد و جامع مفیدی، از کتب تاریخی قرن نهم هجر...

اخلاق یکی از مسائلی است که از دیرباز مورد توجه مردم و سخنوران بوده است و ترویج و گسترش فضایل اخلاقی را راهی برای رسیدن به سعادت و کمال دنیوی و اخروی دانسته اند. شاعران و نویسندگان نیز در آثار خود به این مسأله پرداخته اند. کمال الدین اسماعیل اصفهانی از شاعران بزرگ اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم می باشد، اگر چه دیوان این شاعر بزرگ، سرشار از مدحیات است، اخلاق نیز نزد وی جایگاه ویژه ای داشته است...