برخی از مفسران تنها بر پایه اعتماد به ظاهر روایات تفسیری، مراد از تعبیر «سبعاً من المثانی» در آیه 87 سوره حجر را «سوره حمد» دانسته‫اند و با استناد به روایات، این رای را بر دیگر آرا ترجیح داده‌اند؛ اما بررسی نشان می‌دهد که روایات تفسیری رسیده در این باره متقن، استوار و یقین‌آور نیستند؛ چه، در منابع روایی شیعه تنها هفت روایت در این باره وارد شده است و این روایات نیز مشکلات گوناگون دلالی، سندی و من...

فیلیب هامون، نظریه‏پرداز معاصر فرانسوی، از جمله‏ صاحب‌نظرانی است که از زاویه‏ی دید جدیدی به این عنصر نگریسته است. نظریه­ی وی به دلیل دربرگرفتن آراء نظریه‏پردازان پیشین، جامع‏ترین نظریه پیرامون عنصر شخصیت است و مبتنی بر چهار اصل است: 1) انواع شخصیت- که عبارتند از شخصیت‏های مرجعی (تاریخی، اجتماعی، اسطوره‏ای و مجازی)، شخصیت‏های واسطه و شخصیت‏های اشاره‏گر (بیانگر حضور خواننده و نویسنده)، 2) مدلول ش...

در پدیدآیی نگاره‌ها، همانند تمام آثار فرهنگی دیگر، ساخت‌ها، زیرساخت‌ها و روساخت‌های مختلفی دخیل‌اند. از آنجا که این سه اصطلاح برخاسته از ایدئولوژی‌های مدرن هستند، قصد پژوهش‌گران، لزوما ًدرک اینها از طریق رمزگشایی اثر فرهنگی نیست، بلکه نگاهی طبقه‌بندی‌شده‌تر، روشن‌تر و عینی‌تر است. در این نوشته سعی شده تا از طریق مطالعه عوامل ایجادکنندة اثر فرهنگی، پاسخی مقتضی به شرایط دوگانه تقابل فرمی و مضمونی ...

جبر و وهن شهرت عملی نزد فقهیان متقدم* حسین بهرامی اقدم[1]   چکیده جبر و وهن سندی-دلالی شهرت عملی قدما در حال حاضر خود شهرت خاصی داشته و در سیر استنباط از اهمیت بی­بدیلی برخوردار است. با این وجود، نحوه برخورد خود قدما با این شهرت و اعتبار آن در نزد آنان در ارزیابی اعتبار آن نقش تعیین کننده­ای دارد. در تتبع و بازخوانی آثار آنان دیده شد جبر و وهن شهرت در نزد قائلان به حجیت خبر واحد از فقهای مت...

توسعه پایدار، مشتمل بر رشد و توسعه موزون اقتصاد، محیط زیست و جامعه انسانی و فرهنگ، وظیفه‌ی پیچیده‌ای است و حصول به آن اهمیت نهادهای دولتی را به واسطه‌ی در اختیار داشتن قدرت‌های قانونی و وظیفه‌ی صیانت از آن چه متعلق به عموم، مورد تاکید قرار می‌دهد. از جمله نهادهای تصمیم‌گیر و اثرگذار در امر توسعه پایدار شهری کمیسون ماده پنج وزارت مسکن و شهرسازی می‌باشد که بر اساس قانون تنها مرجع تغییر در طرح جام...

چکیده در تفسیر روح المعانی آلوسی درباره سبب نزول سوره والعادیات دو روایت متفاوت از امام علی علیه السلام و ابن عباس نقل شده است. حضرت علی علیه السلام سبب نزول و موضوع سوره­ را با فریضه­ حج مرتبط دانسته وآیات را مطابق با آن تفسیر کرده­اند؛ اما ابن عباس سبب نزول سوره را با فریضه­ جهاد مرتبط دانسته و تفسیری متفاوت بیان داشته است. هرچند ابن عباس پس از شنیدن کلام امام علی علیه السلام از نظر خود بر ...

صحابه بعد از پیامبر و امام علی (ع) نخستین افرادی هستند که با تأثیر­پذیری از تعلیمات آن دو بزرگوار، اقدام به تفسیر قرآن نمودند. استاد معرفت در کتاب «التفسیر الاثری الجامع» با استناد به روایات اهل بیت(ع)، تعریف جدیدی از معنای اصطلاحی «صحابه» ارائه کرده و بر اساس آن، به تعدیل و توثیق تمام صحابه پرداخته و اعتبار مطلق آثار تفسیری ایشان را نتیجه گرفته‌اند. این نوشتار پس از مفهوم­ شناسی «صحاب...

آیا ورود به مدیریت های کلان برای زنان جایز است یا خیر؟ برخی فقهاء ورود زنان را به سطوح کلان مدیریتی جایز ندانسته و منکر ولایت زنان هستند یکی از دلایل آنها ، روایات نقصان عقل زنان است آیا این روایات ظرفیت کاربست برای منع زنان از پذیرش مدیریت های کلان را دارد یا خیر؟آیا با استناد به این روایات می توان شایستگی زنان را برای مدیریت های کلان زیر سوال برد؟ بابهره گیری از روش اجتهاد مشخص می شود که این ...

در گذر زمان، برخی از احادیث دچار آسیب­هایی شده­اند که از جمله این آسیب­ها، نقل به معنا بدون رعایت شرایط آن، تحریف و نیز تطبیق غیر دقیق بر آیات قرآن است. این آسیب­ها مانع از فهم صحیح و پذیرش بدون بررسی احادیث می­شوند. بنابراین لازم است برای پذیرش یک حدیث یا نفی صدور آن و در صورت پذیرش، دست یابی به فهم صحیح از آن، نخست به کنکاش از مصدر و اعتبار آن پرداخت. از جمله احادیثی که بعضی از مفسران ادعا کر...

چکیده از دیر باز، فهم عمیق آیات بر اساس سیاق، مورد توجه مفسران قرآن بوده است. تحلیل بافت‌های مختلف و روابط متداخل میان آیات، در راستای تبیین انسجام و پیوستگی معنایی آنها می‌باشد. بافت، قرینه مهمی است که قابلیت تطبیق مصادیق متعدد را در زمان‌های مختلف بوجود می‌آورد. بافت به دو دسته بافت درون متنی و برون متنی تقسیم می‌شود و منظور از بافت درون متنی، بررسی نقش عناصر زبانی در متن و تأثیر آن در تشخیص ...