چکیده هلاکو پس از پیروزی‌های بزرگ در ایران و بین النهرین و تابع ساختن آسیای صغیر و ارمنستان حکومتی دودمانی در سرزمین‌های مفتوحه پدید آورد که درآغاز تابع صوری دربار مرکزی مغول بود و بتدریج به استقلال کامل سیاسی دست یافت. تاسیس حکومت ایلخانی و فرمانروایی آن بر ایران، پس از سقوط عباسیان از منظر فرایند تکامل هویت سیاسی ایران بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. با این حال چگونگی تاسیس حکومت ایلخانان موض...

مسلمانیِ خوانین مغول بر پایه زمینه‌های اسلام‌پذیری ایلخانان[1] سیدابوالفضل رضوی* چکیده مغولان پیرو آیین «شمنیسم» بودند و بر پایه اوضاع برآمده از زندگی «خانه به دوشی» خود، از مدارای اعتقادی برخوردار بودند. در یاسای چنگیزی هیچ دینی راجح‌تر از دیگر ادیان نبود و بنابراین، زمینه برای تعامل اعتقادی مغول‌ها با مردمان فرمان‌پذیرشان فراهم آمد. برتری فرهنگ و مدنیّت اسلامی و شمار فراوان مسلمانانی که در اولو...

شیعیان امامی با بهره‌گیری از کارآمدی کارکرد‌های فرهنگی و رویکرد مسالمت‌آمیز خود در مواجهه با دیگر مذاهب و فرق، در فرهنگ سیاسی عصر ایلخانان، جایگاهی درخور توجه به دست آوردند. تسامح اعتقادی مغول‌ها و زوال مراکز سیاسی تندرو آن عصر نیز این زمینه را هموار کرد و این امکان را در اختیار پیروان امامیه قرار داد که میراث فرهنگی و اعتقادی خود را غنا بخشند. در این میان، تلاش برای تقویت کارکرد میراث کلامی خو...

ماوراءالنهر در حیات سیاسی و اجتماعی خویش و در گذر زمان منشأ تحولات و دگرگونیهای بسیاری بوده است. با ورود مغولان به این منطقه و از میان رفتن حکوت های محلی گسترش اسلام برای مدت ها متوقف شد و آثار تمدنی و فرهنگی آن به همراه کشتارهای وسیع انسانی رو به تباهی و نابودی نهاد. در دوره ایلخانان ماوراءالنهر تا حدودی روی آرامش به خود دید در این پژوهش بر آن بودیم تا وضعیت این منطقه را در دوره مغول و تیمور د...

صلح و امنیتی که با ظهور سلسله ایلخانی، در نیمه قرن هفتم هجری به وجود آمد، موجبات رونق اقتصاد شهری را در بخش وسیعی از قلمرو ایلخانان فراهم آورد. رشد اقتصاد شهری در این بخش از مناطق که در پرتو ملاحظات سیاسی- اقتصادی مورد نظر ایلخانان حاصل شد، به بهبودی نظام پولی این عصر انجامید و در بخشی از دوران حاکمیت آنها ثبات در خور توجهی را در این عرصه ایجاد کرد. با وجود این، برخی محققان، اقتصاد عصر ایلخانان...

در فاصله زوال ایلخانان تا پیدایش صفویان بر اثر تحولات مختلف سیاسی، اجتماعی و مذهبی، به تدریج نفوذ مذهب اهل‌ سنّت در ایران، از جمله آذربایجان روی به کاهش نهاد. از این رو، مقارن تشکیل دولت صفوی، وضع مذهبی آذربایجان، برای تغییر مذهب مساعدتر بود. در کنار این تحول، دولت­ های مختلف حاکم بر آذربایجان در این دوره، نه تنها سیاست­ های مذهبی متعصبانه‌ای در حمایت از تسنن اتخاذ نکردند، بلکه جلایریان و قراقوی...

مغولان بعد از فتح ایران،برای گسترش امپراطوری خویش متوجه اروپا شدند و در سال 637 ه.ق در زمان اکتای پسر و جانشین چنگیز خان،تهاجمات خود را متوجه اروپای شرقی نمودند.به دلیل اوضاع بحرانی در اروپا انها به آسانی بخش شرقی اروپا را فتح کردند.اما به دلیل مرگ اکتای این تهاجم متوقف کردید.در زمان حکومت ایلخانان،اینبار مسیحیان بودند که متوجه مغولان شدند تا از طریق انان بتوانند یک بار دیگر بیت المقدس را فتح ک...

این پژوهش قصد دارد تا از طریق تطبیق و مقایسه نظام آموزشی به خصوص در زمینه ی طول دوره ی تحصیل و مدت زمان و ساعات هفتگی برنامه ی درسی ومیزان کاربست فاوا در دوره ی ابتدایی در جمهوری اسلامی ایران،فرانسه، ترکیه وجمهوری آذربایجان با تجارب موفقیت آمیز این کشورها و همچنین نقاط ضعف و قوت موجود در ایران آشنا گردد و در انتها پیشنهاد هایی برای بهبود آن ارائه گردید. روش پژوهش،روش توصیفی –تحلیلی است وبه این ...

معراج پیامبر(ص) موضوعی مهم در حوزه نگارگری و بخش جدانشدنی نسخه‌های خطی فارسی و پس از آن در کتب چاپی محسوب می‌گردد. خلق این تصاویر تحت عنوان معراج‌نگاری از عصر ایلخانان آغاز و در دوره قاجار و متقارن با چاپ کتب سنگی دنبال شد. با این حال به احتمال فراوان روایات اسلامی دست‌مایه تصویرسازان در باب این مرکب قرار گرفته است، که با سیر و غور در آن می‌توان به تطبیق نسبی تصاویر براق با احادیث و روایات برجا...

ماهیت نظامی ساختار حکومت ایلخانان و ممالیک، جایگاه ویژه سپاه و سلطۀ هرچه بیشتر اشرافیت نظامی را در پی داشت. سنخ مناسبات دو حکومت که در بیشتر موارد وجه تقابلی داشت، موجب می‌شد سران نظامی در چگونگی این مناسبات سهم تعیین کننده‌ای داشته باشند. از جمله مصادیق این مسأله، پناهندگی اختیاری یا اجباری بزرگان نظامی به قلمرو حکومت رقیب بود که با اقبال بسیار همراه می‌شد و سیاست و اقتصاد مناطق محلّ منازعه را ...