عبدالرحیم محمود از شاعران شهید معاصر فلسطینی است که با درک مشکلات جامعه و انعکاس آن در شعر خود، سعی دارد وجدان جامعه را تحریک و چهره¬ی واقعی صهیونیسم را بر ملا سازد. این شاعر نه تنها در حوزه¬ی ادبیات بلکه عملاً پا به میدان مبارزه با استعمار و اشغال گذاشت و تا رسیدن به درجه¬ی رفیع شهادت، استقامت و پایداری نمود. این پژوهش به بررسی حوزه¬های معنایی بارز و برجسته¬ی مربوط به مقاومت اختصاص دارد و حوزه...

تعهد مسأله‏ ای اساسی در حوزه¬ی کاربردشناسی ادبیات شمرده می‏شود، بگونه¬ای که کارکرد ادبیات، وامدار آن است، هر چند که برخی تعهد را محدود کردن ادبیات می دانند. تعهد به عهد و وفاداری اطلاق شده و تعهد در ادبیات وفاداری به مسائل انسانی، دینی، اجتماعی و ... است. شاعر و ادیب متعهد و بر اساس درک رسالت خویش به تولید اثر ادبی می¬پردازد و هیچ نظری به پاداش و تشویق های دنیوی ندارد. تاریخ آکنده از مظلومیت شی...

به دلیل آمیخته شدن مشاغل و کارهای اجتماعی سیاسی پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) به حرام و شبهه ، صوفیه از مشارکتهای سیاسی و اجتماعی دوری نموده و ارتباط با پادشاهان را نکوهش کرده اند . سوال این پژوهش این است که با وجود نکوهش ارتباط با پادشاهان ، رابطه معنایی با این قشر چگونه بوده است ؟ و آنان در آثار سنایی چه سیمایی داشته اند ؟ با توجه به اهدای «حدیقه الحقیقه» به بهرامشاه و مدح او واعوان و انصارش...

شعر و ادب عربی یکی از غنی ترین و گران بهاترین گنجینه های ادبیات جهان است که درزمینه های مختلف مانند حکمت و موعظه و اخلاق و روی هم رفته هر آنچه در ارتباط با زمینه های معنوی و فطری انسان ها می شد، آثار گران سنگی را به جامعه ی ادبی دنیا معرفی کرده است، تألیفات و آثار گوناگون درزمینه های یادشده، خود گویای این واقعیت است که نه تنها پیشگامان ادب ایران زمین حق مطلب را به خوبی ادا کرده اند، بلکه خردمند...

بهره‌­مندی از متون جنبی، چون فرهنگ­ها، جنگ­ها و سفینه‌­های شعری در تصحیح، جمع­‌آوری و ضبط صحیح اشعار، راه‌گشای مصحح است. یگانه چاپ اشعار قطران تبریزی به اهتمام حسین نخجوانی، دارای کاستی­ها و اشکالاتی در ضبط و نقائصی در تعداد ابیات است. در این جستار نگارنده سعی دارد در حد توان خود گوشه‌­ای از نقص­های این چاپ را رفع، و در تکمیل دیوان قطران نقشی ایفا کند. از این رو با بهره­‌گیری از برخی نسخ ...

سید حبیب الله زیتونی متخلّص به جدّی متولّد سال 1292ه.ش. از شاعران توانا در سرودن شعر سنتی با موضوع دینی ومذهبی است. ازاین شاعر معاصرعلاوه بر دیوان جدّی یا شبنم گل ها آثاری چون نسیم احساسات یا مسابقه ی نیّر با سعدی وحافظ، گردآوری اشعار لغت نامه دهخدا،گردآوری اشعار نوشته شده روی سنگ های حرم امام رضا(ع) وجلّد دوم دیوان به یادگارمانده که به چاپ نرسیده است. نگارنده در این پژوهش به نقد و تحلیل اشعار دیو...

اولیاحسین مغموم و عزت دروازی ازجمله شاعران بدخشانی هستند. در این مقاله نویسنده نخست طی روایتی به نحوۀ آشنایی خود با اولیاحسین و معرفی او پرداخته و در ادامه به‌اختصار شرح‌حالی از عزت دروازی ارائه کرده و نمونه‌هایی از اشعار او را ذکر کرده است. نویسنده در خلال آشنایی با اولیاحسین متوجه می‌شود که بخشی از دیوان اشعار او که در افغانستان ایجاد شده، موجود است. او در ادامه مخمسی از این شاعر را که در سال...

چکیده : ناصرخسرو در حوزه ی زبان و تخیل شاعری شاخص است. همین که وی شعر را در خدمت مدح قرار نداده، زبان شعری او را از زبان دیگر معاصرانش متمایز کرده است. وی گاه با استفــــــاده از هنجارگریزی واژه هایی مخالف با زبان هنجار ساخته که خاصّ اوست وگاه با افزودن قاعده ای بر قواعد زبان هنجار واژه هایی جدید ساخته است. ترکیبات تازه و بی سابقه در دیوان او فراوان است. در حوزه ی تخیل نیز ناصرخسرو در استفاده ...

«آ»، «الف»، «ا» و «ء (همزه)»اولین حرف الفبای زبان فارسی و عربی و نخستین حرف از حروف جمَّل و ابجد است. حرف «الف» در مقایسه با دیگر حروف الفبای فارسی، در ساخت تعابیر، ترکیب‌ها و مضامین ظریف ادب پارسی به‌کار می‌رود و یکی از پُرکاربردترین آن‌ها به شمار می‌رود. با بررسی کاربرد ادبی و هنری حرف الف در اشعار شاعران سبک خراسانی معلوم شد که در بیشتر اشعار این سبک، حرف الف مظهر و نشانة تنهایی، تجرّد، تفرّد، ذا...

کم توجهی محققان به سبک بازگشت به دلیل فقدان نوآوری و تکرار سبک پیشینیان، سبب ناشناخته ماندن بسیاری از شاعران این دوره و دیوان اشعار آن‌ها گشته است. اما بی شک کاوش در اشعار شاعران دوره بازگشت نیز خالی از فایده نبوده و بخشی از گنجینه ادبیات فارسی را بازنمایی می‌کند. محمد حسین وفای فراهانی، ادیب و شاعر متخلص به «وفا»، عموی قائم مقام اول و از سادات فراهان بود. وفای فراهانی از شاعر...