چکیده سؤال اصلی این مقاله این است که آیا نظریه اینگلهارت که بین سطح توسعه یافتگی و میزان دینداری ارتباط برقرار می کند، قابلیت تبیین تغییرات دینداری در ایران را دارد یا خیر؟ از این رو، نظریه اینگلهارت چارچوب نظری این مطالعه قرار گرفت و دو فرضیه زیر از آن استخراج گردید: 1) بین سطح توسعه اقتصادی- اجتماعی و میزان دینداری رابطه معکوس وجود دارد. 2) بین میزان نابرابری اقتصادی و میزان دینداری رابطه مست...

جمهوری اسلامی ایران و پست- مدرنیسم دکتر محمدجواد جاوید چکیده: در نگاه اول بررسی روابط پست- مدرنیسم و جمهوری اسلامی رابطۀ غریب و دست نیافتنی تلقی می شود. اما بازخوانی روابط دین و مدرنیسم به مثابه دو عنصر مؤثر در طرز تلقی ما از یک جامعۀ پست- مدرن، این امکان را به ما داده است تا دست کم مدعی نوعی عموم و خصوص من وجه در تحلیل روابط و تبیین تعامل جمهوری اسلامی در ایران و پست- مدرنیته موجود در غ...

در تعامل دین با فرهنگ اشکالی گونه گون از تدین بروز می کند. عوامل متعددی در شکل گیری دینداری فرهنگی دخالت دارند که از جمله می توان به شرایط جغرافیایی و تاریخی، فضا، عادت واره و رسانه ها اشاره کرد. این مقاله برای گونه شناسی دینداری فرهنگی چهارگونه اصلی: تدین قشر فرودست فرهنگی، تدین قشر متوسط فرهنگی، تدین روشنفکران و تدین عالمان دینی را مفهوم پردازی کرده است. مهم ترین عاملی که دو دسته روشنفکران و ...

چکیده: دینداری یکی از مفاهیم مهم برای محققان علوم اجتماعی است. مردم در زندگی روزمره خود به برداشت ها و تفسیرهایی از دین دست می زنند که ممکن است متفاوت با دین رسمی باشد. دینداری اشاره به همین جریان دارد. طبیعی است که برخی از این برداشت ها و تفسیرها می توانند موجب پدید آمدن دیدگاه های انحرافی بشوند. گام اول در خصوص حل چنین مشکلی، شناخت وضعیت جاری و دینداری موجود در جامعه است که این شناخت می توان...

چکیده بیش از چند دهه نمی گذرد که در دنیا، بررسی میزان و تغییرات انواع دینداری، موضوع مطالعات تجربی و میدانی قرار گرفته است و حدودا در دهه هفتاد این بحث علمی در کشور ایران به صورت جدی در محافل علمی وارد شده و بر همین اساس برای رفع کاستی های مدل های غیر بومی، مدل های متعددی نیز طراحی شده است. با این حال به نظر می رسد هنوز برخی کاستی هایی در این مسیر وجود دارد که لازم است در راستای اصلاح آنها اقد...

هدف: تهیه مقیاس استاندارد برای اندازه‌گیری میزان دینداری؛ به خصوص در جامعۀ ایران که دینداری یکی از شاخصهای اصلی توصیف وضعیت اجتماعی است، یکی از ضرورتهای انکارناپذیر است؛ به ویژه اینکه اکثر شاخص‌هایی که برای سنجش دینداری ارائه شده‌اند، عمدتاً بر مبنای الگوهای غربی و دیدگاههای مسیحی‌گرا ساخته شده‌اند. لذا هدف اصلی این پژوهش، ساخت الگوی مفهومی و ابزار اندازه‌گیری بومی برای سنجش میزان دینداری بوده ا...

پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی رابطه دینداری و سلامت روان دانشجویان دختر و پسر صورت گرفت. نمونه مورد بررسی شامل 150 نفر دانشجوی دختر و 150 نفر دانشجوی پسر بود که با روش نمونه گیری تصادفی از بین دانشجویان دانشگاه تهران انتخاب گردید. در این پژوهش از مقیاس نگرش مذهبی خدایاری فرد و همکاران و پرسشنامه سلامت عمومی برای جمع آوری اطلاعات استفاده گردید. برای تحلیل داده ها همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس چ...

پژوهش اخیر می کوشد تا تأثیر شکل دینداری افراد را بر روی چگونگی خوانش یا رمزگشایی آنان از برنامه های تحلیل سیاسی و اخبار تلویزیون ، بررسی نماید.این که افراد با اشکال دینداری متفاوت به دلیل برخورداری از دسترسی های گفتمانی مختلف، چه معناها،ارزش ها و ایده هایی رامرجح می سازند وپس از آن ، چگونه این معنا ها و ایده ها و ارزش ها را درک و تفسیر می کنند،موضوع اصلی پژوهش حاضر است. برای بررسی و تبیین این ...

بر خلاف اندکی از صاحب‌نظران که پاره‌ای از مذاهب را دارای تمایل ذاتی به خشونت و جرم تلقی می‌کنند، اغلب جرم‌شناسان دین را عامل قوام و انسجام اجتماعی می‌دانند که با افزایش کنترل درونی، حتی در فرض نبود کنشگران رسمی نیز از وقوع جرم جلوگیری می‌کند. مقالۀ حاضر به بررسی اثر سطح دینداری بر نوع جرایم با روش پیمایشی اجتماعی اختصاص یافته است. حجم نمونه شامل دو گروه افراد بزهکار (240 زندانی) و افراد ناکرده ...

روایی،[1] مهم‌ترین ویژگی هر سنجه و تنها جواز استفاده از نتایج یک پژوهش است. زمانی که پژوهش دربارۀ موضوعاتی همچون دینداری باشد، بررسی روایی، اهمیت بیشتری خواهد داشت؛ زیرا این قبیل موضوعات به‌دلیل پیچیدگی و پنهان‌بودگی، در مرحلة جمع‌آوری، ارزیابی و تحلیل نتایج بیشتر در معرض آسیب‌های روشی هستند. با وجود این، به نظر می‌رسد بیشتر مطالعات سنجش دینداری در ایران، دقت لازم را دربارة روایی به کار نبسته‌ا...