ناز و نیاز یکی از مضمون‌های غنایی متداول در غزلیّات عاشقانه و عارفانه‌ُ ادبیّات فارسی است و شاعران و عارفان هر یک به نوع خویش این مضمون را در اشعار به کار گرفته‌اند. اساس روابط در اشعار عاشقانه و عارفانه بر پایه‌ُ عشق استوار شده و معشوق اهل ناز و عاشق پر از حسّ نیاز است. در تمامی این روابط، زمانی که معشوق روی به ناز می‌آورد، طرف مقابل یعنی عاشق نیز خریدار ناز شده و احساس نیازمندی در او نمایان می‌گرد...

هدف این مقاله بررسی و تحلیل نوآوری‌های ابن نصوح‌شیرازی، شاعر قرن هشتم و نقش پیک‌ها در منظومه‌ی محبت‌نامه است. محبت‌نامه از منظومه‌هایی است که زیرمجموعه‌ی ده‌نامه‌ها قرار می‌گیرد. ده‌نامه؛ منظومه‌ای عاشقانه و روایی است در قالب تلفیقی غزل و مثنوی که بر اساس تبادل نامه میان عاشق و معشوق شکل می‌گیرد. الگوی اصلی اغلب ده‌نامه‌‌سرایان، ده‌نامه‌‌ی اوحدی‌مراغه‌ای است اما ابن‌نصوح در این عرصه‌، دست به نو...

در دوره‏اى که به عصر تجدّد شهرت یافته، احترام به حقوق زنان، به‏تدریج وجهه قانونى به خود گرفت و نگاه دگرگونه جامعه را به این مسأله، در پى داشت. گذشته از نهادهاى مختلفى که اِحقاق حقوق زنان را وجهه همّت خود قرار دادند، نهاد ادبیّات نیز بیش‏تر از هر نهادى، در شکل‏گیرى این اندیشه، نقش ایفا کرد. از جمله شاعرانى که این مسأله در آثارشان قابل بحث است، "احمد شاملو" (الف. بامداد) است. تحقیق حاضر مسأله زن را د...

از دیدگاه مولانا، رابطه ی مطلوب انسان با خداوند رابطه ای تحکم آمیز (زاهدانه) یا توافق مبتنی بر حقوق و وظایف (تاجرانه) نیست؛ بلکه این دو رابطه گرچه کارکردهای مثبتی دارند، در حقیقت دارای ارزش ابزاری هستند و نه ارزش ذاتی و صرفاً برای کسانی مفیدند که توان دستیابی به رابطه ی عاشقانه را ندارند؛ اما رابطه ی مطلوب میان انسان و خداوند رابطه ای عاشقانه است که ویژگی ها و مؤلفه هایی دارد که عبارت است از: ار...

مولانا در سرودن غزلیات خود را فراموش می کند و بدون آنکه بخواهد اندیشه اش بیرون می تراود و رنگ شعر و غزل به خود می گیرد . در غزل های او الفاظ و سخنان نامأنوس وهنجارگریزی هایی دیده می شود تا جایی که بعضی سخنانش چنین القا می کند که رفتار مولانا با متانت و وقار یک شیخ و عارف سازگار نیست ، اما او این سخنان را بی تکلّف به زبان می آورد. عامل اصلی بیان این سخنان از زبان مولانا تنها یک چیز است ؛ عشق . ای...

در قرن بیستم رمان نویسان آمریکایی آفریقایی تبارآغاز به نگارش رمان هایی در مورد زندگی سیاه پوستان کردند. یکی از شاخص ترین نویسندگان این دوره تونی موریسون است. رمان های او جنبه های تاریک زندگی برده ها و تاثیرات جسمی، روحی و روانی آن را مورد بررسی قرار می دهد. از آن جا یی که سیاه پوستان در تاریخ آمریکا پنهان بودند، موریسون تلاش می کند تا با نگارش رمان هایش به آن ها قدرت بیان احساساتشان را بدهد. با...

ادب غنایی گونه ای از ادبیات است که با زبانی نرم و لطیف و با استفاده از معانی عمیق و باریک به بیان احساسات شخصی انسان می پردازد و از نظر مضمون دارای وسیع ترین محدوده است .در حوزه ادبیات فارسی شاعران بسیاری به سرودن شعر غنایی پرداخته اند که در این میان حمیدی شیرازی از جمله شاعرانی است که بی گمان عشق سوزان و فراموش ناشدنی دوران جوانی اش،تصویر های احساسی و عاطفی را در اشعار وی به وجود آورده است.تبی...

استعاره ی شناختی نه تنها به بررسی زبان می پردازد بلکه در نگاهی کلان تر چگونگی کارکردهای ذهن بشر در درک مفاهیم، فرایند مفهوم سازی در ذهن و بازتاب های آن در زبان را بررسی می کند. این نظریه می تواند به عنوان ابزاری مناسب در بررسی های ادبی مورد استفاده قرار گیرد و پژوهشگر را در رسیدن به شناختی عمیق تر از متون و آفرینندگان آنها یاری رساند. ادبیات شفاهی و ترانه های عامیانه بخش هایی از ادبیات و فرهنگ ...