بررسی فعالیت ها و اقدامات دولت ها و حکومت ها در گسترش یک دین یا مذهب و یا ایجاد و گسترش فرهنگ و تمدن، اهمیت فراوانی دارد. در این میان اهمیت دولت سربداران، از نخستین دولت های شیعی امامی در ایران، به لحاظ نوع دین و مذهب، مکان جغرافیایی، آرمان ها و انگیزه های شروع قیام، دو چندان می باشد، تا جایی که می توان ادعا نمود تشکیل دولت صفویه و تغییر مذهب در ایران، ریشه در دگرگونی های مذهبی و فرهنگی داشت که...

هدف این مقاله بررسی مرزهای هویت عمومی درایران است. هویت عمومی درفرایند آموزش و قربانی کردن تقویت می شود. رویکرد نظری این پژوهش براساس نظرات برنهارد گیزن بنا شده است. این­تحقیق بااستفاده از روش موضوع گرا انجام گرفت. نژاد، زبان، قومیت، دین ومذهب عمده ترین شاخص های هویت آغازین و آداب، رسوم، مناسک، الگوهای رفتاری و خصوصیات فرهنگی از جمله مهم ترین شاخص های هویت سنتی هستند. دین تا عصرمدرن مهم ترین و ...

پس از جدایی افغانستان از ایران، این دوکشور به عنوان دو واحد مستقل سیاسی، همواره متأثر از جریانات و تحولات داخلی و دخالت های سیاسی و فرهنگی بیگانگان نتوانستند در عرصه های اجتماعی و به ویژه حوزه ی روابط فرهنگی به تعاملی هم سو و سازنده دست یابند. دامن زدن به اختلافات متعدد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به ناچار سطح روابط اجتماعی – فرهنگی دو کشور با وجود تمامی اشتراکات از دین تا فرهنگ و زبان را دچار لطم...

چکیده روش‌شناسی علوم وابستگی تام دارد به نوع معرفت‌شناسی آن، زیرا معرفت‌شناسی تعیین‌‎کنندۀ ظرفیت و صورت‌بندی نظام دانایی و حیات اجتماعی در هر تمدن و فرهنگی است‌. تحصیل معرفت نسبت به دین، وابسته به بهره‌گیریِ هم‌زمان از تمام منابع معرفتی معتبر است؛ بنابراین عقل و نقل فقط با هم‌‌دیگر می‌توانند معرف گزاره‌ها و آموزه‎های اسلام و نیز حجت شرعی دین حنیف باشند. هیچ‌یک از این دو نمی‌تواند به‌‎‌تنهایی به...

فرایند دموکراسی‌خواهی، اصلی اجتناب‌ناپذیر و مسیر دست‌یابی به آن نیازمند دموکراتیزاسیون فرهنگی است تا بتوان در یک شرایط ارگانیک و در چشم‌انداز ساختار مدنظر آرمان‌های مردم، فاکتورهای واقعی آن را در جامعه پیاده کرد. مقاله حاضر به نقش دین در تحول دموکراتیک کشور مصر می‌پردازد. در این میان، پارادایم جدید مردم‌سالاری دینی به عنوان بارزترین شاخصه انقلاب 25 ژانویه مصر قلمداد می‌شود، زیرا برآیند نقش دین ...

در کار آگاهی‌بخشی رسانه، دین همواره جایگاهی تأثیرگذار و محوری داشته است. هدف از نگارش این مقاله معرفی ویژگی‌‌ها و کارکردهای رسانه به طور عام و رسانه دینی به‌طور خاص، و تبیین تأثیر آموزه‌های دینی بر این نهاد و نهاد رسانه بر جامعه فرهنگی و مذهبی بوده است. روشن است که رسانه دینی به نوعی وامدار فرهنگ اسلامی است و دین نیز با رسانه رابطه‌ای متقابل و تعاملی دارد. با وجود شمار بسیار زیاد نوشته‌ها دربار...

زمینه: معنویت مفهومی بسیار گسترده است که هر کس با توجه به اعتقادات، باورها و ارزش­های شخصی، تفسیری متفاوت از دیگری از آن  به عمل می‌آورد. برخی ریشه­ای دین محور برای معنویت قائلند و برخی دیگر معتقدند که؛ معنویت ارتباطی با دین نداشته و بسیار گسترده­تر از آن است. از آنجا که معنویت در جامعه ایران مبتنی بر دین است و آموزه­های دین اسلام شکل­دهنده معنویت است، بر همین اساس، هدف اصلی در این پژوهش، تحلیل...

تحقق جامعه و دولت اسلامی در راستای تمدن نوین اسلامی مستلزم تولید ساختارها و سیستمهای پاسخگو به تمامی نیازهای معرفتی، قانونی و فرهنگی است؛ از این رو اسلام با داعیة تأمین کمال بشری و نیل به سعادت اخروی، باید مسیر رسیدن به این هدف را در دنیا مشخص و تدوین بکند؛ در این راستا علم دینی با اتکا بر گزارههای وحیانی خطاناپذیر، ظرفیت تولید سیستمهای دینی را برای ما فراهم کرده که با روش صحیح استخراج و استنطا...

چکیده: در این مقاله تلاش شده تا به اهمیت مذهب در یک کشور اسلامی در جهت پیگیری اهداف توسعه و رعایت توازن و تعادل در برنامه­ریزی­های مربوط به آن پرداخته شود. در عین حال با استفاده از رهیافت سیاست سازشی، طرح این فرضیه که «ترتیب­بندی و اولویت­گذاری متناسب و متوازن در اهداف توسعه، با توجه به مقوله­های فرهنگی نظیر مذهب، شرط لازم و ضروری در جهت تحقق و توسعه اقتصادی می­باشد»، اولویت تغییرات بنیادین و ف...

یکی از اصلی‌ترین جایگاه‌های بازتولید اسطوره‌ها، نحله‌های فرهنگی ـ اعتقادی در بسترِ دین و فرهنگِ جدید است. در این گرایش‌های فرهنگی نو، بازتولیدِ اسطوره گاه آگاهانه است و گاه ناآگاهانه؛ گاه به صورت مستقیم و با همان شکل است و گاه با جرح و تعدیل و به شکل‌های مختلف که معمولاً برای ادامة حیاتِ خود به لایه‌های ژرف‌ترِ فرهنگِ جدید پناه می‌برد. این پژوهش با روشِ تطبیقی ـ تحلیلی بر آن است تا چگونگی دگردیسی و باز...